AFET BİLGİ SİSTEMLERİ VE HABERLEŞME - Deneme Sınavı - 13

Konum Bilgisi: Nesnenin belli bir projeksiyon ve referans sitemine göre konumlanmış olduğu koordinatlardır. • Öznitelik Bilgisi: Coğrafi nesneye ait fiziki olarak var olmayan ve ölçülemeyen sözel bilgidir. • Topoloji Bilgisi: Nesnenin diğer nesnelerle olan mekânsal ilişkisinin tanımlanmasıdır. Bir nesne diğerinin ne kadar kuzeyinde, güneyinde, batısında, doğusunda, üstünde, altında, içinde, dışında vb. soruların cevabıdır. Planimetrik Bilgi : Topografik detay içermeyen haritalardır.

Harita web sunucularından görüntü ya da veri alabilmek için Web Harita Servisi (WMS: Web Mapping Service) isimli web servisi kullanılır. WMS servisi yapan sunucu istemci tarafından gönderilen sorguya gore sonuçları resim formatı olan GIF, PNG, JPEG, TIFF veya SVG formatlarından birinde gönderir.

Web Vektör Veri Servisi (WFS: Web Feature Service) ise coğrafi verilerin web üzerinde düzenlenmesine ve güncellenmesine olanak sağlar. Veri havuzundaki coğrafi özniteliklere bu servisle ulaşılabilir. İstenilen öznitelikler sunucuya XML(eXtensible Markup Language) formatında istek yapılır. Sunucu ise WFS öznitelik verilerini GML (Geography Markup Language) ile kodlanmış şekilde cevaplar.

Uzaktan algılamanın en temel elemanı enerji kaynağıdır, algılayıcılara gönderilmek üzere elektromanyetik enerji gerekir. Bu enerji ya güneş tarafından sağlanır ya da algılayıcı kendi enerjisini üretir.

Uzaktan algılama platformları, uydu / uzay platformları ve hava platformları olarak ikiye ayrılır. Uydular, optik algılayıcılı ve yapay açıklıklı radar algılayıcılı yer gözlem uydularıdır. Hava platformları ise yer gözlemi yapan uçak, helikopter, balon ve insansız hava araçlarıdır.

Uydunun avantajı daha geniş alanların görüntüsünü sağlayabilmesidir. Fakat uydu görüntülerinin çözünürlüğü, genellikle hava araçlarıyla alçak irtifadan alınan görüntülere göre daha düşük olmaktadır.

Platformlara yerleştirilen farklı algılayıcılar farklı afetlerde daha iyi sonuçlar verebilmektedir. Örneğin termal algılayıcılar yangında, kuraklık/erozyon ve fırtınalar/erozyonlar, yakın kızılötesi algılayıcılarsa sel olaylarında daha verimlidir.

“International Charter” olarak bilinen oluşum, 2000 yılında Avrupa ve Fransa uzay ajansları tarafından başlatılmış, Kanada uzay ajansının da katılmasıyla “Uluslararası Sözleşme” girişimi oluşturulmuştur. Günümüzde 16 ülke ve/veya kuruluş bu girişime uydu görüntüsü vererek destek sağlamaktadır. Oluşum, söz konusu uydu görüntülerini üye ülkelerdeki yetkili kullanıcılarına ücretsiz olarak vermektedir. Türkiye adına yetkili kullanıcı, AFAD’dır.

Asya Pasifik Uzay İşbirliği Örgütü (APSCO):  25 Temmuz 2011 tarihi itibariyle Türkiye’nin  APSCO üyeliği resmîleşmiştir. Türkiye dışında Bangladeş, Çin, Endonezya, İran, Moğolistan, Pakistan, Peru ve Tayland    da APSCO’nun mevcut üyeleridir.

Değişim analizi, yersel olarak aynı yere ait en az iki farklı zamanda aynı cins algılayıcıyla elde edilmiş görüntüler arasındaki değişimin incelenmesidir. Özellikle afet anı öncesi ve sonrası elde edilen verilerin otomatik olarak işlenerek veya görsel yorumlama yolu ile hasar analizlerinde etkin kullanımı sağlanabilmektedir. Değişim analizindeki en önemli konulardan biri, iki ön işlem olan geometrik ve radyometrik kalibrasyon işlemlerinin oldukça hassasiyet gerektirmesidir.

Orman  yangınlarında     yanan    noktaların,kaybolan kişileri ararken ısı kaynaklarının tespiti için termal kızılötesi bant ve su birikintilerinin tespiti için görünür/yakın kızılötesi (NIR) veya kısa  dalga yakın kızılötesi (SWIR) bantlar kullanılmaktadır.

Haberleşme sistemleri telli veya telsiz haberleşmesi şeklinde iki grupta incelenebilir; A. Telli Sistemler: •Telli Karasal  Sistemler (Analog, Dijital) • Internet Sistemleri  (IP, Fram Relay, Wriless, ADSL) B. Telsiz Sistemleri: • Telsiz Sistemleri (Analog-VHF, UHF, HF-, Dijital/Trunk-Tetra, Apko 25 vb) • Uydu Sistemleri (VSAT, Unicast, Broadcast, Multicast Sistemler) • GSM Sistemleri (Mobil Telefon Altyapıları).

