BİREYLE SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 2

Mülakatlarda açılış/başlangıç soruları bir anlamda ısınma turları gibidir. Sorular özenle seçilmeli, genelden özele doğru ilerlemelidir.

Doğrudan tedavide kullanılan destekleyici teknikler genel olarak; rehberlik etme, kabul etme, güvence verme, duyguların ifadesini kolaylaştırma, özgüven oluşturma ve müracaatçının yanında olmadır. Rehberlik etme, kişinin sorunlarını çözmesi, çatışma ve sorunlarını açıkça anlaması, çözüme yönelik seçenekleri tartışması ve karar vermesi için mantıklı bir şekilde yardım etme amacını taşımaktadır. Kabul etme, yardım etmenin temel tekniğidir. Kabul etme, kelimeler yoluyla aktarılan ve sosyal hizmet uzmanının müracaatçıya sıcaklık ve yetkinlik göstermesi ile şekillenen bir olgudur. Müracaatçıya nasıl davranıldığı ve dinlenildiği, müracaatçının kendisini kabul edilmiş̧ hissetmesinde önemlidir. Güvence verme, sosyal hizmet uzmanın müracaatçıya güvence veren ifadeler kullandığı bir tekniktir. Müracaatçının duyguları yüzünden yargılanmadığını hissetmesine yardım eder. Müracaatçının yanında olma, sosyal hizmet müdahalesinde müracaatçıyı olduğu gibi kabul etmektir. Buna göre doğru yanıt B seçeneğinde yer alan kabul etmedir.

Doğrudan tedavide kullanılan destekleyici teknikler genel olarak; rehberlik etme, kabul etme, güvence verme, duyguların ifadesini kolaylaştırma, özgüven oluşturma ve müracaatçının yanında olmadır. Rehberlik etme, kişinin sorunlarını çözmesi, çatışma ve sorunlarını açıkça anlaması, çözüme yönelik seçenekleri tartışması ve karar vermesi için mantıklı bir şekilde yardım etme amacını taşımaktadır. Kabul etme, yardım etmenin temel tekniğidir. Kabul etme, kelimeler yoluyla aktarılan ve sosyal hizmet uzmanının müracaatçıya sıcaklık ve yetkinlik göstermesi ile şekillenen bir olgudur. Müracaatçıya nasıl davranıldığı ve dinlenildiği, müracaatçının kendisini kabul edilmiş̧ hissetmesinde önemlidir. Güvence verme, sosyal hizmet uzmanın müracaatçıya güvence veren ifadeler kullandığı bir tekniktir. Müracaatçının duyguları yüzünden yargılanmadığını hissetmesine yardım eder. Müracaatçının yanında olma, sosyal hizmet müdahalesinde müracaatçıyı olduğu gibi kabul etmektir. Buna göre doğru yanıt A seçeneğinde yer alan rehberlik etmedir.

Mülakat sürecinde sosyal hizmet uzmanı ve müracaatçı arasındaki mesleki ilişkiyi zorlaştıran bazı durumlar söz konusu olabilmektedir. Otoriter tutum, müracaatçının karşısında üstün bir insan gibi davranmak, emir veren bir tavırla akıl vermek, önerileri benimsemediği zaman ona kızmak ya da alınmak, konferans verir gibi konuşmak ve müracaatçıya kendisini anlatabilmesi için yeterince fırsat tanımamaktır. Pasiflik, sosyal hizmet uzmanının mülakat sürecinde sözel ya da sözel olmayan yollarla tepki vermekten kaçınmasıdır. Duygusal konulardan kaçınma, sosyal hizmet uzmanının, müracaatçıyla arasındaki mesafeyi koruma kaygısı ile yoğun duygusal içerikli konulardan kaçınması ve konuşmayı güvenli ve geleneksel konular içinde sürdürmesidir. Belirli konulardan kaçma, sosyal hizmet uzmanının kendisinin yüzleşmek istemediği durumlardan kaçtıkları için ya da değer ve tutumlarından dolayı belirli konuları müracaatçılarıyla konuşmaktan kaçınmasıdır. Dinlememe, müracaatçı konuşurken sosyal hizmet uzmanının başka şeylerle ilgilenmesi, göz teması kurmaması ve söylenenleri sık sık kaçırmasıdır. Yersiz yere güven verme, müracaatçıyı anlama sabrı göstermeyen ya da müracaatçının güvenini hemen kazanmak isteyen sosyal hizmet uzmanının, teselli amaçlı yersiz güven vermesidir. Aşırı derecede samimiyet gösterme, sosyal hizmet uzmanının müracaatçıya aşırı derecede samimiyet göstermesi, müracaatçıyla arasındaki profesyonel sınırı koruyamamasıdır. Bun göre doğru yanıt C seçeneğinde yer alan otoriter tutumdur.

