BANKALARDA KREDİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 5

TÜRK BANKACILIK SİSTEMİNDE SORUNLU KREDİLER

Türk bankacılık sektöründe toplam alacaklar içinde takibe düşmüş sorunlu alacakların düzeyi 2005 yılından itibaren sürekli bir artış eğilimine girmiş ve 2009 yılında dünyadaki finansal krize paralel olarak büyük bir patlama yapmıştır. 2004 yılında takipteki kredi tutarı ₺6,2 milyar iken, 2009 yılında bu rakam ₺21,6 milyar’ye ulaşmıştır. Diğer bir ifadeyle, takipteki alacakların toplam alacaklar içindeki oranı 2004 yılında yüzde 6 iken, kriz yılı olan 2009’da bu oran yüzde 5,4 olmuştur.

Bankacık sistemimiz 2005 tarihli 5411 sayılı Bankacılık Kanununa göre düzenlenmiştir.

Bankacılıkta sorunlu kredilerin toplam kredilere oranı için, %5 ve altı olağan olarak değerlendirilmektedir.

Değişen ekonomik koşulların firma üzerindeki etkilerinin izlenememesi, kredi tahsisinden önce yapılan hatalar arasında yer almaktadır.

Yönetsel sorunlar, sorunlu kredi oluşumunu etkileyen içsel faktörler arasında yer almaktadır.

Yakın izlemedeki krediler: Anapara ve faiz ödemelerinde sorun olmayan, ancak olumsuz
gelişme gözlemlenmesi ya da tahmin edilmesi durumu sözkonusudur.

Üçüncü grup- tahsil imkanı sınırlı krediler ve diğer alacaklar.

Bilançolardan elde edilebilecek erken uyarı sinyalleri, finansal konularda erken uyarı sinyalleri arasında yer almaktadır.

2017 Ocak ayı itibariyle toplam aktif büyüklüğü, 2,87 trilyon TL’ ye ulaşan Türk bankacılık sektörü, 52 adet banka, 11653 yurt içi şube ve 210 bin çalışanı ile oldukça dinamik ve hızla büyüyen ve gelişmekte olan bir sektördür.

2016 yıl sonu itibariyle mevduat bankaları içinde, yerli sermayeli mevduat bankalarının, toplam krediler, mevduat ve aktifler içinde ön büyük pazar payına sahip olan banka grubu olduğu görülmektedir.

Vadesi geldiği halde ödenmeyen alacak gecikmiş alacak iken, vadesi gelmediği halde erken istenen ve “Muaccel” olarak adlandırılan krediler de sözkonusu olabilmektedir. Örneğin 12 taksitle bankaya ödenecek bir kredinin bir taksitinin ödenmemesi durumunda, kalan taksitlerinin banka tarafından vadesinden önce talep edilmesi yönünde firma ile banka arasında bir sözleşme olması durumunda muaccellik durumu (acil hale gelme) ortaya çıkar.

Sorunlu kredilere yol açan faktörler çeşitli sınıflamalara tabi tutulabilir (Garanti Bankası, Müşterilerin Sorunlu Hale Gelme Nedenleri). Bunlar:

Rakabet yapısı dışsal faktörlere; yetersiz istihbarat ise bankadan kaynaklı faktörlere örnek verilebilir.

Tahsili şüpheli krediler: Mevcut durumda geri ödenmesi olası gözükmeyen, anapara ve faiz ödemelerinde 180 günden fazla geciken veya borçlunun kredi değerliliği zayıflamakla birlikte kesin zarar gözüyle bakılmayan krediler tahsili şüpheli hale gelir.

Sektördeki erken uyarı sinyalleri, sorun kredilerde erken uyarı sinyaleri arasında yer almamaktadır.

Kredinin yapılandırılması; sorunlu kredinin, hem bankayı hem de müşteriyi memnun edecek şekilde çözümlenmesidir.

Bankacılıkta sorunlu kredilerin toplam kredilere oranı için, %5 ve altı olağan olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Borçlunun, borçtan kaynaklanan yükümlülüklerini sözleşmeye uygun zamanda yerine getir(e)mediği tahvil, bono, kredi gibi borç araçları ile ekonomideki beklenmedik gelişmeler sebebiyle önemli bir değer yitimine uğrayan gayrimenkuller ve alacaklar sorunlu varlıklar (distressed asset) olarak değerlendirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Sorunlu kredilerin oluşumunu etkileyen dışsal faktörler şunlardır:

Rekabet yapısı

Teknolojik etki

Politik etki

Toplumsal etki

Çevresel etki

Makro ekonomik

Doğru cevap C'dir.

Sorunlu kredilerin oluşumunu etkileyen içsel faktörler şunlardır:

Doğru cevap B'dir.