BİZANS TARİHİ - Deneme Sınavı - 9

325 yılında İznik’te ilk konsil toplanmıştır.

Tetrarhia anlamına gelen dörtlü yönetim sistemine Dioklitianos döneminde geçilmiştir.

Halkın temel yiyecek maddelerinin devlet tarafından karşılanması ve halka eğlence sunulması İstanbul nüfusunun arttırılması politikası amacıyla uygulanmıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

532 yılında Nika ayaklanması sırasında yanan Aya Sofya kilisesinin yerine İmparator I. Iustinianos, Milletli İsidoros ve Aydınlı Antemios adlı mimarlara günümüze ulaşan Aya Sofya kilisesini inşa ettirmiştir.

I. ve II. seçenekte yer alan bilgiler Orta Bizans dönemine ait olup III. seçenekte belirtilen Latin İşgali Geç Bizans döneminde gerçekleşmiştir.

Sasaniler Bizans’ın doğu komşusu olup Cermen halkları arasında değildir.

Boğazlar imparatorluğu döneminin yönetici ailesi Paleologos hanedanıdır.

İstanbul’un son Bizans hanedanı Laskarisler değil Paleologoslardır.

Bizans’ın Roma İmparatorluğu’nun devamı olduğu tarihi bir gerçektir. Bizlerin Bizanslı olarak adlandırdığı insanlar kendilerini her zaman Romalı olarak gördüler, devletlerine Roma İmparatorluğu ve hükümdarlarına da Roma İmparatoru dediler. Modern çağın aydınlarının Bizans adıyla andığı yapı Roma’nın bir değişim ve dönüşüm yaşayarak ulaştığı sentezden ibarettir. Bu sentezin ana unsurlarını Roma devlet düşüncesi, Hıristiyanlık inancı, Yunan dili ve kültürü oluşturmaktadır. Bu üç unsurun birleşimi Bizans adı verilen oluşumu doğurmuştur.

Latium: Orta İtalya’da merkezi Roma olan ve günümüzde Lazio olarak adlandırılan bölgenin adıdır. Tiber ve Aniene nehirleri arasında yaklaşık 17000 kilometre karelik bir toprağı kapsayan Latium bölgesi bereketli ova toprağı ve İtalya’daki Latin kavimlerin ana yurdu olarak bilinmektedir.

Otoritesini Yunan kolonilerinin bulunduğu Campania bölgesine de yayan Roma, bu bölge üzerinde egemenlik kurmaya çaba gösteren Samnitlerin üzerinde de bir dizi savaştan sonra (M.Ö. 343-290) üstünlük sağlamayı başardı.

Octavianus, M.S. 14’te ölünceye kadar tam 45 yıl Roma’yı yönetti. M.Ö. 27’de kendisine, yüce anlamında Agustus sanı verilmişti. Çok büyük bir güce sahip olmasına karşın, Roma’nın eskiden olduğu gibi cumhuriyetle yönetildiği izlenimini yaratmaya büyük özen gösterdi.

Neron’un savurganlığı imparatorluğun birçok yerinde ayaklanmalara yol açmıştı. Sonunda orduyu da karşısında bulan Neron intihar etti. Çok geçmeden lejyonlar arasında kıran kırana bir iç savaş başladı. Bu kargaşanın sonunda Vespasianus adında bir General Flavius hanedanını kurdu. Ağır vergilerle devletin mali durumunu düzeltti.

Hadrianus, ülkeye çoktan özlenen barış ve bolluğu geri getirmekte başarılı oldu. 117’de imparator olan Hadrianus, Roma topraklarını baştanbaşa denetleyerek, zayıf gördüğü yerleri surlarla güçlendirdi. 122’de İngiltere’ye kadar gitti. Adanın kuzeydoğusunda İskoç saldırılarına karşın kendi adıyla anılan Hadrianus Duvarı’nı yaptırdı.

Pannonia, günümüzde Bosna Hersek, Slovenya, Sırbistan, Hırvatistan, Avusturya ve Macaristan’ın bir bölümünü içine alan Dalmaçya kıyılarından Tuna nehrine kadar ulaşan Roma eyaletinin ismidir.

Dioklitianos imparatorluğu süresince Nikomedia’yı/İzmit’i başkent olarak kullandı. Agustus Maximianus’un merkezi Milano, Sezar Galerius’un merkezi Selanik, Konstantius’un merkezi ise şimdi Almanya sınırları içinde kalan Trier şehri idi. Roma şehri başkent olma özelliğini artık yitirdi ve bir süre sonra kurulacak olan İstanbul, Roma’nın sahip olduğu itibardan çok daha büyüğünü elde edecekti.

Forum, Antik Roma kentlerinin merkezlerinde yer alan ve çevresi önemli kamusal yapılarla kuşatılmış meydan. Erken Hıristiyanlık döneminde de uygulamasına devam edilmiştir.

565 yılında İustinianos öldükten sonra büyük umutlarla ihya edilen imparatorluk ihtişamını koruyamadı. Onun halefi İmparator II. İustinos (565-578) zamanında dağılma hemen kendini gösterdi. 568 yılında Langobardlar İtalya’ya girdiler ve kısa zamanda ülkenin büyük kısmına el koydular.

Bizans İmparatorluğu olarak adlandırılan devlet Roma İmparatorluğu’nun bir devamıdır. Ancak Bizans’ın Roma’dan ne zaman ayrıldığı konusu tartışmalıdır.

Roma’nın devamı olarak algıladıkları için kendilerini Romi yani Romalı olarak görüyorlardı. İstanbul şehrinin 330 yılında inşa edildiği şimdiki Sarayburnu civarında bulunan eski Antik Yunan kolonisi Bizantion olarak adlandırılıyordu. Çok sık olmamakla birlikte devletin başkenti İstanbul içinde zaman zaman Bizantion tabiri kullanılıyordu. İstanbul’da yaşayanlar da yine nadir olmakla birlikte İstanbullu manasında Bizantios olarak ifade edilebiliyordu. Dolayısıyla Bizans tabiri sadece coğrafi bir bölgeyi işaret etmek ve İstanbul’da yaşayanları göstermek için kullanılmış bir tabirdir.