BANKALARDA KREDİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 11

Bankacılıkta ise, istihbarat kısaca kredi verilecek olan kişi ya da firma hakkında yeterli bilginin elde edilmesi ve değerlendirilmesi olarak tanımlanabilir.

Bankalar tarafından istihbarat çalışmalarında en çok başvurulan resmî kaynaklar; ticaret sicil kayıtları, ticaret sicil gazetesi, tapu sicil kütükleri, trafik kayıtları, vergi daireleri, Resmî Gazete, TCMB protesto bültenleri, risk bildirim cetvelleri, mahkemeler, icra ve iflas daireleridir.

Mali tahlil kapsamında genel olarak firmanın mali yapısı, risk durumu, likidite durumu, kârlılığı, performansı ve ilerideki devreler için potansiyeli ayrıntılı olarak ortaya konulmaktadır

Bilanço: Bir işletmenin belirli bir anda sahip olduğu tüm varlıkları ve bu varlıkların finanse edildiği kaynakları gösteren mali tablodur.

Mali tahlil, yapılma amacına göre yönetim analizi, kredi analizi ve yatırım analizi olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

Likidite durumu, bir firmanın kısa vadeli yükümlülüklerini yerine getirebilme yeteneğini ifade eden bir kavramdır.

Söz konusu nedenlerin başlıcaları: • Firmanın likidite durumunun krediyi geri ödemeye uygun olmaması, • Firmanın başarısız bulunması, • Firmanın aşırı borçlu olması, • Firmanın öz kaynaklarının yetersiz olması, • Firmanın gelecekte krediyi geri ödemeye yeterli fonu yaratamayacağının düşünülmesi, • Firmanın geçmiş dönemlerde borçlarını ödemede gecikmeler olması, • Firmanın sürekli olarak zarar etmesi, • Firmanın kredi limitlerinin doluluğu, • Firmanın büyük tutarlarda protestolu senetlerinin ve karşılıksız çeklerinin olması, • Firma sahip ve ortaklarının kişisel niteliklerinin düşük olması, • Firmanın kredi için gösterdiği teminatların istenen nitelikte olmamasıdır.

O nedenle cevap C seçeneğidir.

Karakter (Moralite/Kişilik): Kredi talep edenin borcunu geri ödeme konusundaki niyetini ifade eder. Karakter, kredi talep edenin itibarını, dürüstlüğünü ve ödeme alışkanlığı gibi tüm kişisel faktörleri içine alan geniş kapsamlı bir kavramdır.

Kapasite: Krediyi talep edenin mali yönden krediyi geri ödeyebilme gücünü gösterir. Her ne kadar kredi taleplerinin değerlendirilmesinde karakter faktörleri önemli olsa da kredi talep edenin mali gücü de son derece önemlidir. Kapasite ve karakter faktörleri birbirini tamamlar niteliktedir.

Teminat (Kefalet): Talep edilen kredinin güvencesini oluşturur. Kredinin kapatılması için başvurabileceği teminatlar; maddi teminatlar (rehin, ipotek vb.) ve kişisel teminatlar (kefalet) olmak üzere iki şekilde olabilir. Kredi talepleri değerlendirilirken maddi teminatlarla ilgili olarak uzmanlar tarafından gerçek değerinin saptanmış olması, üzerinde haciz, ipotek gibi sınırlayıcı hakların bulunup bulunmadığı gibi hususlar incelenmelidir. Kişisel teminatlarda ise aynen krediyi talep edende olduğu gibi kefalet veren kişinin karakteri, borç ödeme yeteneği gibi hususlar araştırılmalıdır.

