DESTİNASYON YÖNETİMİ

Destinasyon kavramının “turistik istasyon”, “turist varış yeri”, “turistik mahal”, “yönelim” gibi farklı kavramlarla ifade edildiği görülmektedir.

Her bir yazarın farklı bakış açısına göre yapmış oldukları bu tanımlamalardan birine göre destinasyon “turistlerin ihtiyaç duyduğu hizmetlerle beraber, çok sayıda çekicilik (cazibe) içeren daha büyük alanlardır” (Swarbrooke, 1995: s. 7).

Yukarıda yapılan bütün bu tanımlar destinasyonların aslında turist çekim merkezleri
olduğunu ifade etmektedir. Söz konusu çekim merkezleri şu şekilde sıralandırılabilir
(Yüksek, 2014: s. 2):
• Şehirler (özellikle tarihî ve kültürel çekiciliklere sahip turistik şehirler)
• Köyler ve küçük kasabalar
• Tatil merkezleri
• Korunmaya alınmış bölgeler (özellikle kırsal alanlar ve milli parklar vb. gibi doğal
çekicilikler)
• Bölgeler
• Ülkeler

DESTİNASYONLARIN ÖZELLİKLERİ

Bütünleşik Olma Özelliği:

Kültürel Değerler Olma Özelliği:

Ayrılmazlık Özelliği:

Çok Amaçlı Kullanım Özelliği:

Page (1995)’in tipolojisine göre destinasyonlar yaşam alanlarının farklılıklarına göre aşağıdaki
şekilde sınıflandırılmaktadır (Law, 2002: s. 4-5; Uca Özer, 2010: s. 7-8):
• Başkentler (Londra, Paris ve New York) ve kültürel başkentler (Roma)
• Metropolitanlar ve surlarla çevrili tarihi kentler (Canterbury ve New York)
• Büyük tarihi kentler (Oxford, Cambridge ve Viyana)
• Varoşların olduğu kentler (Manchester)
• Yeniden yapılandırılmış sahil destinasyonları (Londra Docklands ve Sidney Darling
Harbour)

Dönüştürülmüş destinasyonlar; turistleri cezbetmek için ayrı altyapı ve üstyapının inşa edildiği destinasyonlardır.

İkincil kaynaklar: Genellikle konaklama için tasarlanmış turizm üstyapısını, otelleri, yeme-içme olanaklarını ve pazarları içermektedir (Jansen-Verbeke, 1988 aktaran Avgoustis ve Achana, 2002: s. 62).

Turistleri destinasyona çeken bu kültürel unsurları genel olarak aşağıdaki gibi sıralayabiliriz (Yüksek, 2014: s. 11):

• El sanatları, el işleri
• Dil
• Gelenekler
• Gastronomi
• Müzik ve sanat (konserler, resim, heykel vb.)
• Bölgenin tarihi (görsel malzeme ile desteklenen)
• Yerel halkın meslek türleri ve kullanılan teknoloji
• Mimari yapı
• İnançlar
• Eğitim sistemi
• Giyim/kuşam
• Boş zaman aktiviteleri

1. Destinasyon Gelişimi Planlaması
• Destinasyonun turizm potansiyeli ve ilerlemenin izlenmesi üzerine eleştirel değerlendirmeler
• Tüm paydaşlar ile etkili bir görüş alışverişi ve iş birliği
• Çekici yatırım ve altyapı projelerine odaklanma
• Yerel istihdam oluşturmak ve hizmet talebi için yeterli iş gücünü sağlamak için
iş gücü planlaması
• Sektörel büyüme için uzun dönemli turizm stratejileri

Bu anlamda destinasyon yönetimi bir destinasyonda turizm gelişiminin
yönetilmesini ifade etmektedir (Türkay, 2014: s. 19). Destinasyon yönetiminin amaçlarını
şu şekilde sıralandırmak mümkündür (Özdemir, 2008: s. 46):
• Destinasyon kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak
• Destinasyon çekiciliklerini korumak ve geliştirmek
• Yerel halkı turizm konusunda bilinçlendirmek ve eğitmek
• Turistlerin destinasyon deneyiminin kalitesini arttırmak

Dönüştürülmüş destinasyonlar; turistleri cezbetmek için ayrı altyapı ve üstyapının inşa edildiği destinasyonlardır.

Cambridge, büyük tarihi kentler sınıflandırmasında yer alır.

Destinasyonların pek çoğunun sahip olduğu ortak özellikler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır: 
Bütünleşik Olma Özelliği
Kültürel Değerler Olma Özelliği
Ayrılmazlık Özelliği
Çok Amaçlı Kullanım Özelliği

Büyüklüklerine göre; “makro-mikro destinasyonlar”, konumuna göre; "yakın-uzak destinasyonlar", kapsamına göre; "tekli-çoklu destinasyonlar", faaliyet sürelerine göre; "mevsimlik-yıllık destinasyonlar".

Aktiviteler: Golf, yüzme, tenis vb iken sinemalar eğlence çekicilikleri içinde yer alır. Eğlence Çekicilikleri: Temalı parklar, eğlence parkları, casinolar, sinemalar, alışveriş olanakları vb.

Destinasyonlarda bankacılık, sigorta, telefon, postane, sağlık, güvenlik vb. verilen hizmetler destekleyici
hizmetler kapsamında değerlendirilebilir

Ulaştırma sistemlerinin dört temel unsurunu tanımlamak mümkündür:
• Yol
• Terminal
• Ulaştırma Türü (Araç)
• Teknoloji

Destinasyon yönetiminin amaçlarını şu şekilde sıralandırmak mümkündür:
• Destinasyon kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak
• Destinasyon çekiciliklerini korumak ve geliştirmek
• Yerel halkı turizm konusunda bilinçlendirmek ve eğitmek
• Turistlerin destinasyon deneyiminin kalitesini arttırmak

Destinasyon Yönetimi
• Destinasyonun doğal ve eşsiz turizm varlıklarını korumak
• Endüstri liderliği
• Destinasyonda eşsiz ve sürdürülebilir bir turizm endüstrisinin büyümesini sağlamak