ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ PLANLARI - Deneme Sınavı - 16

Deprem tehlikesinin bilimsel verilere göre risk analizi yapılan okulun olduğu bölgede olma olasılığı 2 (nadiren) ise ve depremin gerçeklemesi durumunda mekân-binayı etkileme derecesi binanın yapısal ve diğer faktörlere bağlı olarak 3 (kritik) ise deprem tehlikesinin mekân-bina için risk seviyesi 6 (3x2) olarak hesaplanacaktır.

İyileştirme süreci faaliyetleri müdahale sürecinin hemen ardından başlayan ve olayın büyüklüğüne göre 1-2 yıl veya daha uzun bir süreyi kapsayan faaliyetlerin tümüdür.  iyileştirme çalışmaları kapsamında yürütülmesi gereken faaliyetler sırasıyla şu şekildedir: Fiziksel ve yapısal iyileştirme - Yönetsel iyileştirme - Psikolojik iyileştirme - Okulun yeniden açılması

Standart Operasyon Prosedürü (SOP); bir işin ilgili tüm kişiler tarafından aynı şekilde yapılmasını sağlayan, afet veya acil durumda kimin, neyi, nerede, ne zaman ve nasıl yapması gerektiğini tarif eden bilgileri içerir ve planın ekler kısmında yer alır.

İyi bir planlama mevcut olanaklar ile ihtiyaçların en iyi şekilde eşleştirilmesi ile gerçekleştirilebilir. Temenni ve dilekler planlamanın bir unsuru değildir. Planların amacı, gerçekleştirilmesinin iyi olacağı eylemleri tavsiye etmek değildir. Söz konusu eylemlerin hangi şekilde kimlerce ve ne zaman yapılacağı belirtilmelidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yerel düzeydeki sağlık afet ve acil durum planları temel olarak eyleme yöneliktir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Birçok sektördeki aksama veya duraklama, istenmemesine rağmen, bir dereceye kadar tolere edilebilir veya telafi edilebilir ancak bu sağlık sektörü için geçerli değildir. Afet yönetimi içerisinde bir çok sektör ve disiplin yer alır. Bu multidisipliner yapı içerisinde her sektörün ve disiplinin önemli ve vazgeçilmez
görev ve fonksiyonları vardır. Sağlık sektörü ise diğer sektörlerden farklı olarak sunduğu hizmeti hiç bir ara, duraksama vs. olmadan kesintisiz bir şekilde sunmalıdır.  Doğru cevap D seçeneğidir.

Tüm olayları içeren yaklaşıma göre tek bir olaya yönelik hazırlanacak planlar yerine karşı karşıya olunan farklı riskleri içeren planlar daha etkin olacaktır. Buradaki temel yaklaşım; yapılan planın, planın hazırlandığı kurum veya ilin yaşayabileceği farklı olaylara uygulanabilecek ortak noktalar üzerine oturmasıdır. Bu doğrultuda doğru cevap E seçeneğidir.

İL-SAP temel olarak üç grupta toplanabilecek başlıklardan oluşmaktadır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Sekizinci ana başlık “Rehabilitasyon ve Yeniden Yapılanma Aşaması” dır. Bu bölümde hasarlı ve yıkılmış sağlık hizmet binalarının onarılması ve yeniden
inşasındaki sorumlu birimler, sağlık hizmetlerinin rutine dönmesi yönündeki temel çalışmalar, hem afetten etkilenenlere yönelik hem de afetlerde görev
yapanlara yönelik yürütülecek psikososyal destek çalışmaları ve müdahale aşamasının değerlendirilip raporlanması birer alt başlık olarak işlenmiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.

TAMP kapsamına göre sağlık hizmet grubunun görev ve sorumlulukları arasında afet müdahale planının finansmanını sağlamak yer almaz. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Yerel düzey hizmet grubu operasyon planları yedi bölümden oluşmaktadır. Giriş, İl hizmet grubu teşkili, görev ve sorumlulukları, Hazırlık, kapasite tespiti ve müdahale planlaması, afet anı ve müdahale çalışmaları, Haberleşme usulleri, Raporlama usulleri, Planın takibi, geliştirilmesi ve güncellenmesi. Doğru cevap C seçeneğidir.

