BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Yavru Balık Yetiştiriciliği
Yavru balık yetiştiriciliği, kuluçkahane içerisinde ön yavru büyütme havuzlarında 1-2 grama
ulaşan yavruların, kuluçkahane dışındaki havuzlara
aktarılarak 10-25 gram ağırlığına kadar büyütüldükleri dönemdir. Alabalıkların 10-20 gram ağırlık ve 10-12 cm boyundaki yavrularına fingerling
(parmak boy) adı verildiğinden bu döneme fingerling yetiştiriciliği de denmektedir. Bu dönemde yavru balıklar yine kanal şeklinde veya yuvarlak
havuzlarda yetiştirilebilirler. Havuzlar betonarme
veya polyesterden yapılabilir. Kanallar 8-10 m
uzunluğunda 1-2 m genişliğinde ve 40-50 cm derinliğinde, dairesel havuzlar ise 4-6 m çapında ve
70-80 cm derinliğinde olabilmektedir. Havuzlara
wkonulacak balık miktarı yavru balıkların büyüklüğü ve su miktarına bağlı olarak ayarlanmalıdır.
Yavrular 1-2 gram ağırlıkta olduğunda 1000 yavru
balık için 3-4 litre/dakika su akış hızı yeterli olurken 5-6 gram ağırlığındaki balıklar için bu miktar
4-8 litre/dakika olmalıdır. Su değişim miktarına
göre stok yoğunluğu 2000-5000 adet/m3 yavru
olarak ayarlanabilir.

Alabalıklar soğuk, berrak, temiz ve bol oksijenli suları tercih eden, beslenme yönünden etçil (karnivor) balıklardır. Salmonidae familyasının üyesi olan bu balıkların bir bölümü tamamen tatlı sularda yaşarlar, büyük bir kısmı ise anadrom balıklar olup yaşamlarının bir bölümünü tatlı sularda daha uzun bir kısmını ise denizlerde geçirirler. Bu familyanın yetiştiricilikte en bilinen türleri, Oncorhynchus mykiss (Gökkuşağı alabalığı) Salmo salar (Atlantik salmonu) ve Salmo trutta (Dere alabalığı)’dır. Doğru cevap E'dir.

Su ürünleri yetiştiriciliğinde ilk adım yetiştiriciliği yapılacak türün özelliklerine ve yetiştirilecek miktara uygun bir işletme yerinin belirlenmesidir. Bu seçimde su ve arazi özellikleri olmak üzere iki konu öncelikli olarak ele alınmalıdır. Bu özellikler yetiştiriciliği yapılacak olan türün biyolojik istekleri göz önüne alınarak belirlenmelidir. İşletme yerinin seçiminde aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

Alabalık damızlıklarının seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir;

Doğru cevap D'dir.

Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon) dönemi adı verilir. Yumurtaların açtırılmasında kuluçkalık olarak daha çok kuluçka yalakları ya da kuluçka dolapları kullanılır. Bu dönemde su sıcaklıkları 8-12 °C arasında olmalıdır. Döllenmiş yumurtalar kuluçka yalaklarında yumurta tablalarına veya dolaplarda yumurta tepsilerine yerleştirilirler. Doğru cevap B'dir.

Ön yavru büyütme dönemi larvalar için kritik bir dönemdir ve aşağıdaki konuların göz önünde bulundurulması gerekir;

Doğru cevap A'dır.

Sazan yetiştiriciliği genellikle Uzakdoğu ve Avrupa uygulamaları ile gelenekselleşen bir yetiştiricilik türü olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Geleneksel uygulama tipik olarak balığın ekstansif (denetimsiz) koşullarda yetiştirilerek satışı ilkesine dayanmaktadır. Günümüzde yaygın olarak yarı entansif (yarı denetimli) koşullarda yapılan sazan yetiştiriciliği az da olsa entansif (tam kontrollü) üretim yapan işletmelerde de gerçekleştirilmektedir. Bu tür Uzakdoğu’da polikültür yetiştiricilik işletmeleri için de tercih edilen bir tür olarak tanınmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Sazan balıkları çevresel koşulların uygun olduğu ilkbahar, yaz ve sonbaharın erken dönemlerini kapsayan aylarda iyi bir büyüme gösterirler. Bu dönem aktif olarak beslendikleri bir dönemdir dolayısıyla metabolizma hızları yüksektir. Büyük göllerde kış aylarında hayatta kalmak için suların derin bölgelerine çekilirler. Avrupa ve Türkiye pazarında 1-1,5 kg canlı ağırlığa yaklaşık 3 yılda yani üç hızlı büyüme dönemini takiben ulaşırlar. Bu süre Uzakdoğu’da 1-1,5 yıl kadar sürmektedir. Ayrıca Uzakdoğu’da 20 g’dan başlamak üzere her boyda tüketim talebi olan bir balıktır. Doğru cevap E'dir.

