DEPREM VE DEPREM GÜVENLİĞİ

ABD'de depremlerden oluşabilecek zararların azaltılması ve olası durumda hasarın karşılanması için uygulamada olan bir sigorta sistemi CEA'dır.

aponya Deprem Reasürans Şirketi (Japanese Earthquake Reinsurance Company
- JER) 1964 Niigata Depremi sonrasında deprem, tsunami ve volkanik patlamaların neden olabileceği zararları kapsamak amacıyla kurulmuştur.

20. yüzyılda en fazla can kaybına neden olan kaydedilmiş deprem olan Temmuz 1976’daki Büyük Tangshan Depremi Çin Halk Cumhuriyeti'nde meydana gelmiştir.

Afet Önleme Fonu (FONDEN)Meksika Ekonomi Bakanlığı bünyesinde oluşturulmuş olup özellikle depremlere bağlı oluşabilecek zararlara karşı kullanılmaktadır.

Bugüne kadar bir sismogram cihazının kaydetmiş olduğu en büyük altıncı deprem Şili'de meydana gelmiştir.

"DASK kar amacı güden bir kurumdur " ifadesi yanlıştır.

DASK havuzuna ilk deprem hasarı talebi 2000 yılında gelmiştir.

DASK Zorunlu Deprem Sigortası Arayüzünde Sigorta Primi ve Sigorta Bedelinin belirlenmesi için yukarıdaki bilgilerin hepsine ihtiyaç duyar.

DASK, Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) poliçeleri 1 yıllıktır.

Japonya, Pasifik Okyanusu’ndaki Ateş Çemberi (Ring of Fire) diye adlandırılan bölgede bulunan bir adalar topluluğudur.

Japonya Meteoroloji Ajansı (Japan Meteorological Agency) deprem, tsunami, heyelan, volkanik patlama gibi doğa kaynaklı afetler için hem toplumu bilgilendirme, hem de mümkün olan erken uyarı sistemlerini harekete geçirmekle sorumludur.

1944 yılında meydana gelen ve ülkeyi etkileyen deprem sonrasında, 1946 yılında, İkinci Dünya Savaşı’nı takiben bütün sigorta poliçelerine deprem riski eklenmiş ve hasarlar kapsama alınmıştır.

Temmuz 1976’daki Büyük Tangshan Depremi (Great Tangshan Earthquake) 20. yüzyılda en fazla can kaybına neden olan kaydedilmiş depremdir. İlk etapta 655000 olarak duyurulan ölü sayısı, Çin hükümeti tarafından yaklaşık 250000 olarak netleştirilmiş ve 164000 kişinin de yaralandığı bildirilmiştir.

1971 yılında, depremlere karşı izleme, araştırma ve müdahale etme amacıyla kurulmuş olan Ulusal Deprem Yö- netimi (National Earthquake Admission) yeniden yapılandırılarak 1998 yılında Çin Deprem Yönetimi (China Earthquake Administration-CEA) adını almıştır. CEA’nın amacı depremlere karşı tedbir alma ve zarar azaltmaktır.

Depremlerin ekonomik kayıpları ise genellikle sigortacının sigortası diye adlandırabileceğimiz ‘reasürans’ sistemi ile en aza indirgenmektedir.

2018 yılı başında Kermanşah’da meydana gelen deprem sonrasında, devlete ait İran Sigorta Şirketi deprem sigortası sistemi için çalışmalara başlamıştır.

7 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 45 saniyede yaklaşık 16-20 milyar dolar ekonomik kayıp oluşturması, bunun Gayri Safi Milli Hasıla’nın % 5-7 sine denk gelmesi korkunç rakamlardır (Başbuğ Erkan, 2018). Buradan yola çıkarak dep- remlerin ekonomik kayıplarının karşılanması için dünyadaki benzer sistemler incelenmiş ve uygun görülen iki sistem olan Kaliforniya Deprem Kurumu ve Yeni Zelanda Deprem Komisyonu baz alınarak, ülkemiz şartlarına uyarlanarak, hızlı bir süreçle 25 Eylül 2000 tarihinde 587 No’lu Kanun Hükmünde Kararname ile ‘Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK)’ yürürlüğe girmiştir

ZDS için Türkiye’deki 5 deprem tehlike bölgesi (1 en yüksek tehlikeli-5 en düşük tehlikeli) ve 3 çeşit (yığ- ma/kagir, betonarme ve diğer) esas olmak üzere 15 çeşit prim tarifesi uygulanmaktadır. Yani evin bulunduğu tehlike bölgesi, yüzölçümü, bina yaşı ve bina cinsi bilgilerini girerek DASK’ın internet sayfasında (https:// www.dask.gov.tr/) yıllık ne kadar deprem sigortası primi ödenmesi gerektiği hesaplanabilmektedir.

DASK kar amacı gütmeyen bir kurumdur. Dünyada gelişmekte olan bir ülkede uygulamaya konulan ilk kamu özel sigorta havuzudur. Kamudur çünkü Kurum Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’ne bağlıdır.