Büyük çaplı etkiye sahip olay TAMP’daki 3 ve 4. seviyelere, orta çaplı etkiye sahip olay 2. seviyeye, küçük çaplı etkiye sahip olay ise acil durumlara ve 1. seviyeye denk düşmektedir. Küçük çaplı etkiye sahip olaylarda il kendi kendine yetebilmektedir, orta çaplı etkiye sahip olayda kendi sağlık bölgesinden destek almaktadır, büyük çaplı etkiye sahip olaylarda ise kendi bölgesine komşu tüm bölge illerinden destek almaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sağlık afet ve acil durum planlarında ekip çalışması ve gerçekçi bir iş bölümü esastır. Günlük işleyişe göre bir iş bölümü ve görev tanımları yapılmalıdır. Objektif kriterlere göre bir hiyerarşi mevcut olmalıdır. Planlar, planı uygulayacak kişilerce / ekiplerce hazırlanmalı ve planlamanın bir ekip çalışması olduğu unutulmamalıdır.Doğru cevap D seçeneğidir.

Verilen seçenekler arasında koordinasyon  Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) hedefleri arasında yer almaz. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Kılavuz’da her hastanenin HAP hazırlığında afet tehlike ve riskleri bakımından kendi konumunu, yerel ve kurumsal özelliklerini dikkate alırken aynı zamanda ulusal sağlık sisteminin merkez ve il düzeyindeki afet ve acil durum planları ve uluslararası genel kabul gören yaklaşımlar ile uyumu gözetmesi gereğine de işaret edilmektedir. Bu doğrultuda doğru cevap D seçeneğidir.

HAP Uygulama Yönetmeliği’nde yataklı tedavi hizmeti sunmayan sağlık tesisleri kapsam dışı bırakılmıştır ve yataklı tedavi hizmeti sunmayan sağlık tesisleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yayınlanan İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik (R.G. 18.06.2013/ 28681) kapsamında acil durum planları hazırlamakla yükümlüdür. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

"Acil Müdahale Planının Aktivasyonunda Bilgi Yönetimi" HAP hazırlama kılavuzunun birinci bölümünde  Hastane Afet ve Acil Durum Planı (HAP) içerisinde yer alır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Hastane Olay Seviyeleri (Seviyeler 1-2-3-4)
• Seviye 1 (küçük çaplı etkiye sahip olay)
Hastane düzeyi müdahale-yerel hazırlık
• Seviye 2 (orta çaplı etkiye sahip olay) Yerel düzeyde (diğer hastanelerden) destek
• Seviye 3 (büyük çaplı etkiye sahip olay)
Bölgesel-ulusal düzeyde destek
• Seviye 4 (çok büyük çaplı etkiye sahip
olay) Ulusal-uluslararası düzeyde destek

Yukarıdaki açıklama doğrultusunda doğru cevap D seçeneğidir.

Acil Müdahale Planı (AMP) afet ve acil durumda hastanenin müdahale yönetimi ve organizasyonu– müdahale aşamaları, olay yönetim sistemi, yönetim ekibi, yönetim merkezi, yönetim araçları– ile ilgili işleyiş, standart ve kuralları kapsamaktadır. Acil Müdahale Planı (AMP), hastanenin çatı planı olan Hastane Afet ve Acil Durum Planı’nın (HAP) önemli bir parçasıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

HAP Hazırlama Kılavuzu’nda hastanenin afet ve acil durum yönetimi ile ilgili organizasyon şemasında beş temel fonksiyon yer almaktadır: Yönetim, Operasyon, Planlama, Lojistik, Finans. Hastane Olay Yönetim Sistemi (OYS) bu temel fonksiyonlara dayanır ve hastane Olay Yönetim Ekibi (OYE) bu temel fonksiyonları yerine getirmek üzere görevlendirilir. Doğru cevap E seçeneğidir.