ÇOCUK GELİŞİMİ

Motor gelişim, boy ve kilo artışı gibi fiziksel büyüme ile merkezi sinir sisteminin gelişimine paralel olarak organizmanın isteme bağlı hareketlilik kazanmasıdır. Motor gelişim, içten ve dıştan gelen süreçlerin etkileşiminin bir sonucu olarak motor davranışta meydana gelen değişmeleri inceleyen bir çalışma alanıdır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Küçük kas becerileri; el ve ayağın kullanılması ve nesne kontrol becerilerini kapsar. Tutma, kavrama, yazma, yırtma, çizme, yapıştırma, kesme gibi beceriler küçük kas becerilerinin kazanımı ile mümkündür. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Motor gelişim bütünden özele bir yön izler. Bebeğin hareketleri başlangıçta bütünsel ve farklılaşmamıştır. Başlangıçta, önünde duran nesneyi avucunun tümünü kullanarak yakalamaya çalışan bebek, yaşı ilerledikçe parmaklarını ve başparmağını yakalama için kullanmaya başlar. Bunda sinir sisteminin, özellikle beynin gelişip olgunlaşmasının rolü büyüktür. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Kalıtım; anneden ve babadan gelen kalıtsal miras anne karnında oluşan zigotun büyüyüp

doğduktan sonraki motor gelişim safhalarında ömür boyu rol oynayacaktır. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Gelişim uzmanı Arnold Gesell bebeklerin ve çocukların belirli bir sıra dâhilinde ve belirli bir zaman çizelgesine uyarak sırasıyla yuvarlanma, oturma, dik durma ve bunun gibi becerileri kazandığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte, son yıllarda bilim insanlarının motor becerilerin nasıl geliştiğine dair yeni bulgulara ulaşması motor gelişim hakkında bilinenlerin yeniden sorgulanmasına yol açmıştır. Bu açıdan en fazla etkiyi Esther Thelen’in ortaya koyduğu dinamik sistemler teorisi gerçekleştirmiştir. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Bu refleks doğumdan itibaren beş-altı aya kadar devam etmektedir. Bebeğin avuç içi kapalıyken elinin dışına dokunulduğunda avucunu açar ve avucuna bir şey konulduğunda ellerini sımsıkı kapatır. Bu öylesine güçlü bir manevradır ki iki elin avuç içine parmaklarınızı koyup bebeği kendinize doğru çekerseniz, bebek kendi ağırlığını taşıyıp doğrulacaktır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

ıralanan özellikler 2 yaş grubunda sergilenmesi beklenen küçük kas becerileridir. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

7 yaş grubunun fiziksel özellikleri aşağıdaki gibidir; 

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Peabody Gelişimsel Motor Skala, doğumdan yedi yaşa kadar uygulanabilir. En kapsamlı standart testlerden biridir. Küçük ve büyük kas motor becerileri test eder. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Erken çocukluk döneminde büyük kas motor gelişimi bakımından yürüme, koşma, zıplama, atlama, tırmanma, kayma, merdiven inme ve çıkma, fırlatma, yakalama, sürünme tarzı etkinlikler ile küçük kas motor gelişimi açısından yoğurma, kesme, katlama, sıkma, çevirme gibi etkinlikler çocuğun motor gelişim sürecinde büyük öneme sahiptir. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

Kesme bir küçük kas becerisidir. Atlama, zıplama, koşma ve yürüme ise büyük kas becerileridir.

Lokomotor olmayan hareketler ayakta dik durumda dönme, eğilme, itme, çekme gibi yer değiştirmeden yapılan geniş kasların kullanımını içeren hareketlerdir.

Form, iki ya da daha çok hareketin sıralı şekilde düzenlenmesiyle ortaya çıkan model olarak tanımlanır

Motor gelişim bütün bireyler için aynı olan belirgin, sıralı, basit ve ilkelden, zor ve karmaşığa doğru bir evrim gösterir. Ancak motor gelişimin hızı bireyden bireye farklılık gösterebilir. Ancak motor gelişim genelden özele, baştan ayağa ve merkezden dışa doğru ilerlemektedir.

Filogenetik beceriler, kendiliğinden otomatik olarak ortaya çıkar. Önceden saptanmış bir sıra içinde olgunlaşma süreci içinde gözlenebilir. Filogenetik beceriler, çevresel etkenlere direnç gösterirler. Temel el becerilerinin (tutma, bırakma), büyük kas kontrolünün ve temel lokomotor yeteneklerin (yürüme, koşma, atlama vb.) kazanılması filogenetik becerilere gösterilen örnekler arasında sayılmaktadır. Ontogenetik beceriler ise, öncelikle öğrenme ve çevresel fırsatlara bağımlıdır. Örnek olarak; yüzme, bisiklete binme, buz pateni, tenis gibi beceriler kendiliklerinden ortaya çıkmadıkları ve bireysel çalışma gerektirdikleri için ontogenetik beceriler olarak adlandırılırlar.

Vakum yöntemi, doğum öncesinde değil doğum sırasında motor gelişimi olumsuz etkileyen bir faktördür.

Moro refleksi ani denge kaybı, yüksek ses ya da sıcaklığa maruz bırakılan bebeklerin önce başını, kollarını ve bacaklarını hızlı bir şekilde geri doğru attığı sonra da başını tekrar öne getirerek her iki koluyla sarılma hareketi yaptığı reflekstir.

Algısal motor yetenekler hareketle ilişkili beceriler olup büyüme ve gelişimin vazgeçilemez unsurlarıdır (Arnett ve Maynard, 2013). Bu beceriler, bilişsel, duyuşsal ve motor gelişimle uyum içinde çalışır ve daha çok bireyin atletik faaliyetleri ile çevresiyle etkileşiminde sorumluluk alır. Algısal motor beceriler üç aşamada gerçekleşir. Bilişsel aşama, yapılacak işin hangi becerilerden ibaret olduğunu anlama ile ilgilidir. Çağrışımsal aşama, beceriye benzeyen daha önceki yaşantıları araştırır. Özerk aşama ise hız ve beceriye dayalı davranışın doğruluğuna yoğunlaşır.Ancak algısal motor gelişim ilkokul çağından önce gelişmeye başlar.

Zayıf göz hareketleri 5-8. ayda desteklenmesi gereken motor gelişim işaretidir.

AAMD Adaptif Davranış Ölçeği, üç yaş ve üzeri çocuklarda uygulanır. Bu test normlara dayalı çocuğun özbakım ve sosyal becerilerde güçlü ve zayıf yönlerine ilişkin sorular içeren bir anketten ibarettir.