Mülakat sürecinde sosyal hizmet uzmanı ve müracaatçı arasındaki mesleki ilişkiyi zorlaştıran bazı durumlar söz konusu olabilmektedir. Otoriter tutum, müracaatçının karşısında üstün bir insan gibi davranmak, emir veren bir tavırla akıl vermek, önerileri benimsemediği zaman ona kızmak ya da alınmak, konferans verir gibi konuşmak ve müracaatçıya kendisini anlatabilmesi için yeterince fırsat tanımamaktır. Pasiflik, sosyal hizmet uzmanının mülakat sürecinde sözel ya da sözel olmayan yollarla tepki vermekten kaçınmasıdır. Duygusal konulardan kaçınma, sosyal hizmet uzmanının, müracaatçıyla arasındaki mesafeyi koruma kaygısı ile yoğun duygusal içerikli konulardan kaçınması ve konuşmayı güvenli ve geleneksel konular içinde sürdürmesidir. Belirli konulardan kaçma, sosyal hizmet uzmanının kendisinin yüzleşmek istemediği durumlardan kaçtıkları için ya da değer ve tutumlarından dolayı belirli konuları müracaatçılarıyla konuşmaktan kaçınmasıdır. Dinlememe, müracaatçı konuşurken sosyal hizmet uzmanının başka şeylerle ilgilenmesi, göz teması kurmaması ve söylenenleri sık sık kaçırmasıdır. Yersiz yere güven verme, müracaatçıyı anlama sabrı göstermeyen ya da müracaatçının güvenini hemen kazanmak isteyen sosyal hizmet uzmanının, teselli amaçlı yersiz güven vermesidir. Aşırı derecede samimiyet gösterme, sosyal hizmet uzmanının müracaatçıya aşırı derecede samimiyet göstermesi, müracaatçıyla arasındaki profesyonel sınırı koruyamamasıdır. Bun göre doğru yanıt B seçeneğinde yer alan dinlememedir.

Sosyal hizmetlerde güçlendirme yaklaşımının ilkeleri; müracaatçının güçlü yanları olduğunu kabul etmek, müracaatçının motivasyonunun ve güçlü yanlarını beslemek ve desteklemek, müracaatçı ile iş birliğine dayalı bir ilişki kurmak, her çevrenin kullanılabilecek kaynaklar barındırdığını göz önünde bulundurmak ve müracaatçının kurban olduğu düşüncesinden uzaklaşmaktır. Buna göre E seçeneği, güçlendirme yaklaşımının ilkelerinden biri değildir ve doğru yanıt E seçeneğidir.

Sosyal hizmet uzmanı kendini değersiz bulan, çevresi ile ilişkileri hakkında yanlış ve olumsuz düşünceler taşıyan, kendisinden ve başkalarından gerçek dışı beklentileri, korku ve endişeleri olan kimselerin bu gibi sorunlarını ortadan kaldırmak amacıyla bireyin fonksiyonel olmayan ve kendini savunmaya yönelik, düşüncelerinin değiştirerek davranışları üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmaya çalışıyorsa, düşünce yapısını değiştirme tekniğinden yararlanıyordur. Dolayısıyla doğru yanıt D seçeneğidir.

Sosyal hizmet uzmanı müracaatçının kendisine dair var olan olumsuz örüntülerini ve kendilik yapısını değiştirmeye uğraşıyor, müracaatçı da olumsuzluğun zihinsel süreçlerini fark edip bunları kontrol altına almaya çalışıyorsa, sosyal hizmet uzmanı sosyal hizmet müdahalesinde benlik saygısı oluşturma tekniğinden yararlanıyordur. Dolayısıyla doğru yanıt C seçeneğidir.

Dolaylı tedavi ya da başka bir ifadeyle çevresel manipülasyon; kişinin sosyal koşullarını değiştirerek yaşadığı yoğun stres ve baskıdan kurtulmasını amaçlar. Çevredeki kişililerin tutumlarını değiştirme, yaşam için gerekli iş imkânları sağlama, eğitim imkanları sunma ve grup deneyimi kazandırma bu dolaylı tedavi yollarındandır. Buna karşın para ve tıbbı bakım yardımı sağlama kişinin günlük hayatındaki sorunlarını çözmesi için yardımcı olabilecek pratik hizmetlerdir. Dolayısıyla doğru yanıt E seçeneğidir.

