BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME III

Dünya Sağlık Örgütü, yaşam kalitesini “amaçları, beklentileri, standartları ve ilgilerini göz önüne alarak bireylerin içinde yaşadıkları kültür ve değerler sisteminde kendi konumları ile ilgili algıları” biçiminde tanımlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Sağlık açısından yaşam kalitesinin ölçümündeki amaç, yaşlının mevcut potansiyel durumu ile varsa hastalığının, kişinin yaşamını algılamada ve iyi olma durumu üzerinde yarattığı etkilerin nesnel olarak belirlenmesidir. Doğru cevap D'dir.

Bununla birlikte, yaşlılıkta yaşam kalitesinin göstergelerini, farklı araştırmacıların açıklamaları çerçevesinde, dört kategoride değerlendirmek de mümkündür. Besinsel göstergeler bunların arasında yer almaz. Doğru cevap B'dir.

Yaşlılıkta Sosyal ve Bilişsel Durumlar: Yaşlının sosyal ve bilişsel durumu yaşam kalitesini etkilemektedir. Yaşlıya aile desteğinin az olması, yaşam beklentisinin azalması, sağlık hizmetlerine ulaşmada güçlükler, sosyal tecrit, ekonomik zorluklar, yaşam doyumunun azalması yaşam kalitesini azaltabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Boş zaman ve eğlence bu başlıklar altında yer almaz. Doğru cevap C'dir.

Bu genel kabule ek olarak aşağıda belirtilenler bireysel düzeyde yapılması önerilen uygulamalardır:

1. Düşmelerin önlenmesi
2. Bedensel etkinliğin artırılması
3. Bağışıklama hizmetlerinin sunulması
4. Kişisel bakım ve evde bakım hizmetlerinin sistematik olarak sunulabilmesi
5. Sağlık çalışanlarının geriatrik ve gerontolojik açıdan kapasitelerinin geliştirilmesi. Doğru cevap D'dir.

Yaygın olarak kullanılan diğer ölçekler arasında, DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği (World Health Organization-Quality of Life- WHO-QOL). Doğru cevap B'dir.

Yaşlıların yaşam kalitelerinin artırılmasında birincil, ikincil ve üçüncül korunma prensipleri temel alınarak, verilecek sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetler bir arada düşünülmelidir. Sağlanacak hizmetler şu şekilde sınıflandırılabilir: Sağlığın geliştirilmesi (temel sağlık hizmetleri, bağışıklama, taramalar, birinci basamak sağlık hizmetleri, ağız ve diş sağlığı hizmetleri ve göz sağlığı hizmetleri), kamu hizmetleri (semt bakım evleri, ev ziyaretleri ve evde bakım), sosyal servisler (gündüz bakım evleri, seyyar aşevleri, geçici bakımlar, komşu desteği projeleri, başkasının bakımı altına girme, tatil aktiviteleri ve iş-uğraşı terapisi) ve hastane (acil tıbbi bakım, acil psikiyatrik bakım, erken taburculuk programları, özel birimler inme, ortogeriatri vb. rehabilitasyon, ev ziyaretleri ve gündüz poliklinikleri). Doğru cevap A'dır.

Kamu ve Sosyal Hizmetler: Bu hizmetlerin varlığı, yaşlıların evlerinde bakımlarının sağlanması ve gereksiz hastane kullanımlarının engellenmesi için önemlidir. Doğru cevap E'dir.

Dünya Sağlık Örgütü, yaşam kalitesini “amaçları, beklentileri, standartları ve ilgilerini göz önüne alarak bireylerin içinde yaşadıkları kültür ve değerler sisteminde kendi konumları ile ilgili algıları” biçiminde tanımlamaktadır (Gülağız vd., 2005). Doğru cevap C'dir.

Yaşlılıkta yaşam kalitesinin göstergelerini, farklı araştırmacıların açıklamaları çerçevesinde, dört kategoride değerlendirmek de mümkündür (Oktik vd., 2004). Bunlar;1. Ekonomik göstergeler, 2. Sosyal göstergeler, 3. Psikolojik göstergeler, 4. Sağlık göstergeleri. Doğru cevap E'dir.

Yaşlılık döneminde yeterli ve dengeli beslenme, düzenli egzersiz yapma ve beslenme programında tuz, karbonhidrat, yağ gibi maddeleri azaltma gibi düzenlemelerin yapılması yaşam kalitesini de beraberinde arttıracaktır (Aksoydan, 2006). Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap D'dir.

EQ5D kapsamında hastalardan yanıtlaması beklenen sorular şunlardır:

Doğru cevap D'dir.

Yaşlanma; organizmada molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde zamanın ilerlemesi ile ortaya çıkan, geriye dönüşü olmayan, yapısal ve işlevsel değişikliklerin tümüdür. Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap E'dir.

Fekal İnkontinans: Anal sfinkter (makat kasları)mekanizması ile katı ve/veya sıvı dışkı ve gaz eliminasyon (gaz çıkarma) kontrol yeteneğinin azalması ya da kaybıdır. Toplumda her on kişiden birinde görüldüğü ve yaşın ilerledikçe arttığı belirtilmektedir. 70 yaşından büyük olma, cinsiyetin kadın olması, idrar tutamama öyküsü olması, nörolojik hastalıklar, bilişsel işlevlerde ciddi azalma ve hareket etme sınırlılığı yaşlılarda fekal inkontinansın ortaya çıkmasındaki risk faktörleri arasında yer almaktadır (Dedeli, Fadıloğlu ve Bor, 2006). Doğru cevap C'dir.

Dünya Sağlık Örgütü, yaşam kalitesini “amaçları, beklentileri, standartları ve ilgilerini göz önüne alarak bireylerin içinde yaşadıkları kültür ve değerler sisteminde kendi konumları ile ilgili algıları” biçiminde tanımlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yaşlılarda depresyon; beceri kayıplarına, fiziksel sorunların ilerlemesine, toplumsal uyumda ve günlük yaşam işlerinde sınırlılıklara ve intihara yol açmasından dolayı yaşam kalitesini oldukça düşürmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yaşam süresini belirleyen en önemli faktör genetiktir. Doğru cevap D'dir.