BELGE YÖNETİMİ VE OFİS UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 11

Çoğu işletmede halen geleneksel insan kaynakları yönetimi ya da personel yönetimi geçerlidir. Geleneksel bakış açısıyla personel yöneticileri operasyonel ve idari görevleri yürütürler. Personel bölümleri de yeni personelin bulunması, iş analizlerinin yapılması, ücret, maaş ve ek olanakların idare edilmesi, personelin eğitilmesi, personel kayıtlarının tutulması, yasaların izlenmesi, iş sağlığına ve güvenliğine ilişkin uygulamaların yapılması, endüstriyel ilişkilerin sürdürülmesi gibi geleneksel rolleri yerine getirirler. Stratejik bir bakış açısıyla yönetilen insan kaynakları bölümlerinde de bu geleneksel roller önemini korumaya devam etmektedir.
Çünkü bunlar bir anlamda her örgütte başarıyla yerine getirilmesi gereken temel görevler arasında yer alır.

Ticaretin en önemli araçlarından biri “bilgi”dir. Çünkü ticaret yaşamında isabetli kararlar verebilmek için bilgi sahibi olmak gerekir. Bilginin kullanılmasındaki diğer amaçlar arasında bilgilendirme, değerlendirme, ikna etme, problemleri tanıma ve
çözme, planlama, örgütleme ve kontrol etme sayılabilir.

Bilgiyi “bir deneyim sırasında bireyin ihtiyaç duyduğu uzmanlık ve yetenekler, teorik veya pratik açılardan kavradıkları” ya da “belirli bir alana veya topluma dair bilinenler, gerçekler ya da malumat” şeklinde tanımlamak uygun olacaktır.

Bilgi bazı özelliklere sahip olmalıdır. Bir başka ifadeyle, bilgi; ilgili ve istenen nitelikte, güncel ve gereken zamanda elde edilebilir,
eksiksiz ve tam, anlaşılır, güvenilir ve ekonomik olmalıdır.

Bir şirketin insan kaynakları sisteminin odağında belge ve belgeleme süreçleri yer alır. Çünkü insan kaynakları yönetimi işlevlerinin tümü yerine getirilirken sürdürülebilir, düzenli, hesap verebilir ve kanıtlanabilir bir hizmetin gereği olarak belgeler ve belgeleme süreçleri büyük önem taşır. Belge, bir olayın gerçeğe uygunluğunu ya da bir olayın varlığını kanıtlayan yazı, fotoğraf, resim, grafik, harita, film, disk, disket, manyetik bant vb. her türlü bilgi kaynağıdır.

Sürekli ve süreksiz iş sözleşmesi: İşin niteliği bakımından en çok 30 iş günü süren işlerde süreksiz, daha uzun süren işlerde sürekli iş sözleşmesi yapılır.

Takım sözleşmesi: Birden çok işçinin meydana getirdiği takım ile yapılan sözleşmelere takım sözleşmesi denir ve mutlaka yazılı yapılmalıdır.

İş ilişkilerinde alt işveren ve yüklenici (müteahhit) ayırımı bulunmaktadır: “Ücret karşılığında bir işi yapmayı üstlenen kişi” yüklenici; “bir eser meydana getirmeyi başkasına devreden kimse” ise iş sahibidir. Günümüzde işverenler uzmanlık alanlarının dışında kalan işlerinin bir bölümünü başka işverenlere yaptırma yoluna gitmekte ve bu amaçla sözleşmeler yapmaktadır. Bu sözleşmelere uygulamada, “İşçilik Sözleşmesi”, “Sosyal ve İdari Hizmetler Sözleşmesi”, “Müteahhitlik Sözleşmesi”, “Hizmet Taahhüt Sözleşmesi”, “Taşeronluk Sözleşmesi” veya “Yüklenici Sözleşmesi” gibi adlar verilmektedir.

Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun, kişi itibariyle kapsamı içine alınmamıştır. Doğru D'dir.

"İş sağlığı genel olarak çalışma hayatı ve sağlık arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilimdir". Bu tanım seçenekte yanlış olarak verilmiştir. Doğru cevap C'dir.

"Çalışanlara iş güvencesi sağlamak", iş sağlığı ve iş güvenliğinin, “Çalışanların Korunması” bölümündeki temel amaçlarından biri değildir. IV. amacın içinde olduğu seçenekler yanlıştır. Doğru cevap A'dır.

İş sağlığı ve iş gü-venliğinde köklü ve çağdaş nitelikteki gelişmeler Bernardino Ramazzini (1633-1714) ile İtalya’da başlamış, bilimsel nitelikteki iş hekimliği ortaya çıkmıştır. Doğru cevap A'dır.

Cumhuriyet döneminde iş kazası ve meslek has-talığı ile ilgili ilk ve en önemli düzenlemelerin 1926 tarihli Borçlar Kanunu ve 1930 tarihli Umumi Hıfzısıhha Kanunu olduğu görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

I,II ve V seçenekleri, işverenin İş Kanununun 25. maddesi hükümleri gereğince, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenle fesh edebileceği durumlardır. III ve IV seçenekleri ise işverenin gerekli olan iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda karşılacağı yaptırım cezalarını kapsamaktadır. Bu durum işverenin aleyhinedir. Doğru cevap C’dir.

İş güvenliği; çalışanların iş ve iş organizasyonundan kaynaklanacak risklere karşı korunmalarının sağlanmasıdır. Bu bağlamda iş güvenliği hukuki olarak incelendiğinde, işin meydana getirilmesi sırasında karşılaşılan risklerin azaltılması veya ortadan kaldırılması için işverenin hukuka dayalı olan bu yükümlülükleri yerine getirmesi olarak ifade edilebilir

6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanmak zorundadır. Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz:
a. Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri. b. Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.

İş sağlığı ve iş güvenliğinin üç temel amacı bulunmaktadır. Bunlar;
1. Çalışanların korunması
• Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı
oluşturmak,
• Çalışanları çalışma ortamından kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerine karşı
korumak,
• Çalışanların sağlık, güvenlik ve refahını
sağlamak ve geliştirmek,
2. İşletmenin korunması
• Kaza veya istenmeyen olayları önceden
tespit edip gerekli önlemleri alarak, oluşabilecek direk ve dolaylı zarar ve ödemeleri önlemek,
3. Üretimin korunması
• Üretimin devamlılığını sağlamak,
• Verimi artırmaktır.