ÇOCUK GELİŞİMİNDE ALAN ÇALIŞMALARI - Deneme Sınavı - 27

UNICEF günümüzde 190 ülkede faaliyet gösteren dünyadaki tüm çocukların haklarını korumak ve buna yönelik çalışmalar yapmak amacıyla 1946 yılında Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Acil Yardım Fonu adıyla kurulmuştur. UNICEF çalışmalarını BM Çocuk Hakları Sözleşmesi kapsamında yürütür. Doğru yanıt B şıkkıdır.

UNICEF’in yaptığı çalışmalar şu şekilde sıralanabilir:
• Kız çocuklarının eğitimini teşvik eder,
• Çocuk haklarını ve refahını uluslararası standartlara ulaştırmayı hedefler,
• Tüm çocukların ortak hastalıklarına karşı aşı olması yönünde destek verir,
• Çocukların temel ihtiyaçlarının giderilmesi, eğitimlerinin desteklenmesi, ayrımcılık yaşayan çocuk ve kadınlar için eşitliğin sağlanması için çalışmalar yapar,
• Çocukların sağlık durumları ile ilgili araştırmalar yapar,
• Ülkelere ve bölgelere göre raporlar hazırlar. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Dünya Sağlık Örgütü kısa adı ile DSÖ bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan tüm hastalıklar ile mücadele eder, anne ve çocukların hayatta kalması ve sağlıklı bir yaşam sürdürmeleri için çalışmalar yürütür. Ayrıca temiz su, hava ve gıda gibi temel ihtiyaçların karşılanması, ilaç ve aşıların dağıtılması için emek harcar. Yaptığı çalışmalarda öncelikli hedef çocuk ölümlerinin önüne geçmektir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Dernek 10 Şubat 1967’de Mürüvvet Avni Özkan tarafından kurulmuştur. 1972 yılından beri OMEP Türkiye Milli Komitesi olarak görev yapmaktadır. Derneğin geliştirilmesi ve büyümesinde Prof. Dr. Gelengül Haktanır önemli rol almıştır. 2016 yılından bu yana Doç. Dr. Serap Erdoğan derneğin yönetim kurulu başkanı olarak çalışmaktadır. Dernek ülkemizde okul öncesi eğitimi geliştirerek Türk
ulusuna ve insanlığa yararlı nesiller yetişmesine yardımcı olmak ve okul öncesi dönem çocuklarının yaşadıkları sorunları ortaya koymak amacı taşımaktadır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Vakıf ailesi olmayan veya terk edilmiş, ihmal veya istismar edilmiş, varlığı tehdit altında olan ve kötü alışkanlıklara sahip çocuklara ulaşmayı hedeflemektedir. Korunmaya muhtaç olan çocuklara yani ‘koruncuklara’ çocuk köyünde aile ortamında sağlıklı bir şekilde gelişmeleri, eğitim ve öğretim görmeleri için olanak sağlanmaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Anne Çocuk Eğitim Vakfı tüm çocukların eşit haklara sahip olması için çalışmalar yapar. Çocukların ve ailelerin eğitim ve refahını yükseltmek amacını taşıyan ülke genelinde hizmet veren bir vakıftır. Çocuklar için Anne Çocuk Eğitim Programı ile okul öncesi eğitim alamayan çocukların sosyal, duygusal, bilişsel, motor gelişimlerini desteklemek hedeflenir. Sadece çocukların değil aynı zamanda anne ve babaların da bilinçlenmesi ve çocuklarına fayda sağlaması için çabalar. Okuma yazma bilmeyen kadınlara eğitim verilmesi, babaların aile yaşamındaki rolünde çocuk ile ilgili sorumluluk almaya teşvik edici kampanyalar, annelerin ve babaların çocukların gelişimi ile ilgili desteklenmesi için anne destek programı, baba destek programı gibi çalışmaları bulunur. Doğru yanıt C şıkkıdır.

D şıkkındaki Çocuk Gelişimi ve Eğitimcileri Vakfı, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi alanında çalışan kişilerin ‘ses’i olmak için yola çıkmıştır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

LÖSEV toplumdaki sorunları bilinçlendirme ve önlemeye yönelik çeşitli proje ve kampanyalar düzenlemektedir. Bu projelerden bazıları şu şekildedir:
• El Kızından Gelinim Olsun: Sağlık Bakanlığının Üreme Sağlığı programı çerçevesinde Türkiye genelinde akraba evliliğini azaltmayı hedefler. Bu amaçla akraba evliliği yapan veya yapma düşüncesi olan kişiler ziyaret edilerek bilinçlendirilmiştir. Ayrıca ortaokul öğrencilerine akraba evlilikleri hakkında eğitimler verilmiştir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Annemin de Yüzü Gülüyor: Proje sayesinde lösemili çocukların annelerinin bilgi ve algı düzeylerinin artırılarak farkındalığın gelişmesi ve haklarını korumaları amaçlanmıştır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Türkiye Childwatch hariç diğer tüm organizasyonlara üyelik sahibidir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Ekolojik Sistem Yaklaşımı: Urie Bronfenbrenner’a göre gelişim çocuk ve çocuğun etkileşimde bulunduğu sistemler arasındaki ilişkiye göre tanımlanır

Mikrosistem çocukların doğrudan etkilendikleri yakın çevresini kapsar.

Sameroff’un Karşılıklı Etkileşim Kuramı: Gelişim çocuğun ailesi ve sosyal bağlamı
tarafından ona sağlanan deneyimlerin çocukla sürekli etkileşim içinde birbirini karşılıklı etkilemesi sonucu oluştuğunu açıklayan kuramdır.