Yavru büyütme havuzları, şekil ve yapı bakımından işletmenin tipine ve bulunduğu bölgeye göre değişiklik gösterir. Havuzların büyüklükleri ve derinlikleri işletmenin amacına, suyun durumuna, arazinin topoğrafik yapısına ve besleme durumuna göre planlanır. Bu havuzların alanları mümkün olduğunca küçük tutulmalıdır. Uygun havuz büyüklüğü 500-1000 m² aralığındadır. Bu havuzlara iyi bir drenaj yani su çıkışı düzeneği ile iyi bir hasat düzeneği hazırlanmış olmalıdır. Havuzların yıl içinde stoklama sezonundan önce mutlaka kuruya alınmış olması olası hastalık problemlerini engellemek için önerilmektedir. Havuzlar kuruya alınmadan önce kireçlenmelidir. Doğru cevap D'dir.

Hayvansal organizmaları besin olarak tüketen canlılara karnivor canlılar adı verilir.

Entansif tip yani denetimli yumurta alımında seçilen anaçlar su sıcaklığının yaklaşık 16°C ve üzerine çıktığı dönemde erkek ve dişi olarak ayrılarak ayrı ayrı havuzlara stoklanırlar. Anaçlar yumurta ve sperm olgunluğunun teşvik edilmesi için doğal hormon kullanılarak uyarılabilirler. Genellikle 1 kg canlı ağırlığa bir adet hipofiz bezi olacak şekilde hazırlanan solüsyon ile kas içerisine enjeksiyon gerçekleştirilir. Anaçların hipofiz enjeksiyonu öncesi karanfil yağı, kinaldin veya 2-fenoksietanol gibi anestezik maddeler kullanılarak sakinleşmeleri ve bir süre baygın kalmaları temin edilmelidir.

Hipofiz bezi, beynin alt bölümünde bulunan ve yumurtlamayı da kontrol eden cinsiyet hormonlarının salgılanmasını düzenleyen bir bezdir. Yetiştiricilik koşullarında balıklardan yumurta alımını kolaylaştırmak için çok uzun yıllardır doğal hormon olarak kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Alabalıkların yetişmesinde besi döneminde 15-18 °C’lik sular uygundur.

Yumurtadan pazar boyuna (satış büyüklüğü) kadar yetiştiricilik yapan bir alabalık tesisinde havuzlar;

• Yavru havuzları
• Büyütme (semirtme) havuzları
• Damızlık havuzları
• Stok (satış) havuzları
olmak üzere 4 ayrı şekilde yapılır.

Gökkuşağı Alabalık dişileri 3 yaşında, erkekleri 2 yaşında üreme olgunluğuna gelirler

Yumurtadan yeni çıkmış balık yavrusuna larva adı verilir.

Yavrular 1-2 gram ağırlıkta olduğunda 1000 yavru balık için 3-4 litre/dakika su akış hızı yeterli olur.

Gökkuşağı alabalıklarının yavru yeminde protein oranları % 30-40 olmalıdır.

Polikültür: Aynı ortamda birbirlerine zarar vermeyecek ve rekabet yaratmadan
beslenebilecek farklı canlıların beraberce yetiştirilmesidir

Sazan yumurtaları yapışkan olduğu için, kuluçkalıklarda birbirlerine yapışarak ölürler Bu nedenle kuluçkalıklarda açtırılacak olan yumurtaların yapışkanlığının giderilmesi gerekir. Bu amaçla çeşitli dölleme çözeltileri kullanılmaktadır. Bunlardan en çok kullanılanı tuz-üre çözeltisidir.

Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss, Walbaum, 1792) ismini derisi üzerindeki gökkuşağına benzeyen renklerden almaktadır. Doğal olarak Amerika’nın Pasifik kıyılarında bulunan bu tür 19. Yüzyıl sonlarında Avrupa’ya daha sonra da ülkemize getirilmiş, 1970’li yıllardan itibaren yetiştiriciliğine başlanmıştır. Dünyanın birçok ülkesinde yetiştiriciliği yapılan bu tür, yetiştiricilik koşullarına kolay uyum sağlaması, nispeten yüksek su sıcaklıklarına dayanıklı olması, sağım, döl alımı ve yavruların yapay yeme alışmasının kolay olması, gelişim hızı ve yem değerlendirmesinin daha iyi ve hastalıklara karşı daha dirençli olması nedeniyle yetiştiricilikte tercih edilmektedir. Ülkemizde ve Avrupa’da iç sularda yetiştiriciliği en fazla yapılan balık türüdür.