DİN EĞİTİMİ VE DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK

Varlığın ilk sebebinin ne olduğu konusunda felsefe tarafından verilen belli başlı cevaplar arasında, “ruh, madde, yetkin varlık, idea, su, ateş, sayı, atom, doğa, Tanrı, değişme” vardır. Bu konuda oluşan sorular ise şöyle sıralanabilir:

Edib Ahmed Yüknekî ise, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar’a hediye ettiği Atabetü’l-Hakâyık (Hakikatler Eşiği) isimli eserinde, Müslümanca nasıl ahlâklı olunacağını, hadisler ışığında, didaktik bir üslupla kaleme almıştır.

Varoluşla ilgili sorulara en tatmin edici cevabı din vermiştir. Birkaç örnekverecek olursak, bütün peygamberlere sorulan sorular,

Tarihe bakıldığında görülecektir ki, bütün dinler ve kültürlerde, canı, aklı, dini, malı ve nesli korumak esastır. Cinayet, yol kesme, hırsızlık, haksız yere adam öldürme, ırza tecavüz, gasb, içki, zina ve rüşvet her devirde yasak kapsamındadır.

İslâm dini özellikle kişilik haklarına dikkat etme konusunda çok titizdir. Hem de meseleye sadece insan hakkı olarak bakmaz. İslâm tefekkürü ile yetişen Yunus Emre, şöyle demektedir: “Benim bir karıncaya ulu nazarım vardır!”

Bilindiği gibi psikoloji, insan ve hayvan davranışlarının sebeplerini inceleyen bir bilimdir. İnsan davranışlarının temelinde dinî bir güdü (motive) var mı,
yok mu? sorusuna cevap bulmak adına, tarih boyunca yaşanan olay ve olgularla ilgilenir.

Kur’an-ı Kerim’de, “Elest Meclisi” diye bir antlaşmadan (ahitten) bahsedilmektedir. Buradan anlaşılıyor ki, tüm ruhları yarattığı esnada, Allah Teâlâ, insanın fıtratına varlığını sezme ve algılama yeteneği yerleştirmiştir. Ardından, “Sizin rabbiniz Ben değil miyim?” diye sormuş; onlar da hep birden, “Evet, bizim rabbimiz Sensin” diye cevap vermişlerdir. Sonra da onları bu hadise konusunda birbirine şahit tutmuştur. Bunun da sebebi, kıyâmet gününde, yaptıkları bu sadakat yeminini hatırlamaları içindir.

Din eğitimcileri ve din hizmeti sunanlar için şu ilkeleri belirlemek mümkündür:
· Hiçbir zaman ümitsizliğe kapılmamalı,
· Hidâyetin, Allah’ın elinde olduğunu bilmeli,
· Karamsar olmadan, iyi niyet, hoşgörü ve sabırla görevlerine odaklanmalı,
· Yaptıklarının karşılığını, sadece Allah Teâlâ’dan beklemelidirler.

İslama göre iyi insanın bazı özellikleri şöyledir:
· Elinden ve dilinden kimseye zarar gelmez.
· Düşenin dostudur.
· Gerektiğinde başkalarını kendisine tercih eder.
· Küçüklerin de büyüklerin de hakkını korur.
· İyi ve güzel olanın yanında, kötü olanın da karşısındadır.
· Sadece iyilik ve güzellikte yardımlaşır.
· Başkaları tarafından kendisine hak olarak bir şey verilse bile, vicdanındabunun tekrar hesabını yapar..
· Kendisi için istediğini başkaları için de ister.
· Allah’tan korkar, kuldan utanır.

Bir dinin ya da fikrin, maddî ve manevi boyutlarda, hayata yansıtılmasına medeniyet denir. Bunun oluşmasında başka toplum ve kültürlerin de katkısı
vardır. Medeniyetin belirli bir toplumda aldığı şekle ise kültür denir.

Bu konuda oluşan sorular ise şöyle sıralanabilir:
· Nereden geldim?
· Nereye gidiyorum?
· Görevim nedir?
· Hayatın anlamı nedir?
· Neye inanmalıyım?
· Sonum neden olacak?
· Bu dünyadan sonra yeni bir dünya daha var mı?

Varoluşla ilgili sorulara en tatmin edici cevabı din vermiştir. Birkaç örnek verecek olursak, bütün peygamberlere sorulan sorular,
· Ruh
· Kıyametin kopuş vakti
· Öldükten sonra dirilme meselesi olmuştur.

Laiklik, -kelime ve terim anlamı ile tarihi süreci bir tarafa bırakılırsa- toplumsal düzenlemede dinin referans alınmaması anlamına gelmektedir.

Kelime manası itibariyle hak, “gerçek, uygunluk, doğruluk, münasip durum, aslına uygun, makul, sahih” demektir.

Ekonominin, “kıt kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında adâletli bir şekilde dağıtımıdır” anlamına geldiğini hatırlayalım. Dolayısıyla burada işin içine öncelikle “adâlet” girmektedir. Adaletin de her şeyden önce bir ahlâkî kavram olduğu unutulmamalıdır. Tüm dinlerde ahlâkın mutlaka dinin kurallarına dayandığı
düşünülürse, ekonominin gündeme geldiği yerde, din eğitiminin de rahatlıkla geleceği aşikârdır.

d

e

c

d

b