HF: 1,6-30 MHz arasında frekans bandını, çok farklı dalga boylarında yayın yapılan, yani yüksek frekans bandını oluşturur. VHF: 30-300 MHz arasında 2 metre dalga boyunda yayın yapılan banttır. UHF: 300MHz-3Ghz arasında 70 cm dalga boyunda yayın yapılan banttır. Duplexer: Farklı frekanstaki alıcı ve vericilerin değişik RF sinyallerinin birbirini en az zayıflatacak ve etkileyecek biçimde ortak bir anten kullanmasına imkân veren telsiz rölelerinde kullanılan cihazdır. Hertz: Frekans birimidir. 1 Hertz dakikada bir titreşim sayısı demektir.

Teknik kısaltmalar aşağıdaki gibi belirlenmiştir: Topraklama/Şase GND; Sigorta FUSE; Alternatif Şebeke Voltajı AC 220 V; Akım A-Amp.; Dijital (Sayısal Telsiz) DMR; Frekans Hz-Mhz; Şebeke/Giriş Voltajı Input Voltage  220 V AC;  Doğru Akım/Çıkış Voltajı Output Voltage.

HF olarak adlandırılan (High Frequency) radyo dalgaları, amatör telsizcilikte 1,8 MHz ile 30 MHz arasını kullanır. Bu dalgaların en önemli özelliği, gök dalgaları dediğimiz yayılımı kullanarak binlerce kilometre uzaklıktaki istasyonlar ile iletişim sağlayabilmesidir. Yeryüzünden 40-500 km uzaklıkta bulunan iyonosfer tabakası, bir ayna görevi görerek HF dalgasının yayılımını sağlar.

Telsiz Genel Konuşma Kuralları • Görüşmeye başlamadan önce kullanacağınız kanalda görüşme olmamalıdır, • Konuşmalar kısa, net, öz ve anlaşılır olmalı; uzun süreli konuşmalardan kaçınılmalıdır, • Anlaşılmasını kolaylaştırmak için kısa kodlamalar yapılabilir. Örneğin; Charlie, Tango - Alfa - İstanbul - Ankara - Van - Muş vb. • Telsiz çağrısı, önce karşı tarafın telsiz kodu sonra kendi telsiz kodumuz söylenerek yapılmalıdır, Görüşme bitimlerinde mutlaka TAMAM veya ANLAŞILDI ifadeleri kullanılmalıdır, • Ağabey, abla, dayı, açık isim, telefon numarası ve gizlilik taşıyan konuşmalar yapılmamalıdır, • Telsizlerde hakaret edici, argo ve gayri ahlaki konuşmalar yapılmamalıdır, • Gereksiz yere konuşulmamalıdır.

A Alfa; B Bravo; C Charlie; D Delta; E Echo; F Foxtrot; G Golf; H Hotel; I India; J Juliet; K Kilo; L Lima; M Mike; N November; O Oscar; P Papa; Q Quebec; R Romeo; S Sierra; T Tango; U Uniform; V Victor; W Whisky; X X-ray; Y Yankee; Z Zulu.

HF/SSB Telsiz Sistemlerinin Avantajları • Sabit ve mobil birimlerin kısa ya da uzak mesafeler içerisinde herhangi bir röle istasyonuna ihtiyaç duymadan ve yeryüzü şekillerinden bağımsız olarak birbiriyle görüşebileceği en uygun haberleşme sistemidir, • İlk kurulum       maliyeti dışında herhangi bir işletim maliyeti yoktur, • Araçlarda kullanılabilecek şekilde mobil sistemler mevcuttur.

Mobil (Araç)  HF Telsizler Söz konusu sistemler, afet haberleşme araçlarında mobil haberleşmeyi (hareket halinde telsiz haberleşmesini) sağlamak için tasarlanmıştır. Araç Sistem Parçaları:  • El seti • Telsiz ana ünitesi (RF Unit) • Besleme Ünitesi • Mobil anten.

DMR Sistemin Eski Klasik Analog Tip Sistemlere Göre Avantajları •Dijital telsizlerde(seçilen cihazın özelliğine göre) telsiz rölesinin kapsama alanında ses, kısa mesaj gönderim ve alma, titreşimle bildirim, GPS küresel yer belirleme yapılabilmektedir. • Tüm gelen ve giden çağrılar, mesajlar ana kontrol merkezinde ve ekranlı GPS modülü olan terminallerde (cep telefonu mantığında) kayıtlı olarak görülebilir. •Dijital telsizlerde temiz ve net ses haberleşmesi yapılabilmektedir. Özellikle aktarıcı röle sistemleri atmosferik karıştırıcı, parazit ve gürültü yapıcı elektronik sinyalleri engelleyici yapıya sahiptir. •Dijital    röle sistemleri  analog   tip mevcut telsiz sistemlerini de, içindeki analog telsiz kartları üzerinden kullanabilme imkânı vermektedir. • Dijital aktarıcı röleler, özellikle cihaz üzerindeki internet bağlantı giriş portları sayesinde  (bölge merkezlerine / kamp alanlarına kurulacak aynı telsiz sistem üzerinden) uzak mesafeler arası telsiz görüşmesi yapabilmektedir. • Cihazlar üzerinden telsiz telefon        bağlantısı yapılarak oluşturulan gruplara/ekiplere genel ve seçmeli çağrı yapılabilmektedir.