ÇOCUK VE ERGEN BAKIMI - Deneme Sınavı - 10

Riskli davranışı olan ergenlerde en sıklıkla rastlanan ortak özelliklerden birisi dürtü kontrolünün (kendini kontrol edememe, içinden geldiği gib davranma eğilimi) eksik olmasıdır.

Yaş küçüldükçe birden fazla risk alma davranışı düzeyi azalmaktadır. Yaş büyüdükçe riskli davranış sayısı artmaktadır.

Riskli davranışlar, ergen için hayati tehlike yaratan ya da sağlığını tehdit eden, hastalık, yaralanma veya ölümle sonuçlanma ihtimali yüksek davranışlar olarak tanımlanmaktadır. Bu davranışlar toplum tarafından uygun görülmez; ergenin gelişim görevlerini ya da toplumun beklediği sosyal rolleri yerine getirmesine, başarı ve yeterlik duygusu hissetmesine ve ergenlikten genç yetişkinlik dönemine başarılı bir şekilde geçmesine engel olabilecek davranışlardır. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Ergenlerde riskli davranışlara yönelmenin dört temel nedeni şunlardır: Heyecan arama davranışı, isyankar davranış, korkusuz davranışlar, antisosyal davranışlardır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Ergenlerde riskli davranışlar önlenmediği takdirde ergen için geri dönülemez sonuçlar ortaya çıkaracağı açıktır. Bu nedenle riskli davranışların belirlenmesi ve ergenlere rehberlik yapılması, riskli, davranışlara yönelen ergenlere psikolojik destek verilmesi, ailelere ve öğretmenlere eğitimler verilerek bu konuda daha yeterli hâle gelmeleri sağlanmalıdır. Riskli davranışların etkileri ergenin sadece içinde bulunduğu dönemde
değil bazen yaşam boyu sürebilir. Bu nedenle, ergenlerde riskli davranışları oluşturan faktörlerin bilinmesi, önlemeye odaklanılması büyük önem taşımaktadır. Bu kapsamda yapılacak önleyici çalışmaların aileokul-ergen-akran ilişkilerini içerecek şekilde planlanması gerekmektedir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Riskli Cinsel Davranışların Kapsamında Yer Alan Davranışlar ;
• 15 yaş ve öncesinde, erken yaşta cinsel deneyim yaşamak
• Birden fazla cinsel partnere sahip olmak
• Korunmasız cinsel deneyim yaşamak
• Cinsel deneyim öncesinde veya deneyim sırasında alkol ve uyuşturucu madde kullanmak olarak sıralanabilir, ancak D şıkkında yer alan psikolojik iyi oluş yetersizliği riskli cinsel davranışların kapsamından ziyade nedenlerinden biridir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Ergenlik döneminde riskli cinsel davranışları önlemeye yönelik çalışmalar oldukça önemlidir. Çünkü bu sorunlar ergenler için geri dönülemez sonuçları içermektedir. Bu nedenle okullar başta olmak üzere, aile, sağlık kurumları, medya, toplumda geniş kapsamlı çalışmalar yapılması gerekmektedir. Ergenlere çocukluk döneminden itibaren Güvenli Cinsel Yaşam becerilerini öğretmek en etkili yollardandır. Bu kapsamda ergenlikte güvenli bir cinsel yaşamın niteliklerine uygun cinsel eğitim çalışmaları
yapılmadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Ergenlerde suça yönelmeyi önleme genel olarak üç düzeyde planlanabilir:
1. Birinci düzeyde: Tüm çocuk ve ergenlerin
suç içeren davranışlara yönelmesini engellemek için sağlıklı ve güvenli bir ortamda
büyümesine odaklanmak, yeterli ve düzenli
aile, eğitim, sağlık ve toplumsal koşulları
hazırlamak.
2. İkinci düzeyde: Suça yönelme açısından
risk altında olan çocuk ve ergenlerin belirlenmesi ve suça bulaşmalarının önlenmesi,
eğer suça karıştı ise tekrar suç işlenesinin
engellenmesi için çalışmalar yapılması.
3. Üçüncü düzeyde: Suça karışmış ve suç eğilimi yüksek ergenlerin rehabilitasyonu ve
tedavisini içeren çok yönlü bir çalışmayı
içermektedir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Çocuklar gelişimin en kritik döneminde olmaları, risklere daha acık olmaları yetişkinlere ve koşullara bağımlı olmaları nedeniyle yetişkinlere
oranla suça yönelik davranışlara daha açık olabilmektedirler. Suç konusu “çocuk” söz konusu olduğunda (ergenlerde çocuk olarak kabul edilmektedir) değerlendirmeleri de psikolojik, biyolojik, pedagojik ve sosyolojik açıdan farklılaşmaktadır. Bu nedenle çocukların işlediği suçlar ile yetişkinlerin işlediği suçlar şekil olarak benzerlik gösterse de gelişimsel olarak problemli ya da geçiş olarak adlandırılan bir döneme denk gelmesi nedeniyle çocuk suçluluğu yetişkin suçluluğundan ayrılmaktadır. Gelişimsel olarak okul çağında olan çocuklar iş hayatına atıldığında ruhsal dengeleri bozulabilmekte ve daha kolay suça sürüklenebilmektedir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Tolerans, kişinin aynı miktarda madde almasına rağmen zaman içinde aynı etkiyi sağlayamaması, aynı etkiyi sağlayabilmek için kullandığı madde miktarını artırması ve çok yüksek miktarda alkol/ madde alarak istediği etkiyi sağlayabilmesi ya da aynı miktarda madde aldığında yoksunluk bulgularının ortaya çıkmasıdır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Sosyal Beceriler; Madde kullanımını önleme konusunda yürütülen pek çok önleme
programında, gençlerin aileleri ve akranlarıyla ilişkilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Alkolün bireysel ve toplumsal zararları alınan miktarla orantılıdır. Önceleri merak veya başka bir sebeple başlayan alkol ile tanışıklık, sonraları alışkanlık hâline dönüşür.
Bunun sebebi, ilk dönemlerde alman alkole karşı vücutta bir karşı koyma ve bir direnç meydana gelir. Daha sonra bağımlılığa dönüşen alkol alma işi uzun süreli devam ettiğinde vücutta yukarıda belirtilen zararlara ek olarak bir çok tahribat ve hastalıklar meydana gelir. Alkol tüketimi dikkati arttırmaz aksine dikkat kaybına yol açar, bu nedenle doğru yanıt B şıkkıdır.

Cinsel gelişimi merak etmek ve araştırmak riskli cinsel davranışlar   arasında yer almazken diğer seçenekler bu davranışlar arasındadır.

Düşük özyeterlik riskli cinsel davranış nedenleri arasındadır.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar bakteriyel ve virütik nedenlerle ortaya çıkmaktadır. Bakteriyel hastalıklar bel soğukluğu, klamidya, frengi ve pelvik enfeksiyonlardır. Toplumda cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında ilk sırada akla gelen AIDS ise virutal yolla bulaşan bir hastalıktır.

BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin birinci maddesinde “18 yaşa kadar her insan çocuk sayılır” hükmü getirilmiştir.

Yoksunluk sendromu, çok fazla ve uzun süreli alkol/madde kullanımından sonra bunun azaltılmasına ya da bırakılmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir sendromdur.

İnsanın değeri

Aşırı ve dengesiz beslenme

Metabolizma