AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 13

Gümrük birliği öncesinde ithalat malın en ucuz üreticisinden yapılırken, birlik sonrası üçüncü ülke mallarına karşı konan ortak tarife sonucu bu ülkelerin mallarının pahalı hâle gelmesi, ticaretin birlik içine kaymasına neden olur. Bu durum ticaret yaratıcı etkiye bir örnektir. Doğru yanıt A'dır.

Birliğe üye ülkeler arasında tarifelerin sıfırlanması üye ülkelerin gümrük vergisi kaybını doğurur. Ayrıca üçüncü ülkelere karşı uygulanan ortak tarife de Birliğe üye olunmadan önceki tarifeden genelde küçük olur, bu durumda da vergi kaybı ortaya çıkar. Doğru yanıt B'dir.

Dinamik etkileri kısaca, rekabet etkisi, ölçek ekonomileri etkisi, dışsal ekonomi etkisi, teknolojik ilerleme etkisi, yatırımları özendirme ve sermaye etkisi olarak tanımlayabiliriz. Avrupalılaşma etkisi AB'nin gümrük birliğine özel bir etki olarak öne sürülebilse de genel olarak tüm gümrük birlikleri için bu örnek verilemez. Doğru yanıt E'dir.

Avrupa Birliği tarihinde üye ülkelerin haricinde gümrük birliğine alınan 3 ülke bulunmaktadır. Bunlar Andora (1991), Türkiye (1996) ve San Marino'dur (2002). Doğru yanıt B'dir.

1959 yılında AET’ye katılmak için başvuran Türkiye ile AET arasında Türkiye’yi AET’ye “ortak üye” yapan, taraflar arasında bir gümrük birliğine dayanan ve ileride tam üyeliği öngören Ortaklık Anlaşması 12 Eylül 1963 yılında Ankara’da imzalanmıştır. Doğru yanıt A'dır.

Katma Protokol’ün 1 Ocak 1973 tarihinde yürürlüğe girmesiyle toplam 22 yıl sürecek olan “Geçiş Dönemi”, diğer bir ifadeyle Gümrük Birliği süreci başlamıştır. Doğru yanıt A'dır.

Ticarette teknik engellerin kaldırılması (teknik mevzuat ve standartların uyumlaştırılması), rekabet hukuku düzenlemeleri, fikri ve sınai mülkiyetin korunması düzenlemeleri, kamu alımları, devlet yardımları ve ticari nitelikli devlet tekelleri gibi alanlar her iki tarafın pazarları arasında bütünleşmenin sağlanabilmesi için önemlidir. Tek fiyat uygulaması gibi bir bütünleşme aracı yoktur. Doğru yanıt D'dir.

Türkiye-AB Gümrük Birliği, sanayi ürünlerini ve işlenmiş tarım ürünlerini kapsamaktadır. İşlenmiş tarım ürünlerinde gümrük vergileri tespit edilirken, tarım payı ile sanayi payı ayrılmakta ve sadece sanayi payı vergi muafiyetine tabi tutulmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Türkiye, tarihte en büyük barış projesi olarak nitelendirilen Avrupa
bütünleşmesi hareketine de ilgisiz kalmayarak, 31 Temmuz 1959’de bu hareketin
en önemli örgütlenmesi olan Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET, bugünkü adıyla  Avrupa Birliği’ne)başvurmuştur.

D

C

D

B

A

C

D

AB’nin imzaladığı bazı ortaklık anlaşmaları, ortaklık ilişkisi kurma yoluyla ülkeleri AB üyeliğine hazırlamak amacıyla yapılmıştır. Yunanistan ile yapılan Atina Anlaşması ile Türkiye ile yapılan Ankara Anlaşması bu ilişki biçiminin örnekleridir. Doğru yanıt A'dır.

Ortaklık anlaşmaları (Association agreements) olarak tanımlanan bu uluslararası anlaşmalar, katılım sürecine temel oluşturan kapsayıcı çerçeve anlaşmalardır. Doğru yanıt B'dir.

AB'nin ortaklık anlaşmalarının bazıları tam üyelik hedefi sunabilir fakat bunu garanti edemez. Doğru yanıt E'dir.