Kültürel ortamlar; eğitim, sosyalleşme süreçleri, sosyal destek, inançlar, değerler ve çocuk yetiştirme uygulamaları gibi şeyleri içerir. Ailenin içinde bulunduğu kültür, aldığı eğitim, din, inanç, sahip olduğu sosyal çevre, içinde yaşadığı kültürde uygulanan çocuk yetiştirme şekilleri ailenin çocukla olan etkileşimini, çocuğu yetiştirme şekillerini ve gelişimi algılayışını etkileyecektir. Aile ortamları ise ailenin nasıl alıştığı olarak tanımlanabilir

Ekolojik sistem yaklaşımı ve etkileşimsel yaklaşım ele alındığında insan gelişiminin bireysel, ailesel, kültürel, sosyal ve tarihsel ilişkilerden etkilenebileceği görülmektedir. Aile içi ve aile dışındaki her tür etkileşimin çocuk gelişimi açısından önemli olduğu söylenebilir.

Guralnick’in Gelişimsel Sistemler Yaklaşımına göre aile ilişki yapısı; ebeveyn-çocuk ilişki kalitesi, aile liderliğinde sağlanan çocuk deneyimleri ve aile tarafından sağlanan sağlık ve güvenlik koşullarından etkilenir.

Aile ile geliştirilen ilişkinin ortaklığa dönüştürülmesi için şunlara dikkat edilmelidir (Keyser, 2006):
• Birbirinin bilgi ve uzmanlığı olduğunun farkına varma ve saygı duymak,
• İki yönlü iletişim yoluyla bilgi paylaşımı,
• Güç paylaşımı ve karar verme,
• Farklılıkları kabul etmek ve saygı duymak,
• Destek ağı oluşturmak

iki yönlü iletişimin sağlanabilmesi için şu ilkeleri gözden geçirin (Keyser, 2006):
• Konuşma ve belgelendirme esnasında sizinle aynı meslekten olmayan insanların anlayabileceği terimleri kavramları içeren bir dil kullanmak: Örneğin psikososyal gelişim ya da yakınsak gelişim bölgesi gibi teknik jargonların kullanılması konuşma esnasında ailenin dışlanmış hissetmesine neden olabilir.
• Beklenti ve değerlendirmelerini yansıtırken sözcükleri seçmek: Örneğin erkek ebeveynlerin olduğu bir görüşme esnasında “ebeveyn” yerine “anne” nin kullanılması babaların kendilerini değersiz hissetmelerine neden olabilir. Ayrıca “ebeveyn” yerine “aile” demek daha sıcak bir ortam oluşturacaktır. Çünkü bu sayede çocuğun annesi ya da babası olmayan ama çocuğa bakan diğer aile üyeleri de sürece katılmış olur. Bir başka örnek verecek olursak “kötü davranış” söylemi yerine “zorlayıcı davranış” diyebilirsiniz. Bu sayede çocuğun davranışı yargılanmamış aksine bu zorluğun çözülebileceğine dair bir mesaj vermiş olursunuz.
• Konuşma esnasında tonlamanıza dikkat etmek: Örneğin böyle bir çocuğunuz çok iyi dersiniz ki bu hem olumlu hem de olumsuz olarak anlaşılabilir.
• Ailelerle yapacağınız konuşmanın miktarına dikkat etmek: Örneğin bir aile için her şeyin detaylı olarak anlatılması iletişim açısından çok fazla gelebilir fakat bir diğer aile içi isteğe temel şeylerin konuşulması hayal kırıklığına uğratacak olabilir çünkü konuşmaya dair kapsamlı bir rapor beklentisi içinde olabilir.

iletişimi sürecini desteklemek için şu ipuçlarından da yaralanabilirsiniz (Keyser, 2006):
• Meraklı olun: Ailelerin duyguları fikirleri deneyimleri hakkında merak ve olduğunuzu onlarla konuşurken ve onlara soru sorarken gösterin.
• Konuşmaya soru ile başlayın: Soru sormak ailelerin fikirleriyle ilgilendiğinizi gösterir ve daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
• Açık uçlu sorular sorun: Evet hayır cevabını alacağınız sorular yerine, “ne düşünüyorsunuz, sizce nasıl olmalı” gibi sorular yöneltin.
• Sorulara soru ile cevap vermeyi deneyin: Ailelerin sordukları sorular ile ilgili kendi içlerinde bir cevapları vardır. Onlara soru ile cevap vermek onların olayını nasıl algıladıklarını ve kaygılarını anlamınızı kolaylaştıracaktır.
• Ailelerin tercih ettikleri iletişim şekillerini fark etmeye çalışın: Ailelerin nerede ve ne zaman daha rahat iletişime geçtiklerini keşfetmek yararlı olacaktır.
• Aileleri takdir edin: aileleri bireysel ya da topluluk içinde sağladıkları ortaklık ve bilgi paylaşımı konusunda takdir etmeniz iki yönlü iletişimin sürdürülmesine katkı sağlayacaktır.

Ailelerle iki yönlü iletişim yolu ile bilgi edinmek için birçok yol kullanılabilir (Keyser, 2006):
• Bilgi formları,
• Günlük denetlemeler,
• Ev ziyaretleri,
• Aile görüşmeleri,
• Aile konferansları,
• Duyuru panoları,
• Etkileşimli günlükler,
• Mektuplar,
• Bilgi notları,
• E-mail,
• Telefon aramaları,
• El kitapları,
• Broşürler,
• Aile kütüphanesi,
• Belirli saatlerde çağrı hatları,
• Medya duyuruları,
• İnternet gruplar.