“Yaşadığınız durumla ilgili daha önce ne tür çözümler bulmaya çalıştığınızı anlatır mısınız?” “Başvuru yapmanızdaki ve buraya gelişinizdeki amacınız nedir? Kurumla ilk temasınızın nasıl gerçekleştiğini anlatır mısınız?” “Bizden ve genel olarak bu çalışmadan neler bekliyorsunuz? Biraz bahseder misiniz?” soruları mülakatın başlangıç aşamasında sorulacak sorular iken, “Arkadaşlarınızla, akrabalarınızla ve komşularınızla ilişkilerinizi açıklar mısınız?” sorusu müracaatçının sosyal ilişkilerini ve sosyal desteklerini anlamaya yönelik bir soru olduğundan, gelişme aşamasında sorulacak sorudur. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Müracaatçının başvuru amacını öğrenmek mülakatlardaki başlangıç aşamasında; müracaatçının sorununun ayrıntılı keşfini yapmak, müracaatçının sorununa dair çözümler ya da tedavi için yardımcı olmak ve müracaatçının sorununu gerçek yönleriyle görmesine ve yeni sorun çözme stratejileri geliştirmesine yardım etmek mülakatlardaki gelişme aşamasında; müracaatçının tartışılacak yeni bir konusu olduğunda, bir sonraki mülakat için zaman ve yer ayarlamak ise mülakatlardaki sonlandırma aşamasında sosyal hizmet uzmanının gerçekleştireceği görevlerdendir. Dolayısıyla doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Sosyal hizmetin üç ana işlevi vardır. Bunlar:
1. Danışmanlık sağlamak,
2. Eğitim vermek,
3. Kaynak sağlamak.

Doğrudan tedavide kullanılan destekleyici teknikler genel olarak şunlardır:
Rehberlik, kabul etmek, güvence vermek, duyguların ifadesini kolaylaştırmak, özgüven oluşturmak ve müracaatçının yanında olmaktır

Müracaatçı ve sosyal hizmet uzmanının karşılıklı etkileşim yoluyla gerçekleştirmiş olduğu iyileştirme ve iyilik hâlini sağlamaya yönelik uygulamaya denir

Verilen önerinin mantığının ve gerekçesinin anlatılması sosyal hizmet uzmanlarının tavsiye verirken bağlı kalmaları beklenen ilkelere örnektir.

Sosyal hizmet müdahalesinde temel vurgu, özellikle müracaatçıların başetme mekanizmalarını kolaylaştırmak ve sorunlarının çözümü için güçlü yanlarını ortaya koymak üzerindedir.

Kendi Kendini Yönlendirme tekniği Meichenbaum tarafından geliştirilmiştir

Yeniden Biçimlendirme
Bu teknik bir durumu farklı bir şekilde düşünme veya görme sanatıdır. Hayata Pollyanna penceresinden bakmanın daha ötesindedir. Müracaatçının sorununun tanımından yola çıkarak onu, kalıcı çözümlere kapı açacak şekilde yeniden tanımlama girişimidir. En uygunsuz davranışların bile yeniden biçimlendirileceği literatürde belirtilmektedir. Rahatsız edici güdü veya davranışı yetersiz fakat iyi
tasarlanmış şekilde yeniden tanımlayarak söz konusu davranışı kişisel veya sosyal bakımdan kabul edilebilir kılar.

Mülakatta bilinçli olarak saptanmış bir amaç vardır. Bireylerin kişisel sorunlarının çözümüne yardım etmek, destek ve bilgi almak istediği konuda yardımcı olmak, bir kurum hizmetinden yararlanmak istiyorsa bu konuda yardımcı olmak, tedaviye uyum sağlamak, bir yatılı kuruma alışmak gibi
pek çok amacı barındırır,

Sosyal hizmet uzmanı mülakat sürecinin nasıl olacağı konusunda rehber hazırlamalıdır. Mülakat ile neyi getirmek istediği hakkında açık fikri olmalıdır. Mülakatın amacı açık seçik olmalı ki müracaatçı da bunu anlamalıdır. Sosyal hizmet uzmanının amacı, müracaatçının amacı ve her iki amacın nasıl gerçekleşeceğine dair sosyal hizmet uzmanı hazırlık yapmalıdır ve mülakata dair bir çerçevesi olmalıdır. Bu çerçevede olması gerekenler:
• Hangi sorular sorulacak?
• Nasıl sorulacak?
• Hangi içerik kullanacak?
• İçeriğin sırası nasıl olacak?
Bu çerçeve müracaatçının sorununa ve gereksinimlerine göre değişebilir yani bu süreç esnek olmalıdır ve bunu sosyal hizmet uzmanı yönetmelidir