ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ I - Deneme Sınavı - 15

Birini, bir şeyi göstermek için kullanılan, işaret sırasında başvurulan ünlemlerdir: axı
(işte), aha, bax (işte).
O saat yadıma düşdü ki, axı bizim “Mixaylo” ressamdır. (O saat aklıma geldi ki, işte bizim “Mihaylo” ressamdır.

Ebil Kürşadın sözünden berk gezeblendi. (Ebil, Kürşad’ın sözüne çok öfkelendi).

Berk (pek, çok)

-AndA: Sıfat-fiil eki olan -An ekinin üzerine bulunma hâli ekinin getirilmesiyle oluşmuştur. Zaman işleviyle kullanılır ve Türkiye Türkçesindeki “-dığında/-diğinde; -ınca/- ince” zarf-fiillerine karşılık gelir: alanda (aldığında, alınca), gelende, verende, çıxanda (çıktığında, çıkınca), işleyende (çalıştığında, çalışınca).

Vasıta Hâli
Azerbaycan Türkçesinde vasıta hâli eki “ile”nin ekleşmesiyle oluşmuş +(y)lA şeklidir:
uşaglarla (çocuklarla), arabayla, gücle (güçlükle), menimle (benimle), seninle.

Azerbaycan Türkçesinde 23 ünsüz vardır. Bu ünsüzler şunlardır: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, x, j, k, g, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z.

Azerbaycan Türkçesinde 9 ünlü bulunmaktadır: “a, e, é, ı, i, o, ö, u, ü”. Türkiye Türkçesinden farklı olarak iki tane e ünlüsü vardır. Azerbaycan alfabesinde “F ә” ile gösterilen “e” Türkiye Türkçesindeki e’den daha geniş ve açık söylenir.

Daha önce SSCB’ye bağlı olan Azerbaycan 30 Ağustos 1991’de bağımsız bir cumhuriyet olarak kurulmuştur.

1920’li yıllardan itibaren sosyalist devir edebiyatı başlamıştır. Bu dönemin şair ve yazarları bir ortak Sovyet ekseninde komünizmi öven eserler vermişlerdir. Hüseyin Cavid, Samed Vurgun, Resul Rıza, Mikail Müşfik, Süleyman Rüstem, Memmed Rehim, Ehmet Cemil ve Osman Sarıvelli Azerbaycan Türk Şiirinde şiirin geçmişi ile bu günü arasındaki köprüyü temsil eder

Batı Grubu Ağızları: Gazah, Karabağ, Gence ve Ayrım ağzı bu grubu oluşturur

Doksan yıllık Rus hâkimiyetinden sonra 28 Mayıs 1918’de Mehmed Emin Resulzâde’nin önderliğinde Kuzey Azerbaycan’da demokratik bir cumhuriyet kurulmuştur.

Dili "bildirişimi sağlayan göstergeler dizgesi" olarak tanımlayan dil bilimcisi "Saussure" dir. Doğru yanıt: D'dir.

Özbekçe, "Kıpçak Kuzey Grubu" içinde bulunmayan Türkçenin bir koludur.

Türkçe, Göktürk Devleti döneminde ilk kez yazı dili olarak kullanılmaya başlamıştır. Doğru yanıt: B'dir.

Tatar Türkçe'si Kuzey grubuna girmektedir.

Özbek doğu grubu Türkçe'sidir.

Çince tek heceli dillerdendir.

Türkçe eklemeli dillerdendir.

Fransızca bükümlü diller grubundadır.

Eski uygur Türkçe'si Tarihi Türk Lehçeleri arasına girmektedir.

Flemenkçe Germen Dil grubuna girmektedir.