BELGE YÖNETİMİ VE OFİS UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 10

İş sağlığı ve güvenliği, kaza ve hastalık şeklinde ortaya çıkan tehlikelerden çalışanları korumak, zarar verici etkileri en aza indirmek, mümkünse ortadan kaldırmak, fiziksel, ruhsal yönden tam iyilik halini
hedefleyip yaşam kalitesini yüksek tutarak çalışanların mutlu olmalarını sağlar

İş Sağlığı ve Güvenliğinin Temel Kavramları

İşyeri hekimi: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi

Çalışan temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı

İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,

Çocuk çalışan: Ondört yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış çalışanı,

Çalışan: Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksızın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek kişiyi,

İşverenlere getirilen yükümlülüklerin çoğu mevzuatın yayımı tarihinde başlarken, bazılarının uygulamaya geçişi için ara periyot konulmuştur.
• Yönetmeliklerde çalışanların sağlığı ve güvenliği temel ilke olarak kabul edilmiş, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin sürekli iyileştirilmesi amaçlanmıştır.
• Yönetmeliklerin neredeyse tamamında işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılarak tehlikelerin belirlenmesi ve bunlara ilişkin
alınacak önlemler yer almaktadır.
• Çalışanların işyerindeki risklerle ilgili bilgilendirilmeleri, eğitilmeleri ve önlemlerle ilgili olarak görüşlerinin alınması hemen tüm yönetmeliklerin ortak hükümleridir.
• Yapılan işin niteliğine bağlı olarak özelliği olan işyerleri için ayrı yönetmelikler çıkarılmış, risklerin azaltılması için farklı önlemler öngörülmüştür

Risk Değerlendirmesi Yapma Yükümlülüğü

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile işverene iş sağlığı ve güvenliği bakımından risk değerlendirmesi yapma veya yaptırma yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre işveren, çalışanların işle ilgili olarak sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede; risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır

a. İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde
kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek

b. Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak.
c. İşyrerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek.
ç. Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
d. Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.

İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı: İşverenin gerekli olan iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda (örneğin bir
kaynak işçisine işini yapması sırasında koruyucu gözlük vermemesi durumunda) işçinin iş görme borcunu yerine getirmesi olanaksız hale gelebilir. Bu durumda işçi gerekli önlemler alınıncaya kadar çalışmayı reddedebilir ve Borçlar Kanunu’nun 325. maddesine dayanarak çalışma yapmaksızın ücretini talep edebilir. Ancak işçinin çalışmaktan kaçınma
hakkını kullanabilmesi için, iş sağlığı ve güvenliği açısından sağlığını bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karşı karşıya kalmış olması gerekmektedir.

Hukuki ve Cezai Sorumluluk: İşverenin hukuki sorumluluğu, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini almayan ve denetim görevini yerine getirmeyen
işverenin, bundan dolayı zarara uğrayan işçiye veya hak sahiplerine karşı tazminat sorumluluğu anlamına gelmektedir.  İş kazası veya meslek
hastalığına maruz kalarak hayatını kaybeden işçinin geçimini sağladığı kişiler (destekten yoksun kalanlar) işverenden “destekten yoksun kalma tazminatı” adı altında bir tazminat talep edebilirler.

İnsan kaynakları yönetimi, bir kurum için çalışan insanları doğrudan etkileyen ya da onlardan etkilenen yönetim kararlarının ve uygulamalarının tümünü içerir. Doğru cevap A'dır.

Bu aşamada adaylara ilişkin şu belgelerin elde edilmesi gerekir: (1) Telefonla ya da
yazılı olarak istenen referanslar, (2) Yapılan tıbbi testler (akciğer fonksiyon, odyometri, göz, Hepatit B, uyuşturucu, tarama testlerinin sonucu vb.) ve istenen
sağlık kayıtları (sağlık kurulu raporu vb.), (3) Diploma ve transkript, (4) Daha önceki istihdam durumu, (5) Sahip olunan lisanslar, (6) Askerlik durumu ve (7) Sabıka kaydı.

İşin niteliği bakımından en çok 30 iş günü süren işlerde süreksiz, daha uzun süren işlerde sürekli iş sözleşmesi yapılır.

Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi: Bu tür sözleşme yapıldığında kendisine ihtiyaç duyulması ve işverenin talep etmesi nedeniyle personel işbaşı yaparak iş görme yükümlülüğünü yerine getirir.

A, B, D ve E seçeneklerindekiler istihdam kayıtlarında yer alırken, C seçeneğindeki personel özlük dosyasında yer almaktadır.

A, B, C ve E seçeneklerindekiler personel özlük dosyasında yer alırken, D seçeneği istihdam kayıtlarında yer almaktadır.

Kıdem tazminatı: İş sözleşmesinin sona ermesinin hukuksal sonuçlarından en önemlisidir. Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Kıdem tazminatı işçilere gelir ve iş güvencesi sağlama amacını gütmektedir. Bu
nedenle işten çıkarmaların işçileri mağdur etmesini bir ölçüde önleyici, işverenlerin sıradan ve önemsiz nedenlerle işçi çıkarmalarını frenleyici ve aynı zamanda iş yerinde liyakatle, sadakatle, özveriyle ve başarılı bir şekilde çalışarak hizmet etmesi nedeniyle yıpranması karşılığında ödüllendirici bir nitelik taşımaktadır.

İşsizlik sigortası, bir iş yerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterli
koşulların olmasına olmasına rağmen, kendi istek ve kusurları dışındaki nedenlerle işlerini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen bir sigorta koludur.

Re’sen emeklilik: İlgililerin isteklerine bakılmaksızın kurumlarınca yapılan zorunlu emeklilik işlemidir. 30 fiili hizmet yılını dolduran iştirakçiler kurumlarınca isteklerine bakılmaksızın, görülen ihtiyaç üzerine emekliye sevk edilebilir.

İnsan kaynakları departmanları insan kaynakları süreçleri ve süreç geliştirme amaçlı rol alan bölümdür.  Bu nedenle yeni personelin bulunması, iş analizlerinin yapılması, ücret, maaş ve ek olanakların idare edilmesi, personelin eğitilmesi, personel kayıtlarının tutulması, yasaların izlenmesi, iş sağlığına ve güvenliğine ilişkin uygulamaların yapılması, endüstriyel ilişkilerin sürdürülmesi gibi geleneksel rolleri yerine getirirler. Ancak ürün ve projelerin geliştirilmesi üretim ve AR-Ge bölümünün işleri arasında gösterilebilir.

Bilgi bir konu alanına ilişkin malumat olarak tanımlanabilir ve  çeşitli amaçlarla kullanılabilmektedir. söz konusu satış, pazarlama gibi alanlarda bireylerin ihtiyaç durumlarına ilişkin elde edilen bilgi bireylerin ürünleri satın almaları için ikna etmek amaçlı olarak kullanılmaktadır.

İnsan kaynakları yöneticileri stratejik bakışlarının yanı sıra yönetimde başarılı olabilmeleri için çeşitli konularda da bilgi sahibi olmak durumundadırlar. Pazarlama, üretim, bilgi sistemleri ve müşteri ilişkileri konularında bilgi sahibi olmalarını gerektirir. Ham madde ise temelde bilinmesi gereken konular arasında yer almaz.

Belge, bir olayın gerçeğe uygunluğunu ya da bir olayın varlığını kanıtlayan yazı, fotoğraf, resim, grafik, harita, film, disk, disket, manyetik bant vb. her türlü bilgi kaynağıdır.