ÇOCUK GELİŞİMİNDE ALAN ÇALIŞMALARI - Deneme Sınavı - 23

Proje yaklaşımında çocukların ilgileri, yaşantıları, yaşları, gelişim düzeyleri, kullanılacak araç-gereçlerin uygunluğu, kaynaklara ulaşım kolaylığı, aile ve toplumun özellikleri doğ­rultusunda öğretmen ya da çocuk tarafından bir konu belirlenir. Ardından çocukların konu hakkındaki bilgi ve deneyimlerini ortaya çıkarmak için sorular sorularak tartışma ortamı yaratılır ve tartışma sırasında konuyla ilgili kavramlardan harita oluşturulur. Daha sonra konuyla ilgili merak edilen ve cevapları aranacak sorulardan liste oluşturulur. Diğer aşamada çocuklar etkin olarak görev alır, araştırır, gözlem yapar, gözlemlediklerini çizer, karar verir, tartışır, fikirlerini açıklar, konu uzmanı ile görüşür, sorumluluk alır, alan ge­zisi yapar. Son aşamada ise çocuklar önceki bilgi ve deneyimlerini yeni öğrenmeleri ile birleştirerek anlamlı hâle getirir. Olayların bir araya getirilerek özetlendiği bu aşamada çocuklar dramatik oyunlar, konuşmalar, sergiler, geziler yoluyla oluşturdukları projeyi ta­nıtır. Doğru cevap D’dir.

High Scope Yaklaşımı:

-Planlama Zamanı

-Çalışma Zamanı

-Toplanma Zamanı

-Değerlendirme Zamanı

- Küçük Grup Zamanı

-Büyük Grup Zamanı

-Bahçe Zamanı  aşamalarını içerir. Doğru cevap E’dir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ‘Head Start’, ‘High Scope’, ‘Bank Street’ ve ‘Proje Yaklaşımı’ yaygındır. Kibbutz, İsrail’de görülen kolektif bir anaokulu sistemidir. Doğru cevap A’dır.

High Scope yaklaşımında öğretmenler yaratıcı ifade becerisi, dil ve okuryazarlık, sosyal etkileşim, psikomotor gelişim, müzik, sıralama ve sınıflama becerileri, sayılar, zaman ve mekân kavramları gibi temel deneyimleri kazandırmak amacıyla iki öğretmen olarak ço­cuklarla birlikte çalışır.Yaklaşımın en temel taşlarından biri aile katılımıdır. Ev ziyaretlerinin de içinde bu­lunduğu aile katılımı çalışmaları aile ve çocuk hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmak açısından önemlidir.  High Scope yaklaşımında etkinlik köşelerinde her tür doğal materyal, ev işlerinde kul­lanılan malzemeler, kullanılmayan araç gereçler bulunmaktadır. Köşelerde eğitici oyun­caklar, dil gelişimini destekleyen çalışma yaprakları, drama, resim gibi yaratıcı etkinlikleri destekleyen materyaller, yapı-inşa malzemeleri, bloklar, yapbozlar gibi zengin içerikte malzemeler açık raflarda çocukların kolayca ulaşabileceği şekilde sunulmaktadır. Doğru cevap A’dır.

Mezun olan­lara “geçici” öğretmenlik sertifikası verilir. 4 aşamalı sözlü bir sınavdan geçtikten sonra 1 yıllık sözleşme ile mesleğe başlarlar. İlk yıllarda yeteneği ve bilgisi sürekli olarak takip edilir ve rapor tutulur. “Sürekli” sertifika alabilmek için bazı koşullar yerine getirilmelidir. Sürekli sertifika koşulları ise;

Avustralya’da okul öncesi eğitimin çıktılarının değerlendirilmemesi gerektiğini düşünen kişiler şu savunmaları yapmaktadır;

Yarı zorunlu okul öncesi eğitim kurumları: Bu kurumlardaki eğitim  3-5 yaş ço­cukları içindir. Bu kurumlardaki eğitimin çoğu çocukları zorunlu okul öncesi eğitime hazırlamaktır. Bu kurumların çoğu yerel kurumlar tarafından oluşturul­muştur ve ücretlidir. Bazı merkezlerde özellikle yeni gelişmeye başlayan yerleşim birimlerinde ve de yeni göçmenlere kayıt ücretlerinde indirim yapılır. Doğru cevap B’dir.

İsrail’de zorunlu eğitim 5-15 yaş arasını kapsar ve ücretsizdir. Programların çoğunun sponsoru yerel makamlardır. Ancak 2 yaşından itibaren 3-4 yaşındaki çocukların neredeyse tamamı okul öncesi kurumlarından birine devam eder. Doğru cevap D’dir.

