AFET BİLGİ SİSTEMLERİ VE HABERLEŞME - Deneme Sınavı - 9

Askerî olarak uydular üzerinden hizmet alımı, Dar Band Uydu Telekomünikasyonu, Geniş Bant Uydu Telekomünikasyonu, Korumalı Uydu Telekomünikasyonu olarak sınıflandırılır. Savunma sektöründe kullanılan uydular geniş band hizmetleri için X ve KA bandı, Mobil sistemler UHF bandı, Raduga ve Strela uyduları C bandın- da çalışmaktadır.

Türkiye’nin ilk askeri amaçlı uydusu GÖKTÜRK-1 projesin Hava Kuvvetleri Komutanlığı‘nın projesi olarak, TAI A.Ş., ASELSAN A.Ş., TUBİTAK, UEKAE, ROKETSAN A.Ş., TR TECNOLOGY gibi Türk ortaklarının katılımı ve Thales Alenia pace sorumluluğunda gerçekleştirilmiştir. GÖKTÜRK-1 yakıtsız olarak yaklaşık 1070 kg kütleye sahiptir. Türkiye‘nin 2016 sonunda Fransız Guyanası‘nda bulunan Koruou Fırlatma Merkezi‘nden uzaya fırlattığı Göktürk-1 uydusu, 50 santimetreye kadar siyah beyaz, 2 metreye kadar ise renkli çözünürlükte görüntü çekerek Hava Kuvvetleri Komutanlığı‘na görüntüleri iletmektedir.

Kamu ve özel firmaların/kuruluşların verimliliğini artırmak maksadıyla telsiz kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu da doğal
olarak frekans kirliliğine ve iletişimin karışmasına sebep olmaktadır.

Kamu ve özel kuruluşların maliyetlerin azaltılması ve verimliliklerinin artırılması amacıyla telsiz alt yapılarının kullanım tercihleri
günden güne artmaktadır.

Afet Bilgi Sistemi: olağan dışı durumların öncesi-olayın meydana geldiği an-sonrasını da içerecek şekilde tüm birimlerin kullandığı bütün  erinin kaydedildiği, yorumlandığı, analiz edilerek raporlandığı ve dersler çıkartıldığı, yazılım, donanım ve coğrafi bilgi sistemi (CBS) üzerinde çalışılan veri yönetim sistemidir.

Analog Haberleşme Sistemi: Haberleşme verisinin yazılımlar ile sayısal hale getirilmeden doğal formlarında karşı tarafa aktarıldığı sistemlerdir.

Kriptolamak: Haberleşme verisinin (ses, data, görsel vb.) normal anlaşabilecek formatının dışındaki formatlara sokarak karşı tarafa iletilmesidir.

Afet haberi alındıktan sonra ilgili birimlerin doğru, zamanında ve etkin bir şekilde teyakkuza geçirilmesi, etkin bir müdahale sağlanması ve maliyet etkililik açısından afet bilgi ve haberleşme güvenliği büyük önem arz etmektedir.

Bilgi güvenliği; bilgilerin izinsiz kullanımını engellemek, izinsiz yayılmasını ve değiştirilmesini önlemek, bilgilerin zarar görmesini önlemek veya izinsiz erişimleri engellemek amacıyla yapılan her türlü iş ve işlemidir.

Uydu sistemleri ses, görüntü ve data aktarımı için kullanılabilir bant genişliğine sahiptirler.

Telsiz haberleşmesi güvenliği sadece aktarılan bilgi/datanın değil, tüm sistemin güvenliğini kapsamaktadır. Öncelikle yapısal ve donanımsal
olarak; sistemin kurulu olduğu yerin, enerji altyapısının, fiziksel olarak anten ve kulesinin, kabloların, dublexer sisteminin, sayısal sistemlerde bağlı
olduğu internet ve paratoner altyapısının bütünsel
olarak güvenliğinin sağlanmış olması gerekir.

En az üç haberleşme katmanı oluşturulmalıdır. Birinci katmanda timin kendi iç haberleşmesi, ikinci katmanda ekiplerin haberleşmesi, üçüncü katmanda ise ekipler ile Afet ve Acil Yönetim Merkezinin haberleşmesi kurgulanmalıdır. Buna ek olarak (AADYM) merkezleri ile İl AADYM arasında kurulacak dördüncü bir katmanda sayılabilir.

Arazi Ölçmeleri, GPS alıcısı olan mobil telefon/tablet uygulamaları ile arazi üzerinden vektör veri toplama işlemi olup en güncel veri toplamada kullanılan bir CBS kaynağıdır. Doğru cevap E'dir.

Veri Güncelleme Yeteneği
Afet yönetiminde kullanılan afet verilerin ve afete altlık coğrafi verilerin güncel olması çok önemlidir. Doğru cevap C'dir.

Haberleşme Uydusu: Yerden Aldığı Sinyalleri Tekrar Daha Geniş Alanı Kapsayarak Aynı Sinyali Dünyaya Gönderen Cihaza Uydu Denir. Doğru cevap B'dir.

EŞ ZAMANLI (GEO) - 250-280 milliseconds
ORTA YÖRÜNGE (MEO) - 110-130 milliseconds
ALÇAK YÖRÜNGE (LEO) - 20-25 milliseconds. Doğru cevap C'dir.

Ülkemizde uydu telefonu abone sayısı yaklaşık olarak Bilgi Teknolojileri Kurumu’nun 2017 yılı 1. çeyrek raporuna göre 6740 adettir. Doğru cevap A'dır.

Uydu telefonu kullanımında kullanıcılara
sunulan hizmetler
• Ses aktarımı,
• Kısa mesaj gönderimi ve alımı,
• Bulunduğu yerin koordinatlarını temin
etme ve gönderme (GPS),
• Konferans görüşme. Doğru cevap D'dir.

Ka -band 20 GHz. Doğru cevap E'dir.

Uydu internet haberleşme altyapısının ana omurgasını M2M (machine-to-machine) altyapısı oluşturur. Bu altyapıya dayalı olarak gerçekleştirilen millî projeler arasında RASAT, BİLSAT, GÖKTÜRK-2 ve GÖKTÜRK-1 yer alır. Doğru cevap E'dir.