DİPLOMASİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 10

Diplomasi teorisi, esas itibariyle bugünkü haliyle bildiğimiz, 'modern' diplomasinin temellerinin atıldığı 15. yüzyıldan başlayarak Avrupa'da geliştirilmeye başlamıştır.

Günümüze kadar süregelen diplomatik teori soruları oldukça çeşitlidir. Diplomasinin bir ülkenin gücüne katkısı, diplomasi ve ahlak teması, ulusal çıkar dışındaki amaçları vb.

17. yüzyılda 13. Louis'nin başbakanı Kardinal Richelieu ilk defa savaştaki düşmanlarla olduğu kadar barıştaki dostlarla arada sırada değil, sürekli müzakere halinde olunması fikrini ortaya attı.

Machiavelli için siyasetin tek hedefi vardır: Güç veya yetki edinmek ve bunu korumak.

Satow’un en önemli varsayımı, uluslararası politikaların devletlerin bağımsızlğı ve egemenliğine dayandığıdır. Bağımsız devletler uluslararası düzeyde bir “medeni ülkeler topluluğu” oluştururlar ve uluslararası hukuka dayanan ilişkilerini eşlitlik esasına göre yürütürler. Uluslararası hukuku gözetmek medeni ülkeleri medeni olmayan ülkelerden ayırır. Diplomasi devlet çıkarlarının medeni biçimde gözetilmesini hedefler ve bu niteliği ile “yumuşlatıcı” bir etki yaratır. Diplomasi modern devletin “olmazsa olmaz” bir unsurudur.

Hans J. Morgenthau, uluslararası atmosferi zehirleyen ve savaş tohumlarını besleyen, uyuşmazlıkları keskinleştiren propagandaların aşılarak bir dünya toplumu yaratılabileceğini savunmuştur.

Diplomasi ile ilgili tanımlamalarda ortak olarak değinilen başlıca öğeler  müzakere ve temsildir.

Diplomasi teorisi konusunda yazanlar ilk olarak büyükelçilerin sahip olması gereken nitelikler konusuna değinmişlerdir.

Demokratik bir ülkede diplomasinin ahlaki kurallardan bağımsız olarak yürütülmemesinin bedeli içte ve dışta güvenilirliğini kaybetmesiyle sonuçlanır.

Henry Kissinger'e göre uluslararası istikrarın sürdürülebilmesinde en önemli etken işbirliği olan bir güç dengesidir.

İngiliz diplomatı Sir Victor Wellesley diplomasi ve dış politika kavramları arasındaki ayrımı şu şekilde özetlemiştir: ‘Diplomasi politika değil politikayı uygulayan araçtır. Bu iki unsur birbirini tamamlar zira biri diğerinin işbirliği olmadan harekete geçemez. Diplomasi dış politikadan bağımsız bir mevcudiyete sahip değildir,
fakat her ikisi birlikte tek bir icra politikası oluşturur - politika stratejiyi saptar, diplomasi ise taktikleri’. Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.

Soruda yer verilen ifade Türk Dil Kurumu'nun Türkçe Sözlüğünde yer verilen tanım olarak geçmektedir. Bu bağlamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Soruda yer alan diplomasi tanımı Ernest Satow'a aittir. Diğer seçeneklerde yer alan kişiler diplomasi ile ilgili tanımlar geliştirmiş olsalar da soru da yer alan tanım Ernest Satow'dir. bu kapsamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Bu ağ ilk olarak İtaya yarımadasında 15. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmış ve Münster ve Osnabrück Kongrelerini (1644-8) izleyen iki buçuk asır içinde belirli bir olgunluğa ulaşmıştır. Bu kapsamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Richelieu, Fransa’nın ulusal çıkarlarının savunulmasında diplomasinin rolünü o kadar önemsemiştir ki diplomasinin ‘sürekli’ olması görüşünü ortaya atmıştır. Bu kapsamda doğru seçenek D seçeneğidir.

Talleyrand’a atfedilen ‘bir diplomat için yegane iyi ilke, ilke sahibi olmamaktır’ sözü de benzer bir yaklaşımı yansıtır.