AFET TIBBI VE YÖNETİM İLKELERİ

Sağlığı belirleyen birçok faktör vardır. Bu faktörler temel olarak dört başlık altında toplanmaktadır; sosyal (eğitim, kültürel değerler gibi) ekonomik (gelir düzeyi ve işsizlik gibi) ve fiziksel çevre (kaliteli su ve hava, barınma gibi), bireysel karakteristikler ve davranışlar (genetik faktörler ve egzersiz alışkanlığı gibi). Doğru cevap B'dir.

Bu bağlamda
afetlerin halk sağlığına etkileri genel olarak dört başlıkta toplanabilir.
1. Toplum sağlığına doğrudan etkileri
2. Sağlık sistemine doğrudan etkileri
3. Toplum sağlığına dolaylı etkileri
4. Sağlık sistemine dolaylı etkileri. Doğru cevap C'dir.

Psikolojik etkiler: Afetler toplum sağlığını sadece fiziksel olarak değil mental olarak da etkilemektedir. Aynı fiziksel etkiler gibi
mental etkilerde olaydan olaya farklılık gösterebilmekte, bireyleri ve toplumları basit stress bozukluklarından ciddi psikolojik
problemlere kadar değişik boyutlarda etkileyebilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Sağlık Sistemine Doğrudan Etkileri: Hastaneler, klinikler, sağlık merkezleri ve buralarda görevli sağlık personeli de afetlerin yıkıcı
etkilerinden zarar görebilmektedir. Ne yazıkki bu zarar çoğunlukla bu kurumlara ve personele ihtiyacın daha da artığı bir durumda gerçekleşmektedir.
Afetlerin sağlık sistemine doğrudan etkileri genel olarak iki şekilde olmaktadır.
• Fiziksel alt yapının tahrip olması: Sağlık alt yapısının tahrip olmasına en çarpıcı örnekler ile depremler sonrası karşılaşılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Çevre sağlığı hizmetleri ve sanitasyon: Kanalizasyon şebekesi de afetlerden zarar görebilmektedir. Kanalizasyon şebekesindeki bir
hasar hem atıkların bertarafında sorunlara yol açacağı gibi su kaynaklarının ve dağıtım şebekesinin kontaminasyonuna da sebep olabilir. Doğru cevap A'dır.

Temel yaşamsal su ihtiyacı
Yaşamsal ihtiyaç: su alımı (içme ve yemek) Günlük 2.5–3 litre İklim ve bireysel fizyolojiye bağlıdır
Temel hijyen uygulamaları 2–6 litre / gün Sosyal ve kültürel normlara bağlıdır
Temel yemek pişirme ihtiyacı 3–6 litre / gün Yemek türüne, sosyal ve kültürel normlara bağlıdır
Toplam temel su ihtiyaçları 7.5–15 litre / gün. Doğru cevap E'dir.

Dünya Sağlık Örgütü sürveyansı, sağlık hizmetlerinde planlama yapabilmek, müdahalede bulunabilmek, bu hizmetleri değerlendirebilmek amacı ile sağlıkla ilgili verilerin süreğen, sistematik olarak toplanması, analizi, yorumlanması, ilgili tüm birimlere dağıtılması olarak tanımlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Bulaşıcı hastalıkların kontrolü: Bulaşıcı hastalıkların kontrolü için yapılması gerek temel işler aslında bundan önceki maddelerde sıralanmıştır (güvenli su ve gıda temini, çevre sağlığı ve sanitasyon hizmetlerinin sağlanması). Bunlara bağlı olarak kişisel hjyenin sağlanması bulaşı hastalıkların kontrolünde anahtar rol üstlenmektedir. Doğru cevap B'dir.

Epidemiyoloji genellikle hastalıkların ve sağlık sorunlarının nedenleri ve oluşumu ile ilgili istatistik metotların kullanarak çalışmaların yapıldığı bir alan olarak bilinmektedir. Ancak epidemiyoloji, rafine edilmiş istatistikten çok daha fazlasıdır. Doğru cevap A'dır.

Deneysel / Müdahale Çalışmaları (Hastalıkların tedavisi, sağlık sorunlarının çözümü için uygulanan yöntemelrin test edildiği deneysel çalışmalardır, bu çalışmalarda araştırmacı olayı sadece gözlemlemez ve bir müdahalede bulunur ve müdahalenin etkisini değerlendirir, kontrollü, kontrolsüz deneysel çalışmalar başta olmak üzere farklı deneysel çalışmalar uygulanmaktadır). Doğru cevap D'dir.