Söz konusu ilkeler aşağıda yer almaktadır: • Karakter (Kişilik) Character • Ödeme yeteneği Ability to pay • Kâr marjı Margin • Kredi talebinin amacı Purpose • Tutar Amount • Geri ödeme planı Repayment • Kredinin güvencesi Insurance

2011 yılında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından hazırlanan ve kredi taleplerinin değerlendirilmesi ve analiziyle ilgili hükümler de içeren “Kredi Riski Yönetimi Hakkında Tebliğ Taslağı” mali sektörün görüşüne sunulmuştur. Söz konusu taslağa göre bankalar kredi değerlendirmelerinde asgari olarak aşağıdaki bilgileri analiz etmelidirler: • Borçlunun/karşı tarafın güvenirliliği ve itibarı, • Talepte bulunanın yetkili olup olmadığı, • Kredi kullanım amacı, • Proje kredileri ve benzeri kredilerde olduğu gibi bir işin finanse edildiği durumlarda, bu işin yapılabilirlik durumu ve borçlunun bu işi yönetebilme kapasitesi, • Borçlunun iştigal ettiği iş ve iş deneyimi, • Borçlunun/karşı tarafın faaliyette bulunduğu sektörün durumu, • Borcun geri ödenme koşulları, • Geri ödemede kullanılacak kaynaklar, • Borçlunun tahmini nakit akımları ve yapabileceği borç servisi düzeyi, • Borçlunun ve dâhil olduğu risk grubunun kredi ve finansal durumu, • Alınan teminatların hukuken uygulanabilirliği, • Alınan teminatların kabul edilebilirliği, • Beklenen getiri ve risk ilişkisinin uygunluğu

Bir eleme süreci olan kredi taleplerinin değerlendirilmesi sürecinin ilk aşaması kredi talebinin geldiği şubede yapılan ön incelemedir. Bu aşamada esas olarak aşağıdaki soruların cevapları aranmaktadır:

• Kredinin talep edilme amacı nedir? • Kredinin miktarı nedir? • Kredinin vadesi ne kadardır? Krediyi kullananın geri ödeme planı nasıldır?

Ön inceleme aşamasında kredinin reddedilme nedenleri kredi talep edenin kendisinden, bankanın kredi politikalarından ya da mevzuattan kaynaklanabilir. Bu aşamada kredi talebinin reddedilmesinin başlıca nedenleri:

• Kredi talep edenin borçlanma ehliyetine sahip olmaması, • Kredi talep eden kişi ya da firmanın banka tarafından tespit edilen asgari nitelikleri taşımaması, • Kredi başvurusunda banka tarafından istenen bilgi ve belgelerin eksik olması,  • Kurumsal ya da ticari kredilerde kredi başvurusunun yetkilendirilmemiş kişiler tarafından yapılması, • Talebin geçerli mevzuata uygun olmaması, • Kredi amacının banka tarafından kabul edilebilir bir nedene dayanmaması, • Talep edilen kredi tutarının bankanın belirlediği limitlerden daha yüksek olması, • Talep edilen kredinin vadesinin bankanın belirlediği vadelerden daha uzun olması, • Talep edilen kredi türünün bankanın sunduğu kredi türleri içinde yer almaması, • Sektörün bankanın uzmanlık alanına girmemesi, • Bankanın kredi kullandıracak nakit pozisyonuna sahip olmaması ya da ilgili kredi türündeki limitinin dolu olması,

Bankaların kredi kararlarına dayanak teşkil edecek şekilde kredi talep edenlerle bunların içinde bulunduğu çevre hakkındaki bilgileri bir sistem dâhilinde değerlendirilmek üzere toplamasına istihbarat denilmektedir.

Süreklilik: Kredinin talep edilmesinden başlayarak, kredi ilişkinin sona ermesine kadar (hatta kredi ilişkisi sona ermiş olsa bile) kredi müşterisiyle ilgili gelişmelerin sürekli olarak izlenmesi ve kaydedilmesi gereklidir. İstihbaratın sürekliliğinin sağlanması hem bankanın ileride girebileceği yeni kredi ilişkileri hem de kredi müşterisinin içinde yer aldığı sektörün izlenmesi açısından önemlidir.

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama