AFET YÖNETİMİ I - Deneme Sınavı - 15

KAPASİTE GELİŞTİRME SÜRECİ

Senaryo çalısması: Senaryo çalısmalarına göre hazırlıkların planlanması

Kapasite gelistirme kararları: Senaryo sonuçlarına göre kapasite artırılacak alanların (personel, malzeme, ekipman vb.) belirlenmesi

Finansman temini: Kapasite artırımı için projeler ve finansman takviminin belirlenmesi

Organizasyon ve analiz süreçleri sonrası planların kâgıda dökülmesi.

ENTEGRASYON SÜRECİ

Tüm hizmet grupları planlarının bütünlestirilmesi,

Ulusal düzey hizmet grubu sorumlusu bakanlıgın yerel teskilatları tarafından hazırlanacak operasyonel planların il afet müdahale planlarına entegrasyonu,

Ihtiyaç duyulan konularda mevzuat degisikligi için yapılacak çalısmalar,

Hizmet gruplarının personel, haberlesme, mesaj, bilgi aktarımı, raporlara ve envanterlere ulasımı saglayacak ortak bilgi islem portalı hazırlanması,

Planların egitimi,

Masa başı ve saha tatbikatlarının yapılması.

Müdahalenin etkinliğini arttıracak pek çok hazırlık faaliyeti ve stratejisi bulunmaktadır. Bu faaliyetlerin bir kısmı aşağıda listelenmiştir;

• Arama kurtarma ekiplerini kurulması ve eğitimi,

• Mevcut kaynakların nasıl kullanılacağı,

• Kurtarma malzemeleri ve ekipmanların temininin nasıl sağlanacağı

• Acil müdahale gerektiren durumlarda hızlı değerlendime süreci,

• Barınma ve sığınma alanlarının belirlenmesi,

• Acil ve mobil hastane gibi özel tesislerin devreye sokulması için gerekli prosedürlerin hazırlanması,

• Tahliye presedürleri,

• Havaalanları, limanlar gibi tesislerin acil durum planlarını etkinleştirme prosedürleri.

Afete hazırlık çalışmaları kapsamında gerek bireysel gerekse kurumsal düzeyde alınması gereken eğitimler:

• Hafif arama-kurtarma: Gerekli araç gereçlerin temini ve kontrolünün sağlanması, daha önceden hazırlanmış plan doğrultusunda müdahalenin gerçekleşmesi ve durumun raporlanması.

AFAD’ın Aile Afet Çantası içerisinde bulunması gereken malzemelerle ilgili önerisi şöyledir.

Diğer malzemeler

• İlk yardım çantası

• Uyku tulumu veya battaniye

• Çakı, düdük, küçük makas

• Kâğıt, kalem

• Pilli radyo, el feneri ve yedek piller (dayanıklı/ uzun ömürlü pil seçilmeli)

Kriz, afet kavramını da içine alan bir çatı kavramdır ve afetler dışında milli güvenliği, kamu düzenini ve güvenliğini ilgilendiren farklı olay ve durumları da kapsar. Ülkemizde 1999 depremleri sonrası “kriz” yerine “acil durum” ifadesi kullanılmaya başlanmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Zarar görebilirlik insanların ve yaşam çevrelerinin maruz kaldıkları tehlikeyle baş edebilme kapasitesinin yeterli olmaması; fiziksel, sosyal, ekonomik, çevresel kayıp ve zarara uğrayabilecekleri korunmasızlık durumudur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Afetten etkilenen nüfusun hayatta kalabilmesi ve varlığını sürdürebilmesi için gereken öncelikli adımların ve önlemlerin gerçekleştirildiği acil müdahale (acil yardım, insani yardım) aşamasından sonra, erken (ön) iyileştirme aşaması günlük hayatın afet öncesindeki olağan akışı olmasa da, yeni koşullarda normalleşmesine, istikrar kazanmasına yardımcı bir geçiş dönemini oluşturmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ülkemizde kamu yönetimi, afete müdahale süreçlerini her kademede Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri (AADYM) aracılığıyla koordine etmekte ve yönlendirmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Fonksiyonu esas alan OKS beş temel alan üzerinde şekillenmektedir: Yönetim, Operasyon, Planlama, Lojistik, Finans ve İdari Hizmetler. Bu nedenle risk hesaplama bu alanlar arasında yer almaz. Doğru cevap A seçeneğidir.

Afete dayanıklılık: Tehlikelerin yol açabileceği ani ya da uzun süreli olumsuz etkilerle ülke, toplum, kurum ve toplulukların, temel yapı ve fonksiyonlarını korumak suretiyle, yaşam koşullarını aynen sürdürerek ya da koşullarını ileriye dönük planlarından vazgeçmeden dönüştürerek, baş edebilme kapasitesidir.

İşletmelerde çoğunlukla insanların ve kurumların bilgisizlik, yanlış uygulama, bilerek ya da bilmeyerek ihmal, dikkatsizlik, denetimsizlik, tedbirsizlik, kurallara uymaması ya da mekanik veya teknik aksama vb. nedeniyle ağır can, mal ve çevre kayıplarına yol açan olaylar meydana gelebilmektedir. Maruz kalan varlıkların zarar görebilirlik koşullarına bağlı olarak afete dönüşebilen teknoloji kaynaklı başlıca olaylar büyük endüstriyel kazalar, ulaştırma kazaları, maden kazaları, baraj yıkılması vb. kritik yapı çökmeleri, denetimsiz işletme ya da maden atığının yol açtığı çevre kirliliği hasarları ve yangınlardır.

Afete müdahalenin süresi afetin türüne, büyüklüğüne, ülkenin ve yerleşimin afete hazırlık durumuna, afetten etkilenen nüfusun zarar görebilirlik düzeyine, etkili müdahale için gereken kaynakların yerel olarak varlığı ya da hızlı erişilebilecek durumda olmasına bağlı olarak farklılık gösterecektir.

Afete müdahale amacının gerçekleştirilmesi doğrultusunda öncelikli hedefler:

Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri Yönetmeliği (Resmi Gazete 19.02.2011/27851) kapsamında, afet ve acil durum hizmetlerini yürütmek üzere, Bakanlıklarda müsteşar veya yetkilendirecekleri yardımcılarının, illerde Valinin, kurulması Valilerce gerekli görülen ilçelerde ise Kaymakamın başkanlığında Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri kurulur.

Afete müdahalede temel kurumsal paydaşlar, kendine özgü rolleri, karşılıklı ilişki ve faaliyet bütünlüğü çerçevesinde, önceden belirlenmiş koordinasyon ve işleyiş ilkeleri temelinde hareket etmektedirler. Afete müdahalede kurumsal paydaşlar, esas olarak:

Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) olay türü ve ölçeğine göre gereken destek bakımından dört müdahale seviyesi tanımlamaktadır: 1) Yerel imkanların yeterli olduğu, 2) Bölgesel (destek iller) takviye gereken, 3) Ulusal destek gereken, 4) Uluslararası destek gereken durumlar.

Acil müdahale, afetin hemen ardından başlayan ve afetin türüne, yol açtığı kayıp ve zararın büyüklüğüne göre farklı sürelere yayılabilen çalışmaları kapsar. Acil Yardım ya da Acil Durum hizmetleri olarak da adlandırılan bu çalışmalar için ülkemizde belirlenen yasal süre afetin meydana gelmesinden başlayarak 15 gündür, bu süre gerektiğinde uzatılabilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.