Mikrosistem çocukların doğrudan etkilendikleri yakın çevresini kapsar. Mikrosistem içinde çocuğun en yakınları ailesi yer alır. Çocuğun mikrosistemi içinde yere alan herkes çocuğun gelişimini doğrudan etkilemektedir. Aileler tarafından oluşturulan bu bağlamın gelişimsel açıdan destekleyici ve duygusal açıdan da güçlü olması çocuk gelişimi açısından önemlidir. Aile bireyleri; anne,baba ve kardeşler Mikrosistem içinde yer alır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Mezosistem çocuğun okul yaşantısını ve aynı zamanda aile ve okul arasındaki ilişkiyi içerir. Çocuk gelişimi açısından okulda öğrenilenlerin evde sürdürülebilmesi, çocuğun gelişiminin iki taraflı takip edilmesi ve değerlendirilebilmesi, çocuğun bireysel ihtiyaçlarının saptanması için aile ile okul arasında olumlu ilişkilerin geliştirilmesi oldukça önemlidir. Okul, öğretmen ve sınıf arkadaşları mezosistemde bulunur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Sameroff’un karşılıklı etkileşim kuramı, gelişimin çocuğun ailesi ve sosyal bağlamı
tarafından ona sağlanan deneyimlerin çocukla sürekli etkileşim içinde birbirini karşılıklı
etkilemesi sonucu oluştuğunu açıklayan kuramdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Guralnick’in gelişimsel sistemler yaklaşımına göre çocuk gelişimini etkileyen ailesel unsurlardan aile özellikleri; ebeveynlerin kişisel özelliklerini, maddi olanakları, sosyal destekleri ve çocuk özelliklerini kapsamakadır. Ailenin ilişki yapısı ise ebeveyn/çocuk etkileşiminin kalitesi, aile liderliğinde çocuklara sağlanan deneyimler, ailenin çocuklarına sağladığı sağlık ve güvenlik koşullarını kapsamaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Aileleri desteklemek için onlara ihtiyaçları doğrultusunda kaynak desteği sağlanabilir. Ailenin kaynaklara erişmesinde ve ulaşması noktasında yeterince bilgisi olmayabilir. Guralnick’e göre (2005), öncelikle aileler yaşadıkları çevrede ulaşabilecekleri çeşitli hizmetler konusunda bilgilendirilebilir. Bu sayede aileler çevredeki kaynakların farkına varır ve bu hizmetlere nasıl ulaşabileceklerini öğrenirler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ailelere verilecek desteğin niteliğini belirleyebilmek için ilk olarak ihtiyaçları belirlenmelidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Aile ile geliştirilen ilişkinin ortaklığa dönüştürülmesi için şunlara dikkat edilmelidir:
• Birbirinin bilgi ve uzmanlığı olduğunun farkına varma ve saygı duymak,
• İki yönlü iletişim yoluyla bilgi paylaşımı,
• Güç paylaşımı ve karar verme,
• Farklılıkları kabul etmek ve saygı duymak,
• Destek ağı oluşturmak.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Aile ile iletişim sürecindeki engelleri çözmek için kısa vadede atılacak adımlardan ilki onların isimlerini öğrenmektir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yeni yürümeye başlayan 2-3 yaş aralığında çocuğun parmak ucunda yürümesini sağlayan ve iki ayakla zıplayabileceği oyunlar üretilebilir. Kısa mesafede atlama oyunları oynanabilir. Güvenliğini sağlamak koşulu ile makasla kâğıt kesme etkinlikleri yapılabilir. Motor kasların olgunluğuna bağlı olarak boncuk delik büyüklüğünü ayarlayarak ipe boncuk dizme etkinlikleri yapılabilir. Kâğıt katlama etkinlikleri yapılabilir. Üç tekerlekli bisiklete binmesi desteklenebilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

6-8 yaş arasındaki çocukların dil gelişimleri için yapılabilecek etkinliklerden biri onlarla birlikte öyküler okunması ve bunlarla ilgili sorular sorarak çocukların okunan parçayı anlatmasıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Amerika Birleşik Devletlerinde okul öncesi eğitimin zorunlu olduğu eyaletlerin yanı sıra zorunlu olmadığı eyaletler de bulunmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bank Street yaklaşımı çocuğun hayal gücünü, yaratıcılığını destekleyen materyaller, bloklar, oyun hamurları, boyalar, su, kum, tahta gibi zengin içeriklerle çocuğa sunulmaktadır. Çocuğun araştırmasına, keşif yapmasına olanak sağlayan ve öğrenmesini destekleyen her tür materyal çocuklara sunulmakta hem bireysel hem de küçük grup etkinliklerine imkân tanınmaktadır. Doğru cevap A seçeneğinde verilmiştir.