ULİ304U
DIŞ POLİTİKA ANALİZİ
8. Ünite
Soru 1
Realistler ulusal güç kavramını sayılabilir ve sayılamayan unsurlar üzerinden tanımlamaktadır. Buna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi sayılabilen unsurlardan birisi değildir?
Soru 2
Bir ulusun coğrafi konumuna göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi en savunmasız sınırı göstermektedir?
Soru 3
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Amerika Birleşik Devletlerinin küresel aktör olmasında coğrafi konumunun bir etkisidir?
Soru 4
Amerika Birleşik Devletleri Sovyetlere karşı “Hür Dünyayı” kendi güvenlik şemsiyesi altına hangi adımıyla almıştır?
Soru 5
Rusyanın eski Sovyet coğrafyasında tek hakim gücün kendisi olduğunu deklere ederek, diğer büyük güçlerin, bunu dikkate alarak bölge ülkeleriyle ilişkilerini geliştirmeleri gerektiğini belirttiği politikası nedir?
Soru 6
Brezilya'nın 1970'li yıllarda Orta Doğu ülkeleriyle ilişkilerini geliştirme çabasının nedeni nedir?
Soru 7
Aşağıdaki seçeneklerde yer alan uluslardan hangisi bölgesel ekonomik bütünleşme arayışı olan MERCOSUL oluşumunun içerisinde yer almaz?
Soru 8
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Türkiye'nin 1923-1945 tek partili döneminde dış politikasının temel ilkelerinden birisidir?
Soru 9
Soğuk Savaş sonrası dönemde, önce Başbakan ve ardından Cumhurbaşkanı olan politikacı kimdir?
Soru 10
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi devletlerin dış politika uygulamalarına göre küçük/zayıf devlet olarak sınıflandırılmaktadır?
Soru 11
Bir devletin komşularının sayısı ne kadardır? Komşuları kimlerdir? Sınırları denizle mi, dağlarla mı, çöllerle mi veya düz ovalarla mı çevrilidir? Coğrafi açıdan büyük bir devlet midir? Yoksa küçük bir devlet midir? gibi sorular devletlerin hangi ulusal özelliklerine tekabül etmektedir?
Soru 12
Realistler, ulusal güç kavramını, sayılabilir ve sayılamayan unsurlar üzerinden tanımlamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi sayılabilir unsurlardan değildir?
Soru 13
Ulusal özellikleri itibarıyla küresel bir güç olan Amerika Birleşik Devletleri’nin Meksika’dan tehdit algılamamasının nedenlerindendir ?
Soru 14
Rusya, Yakın Çevre Politikası'nı ne zaman ilan etti?
Soru 15
Güney Ortak Pazarı (MERCOSUL) bazı Güney Amerikalı ülkeler arasında oluşturulmuş, bölgesel ekonomik bütünleşme arayışıdır. Bu oluşum, vergilendirme, taşımacılık, ortak gümrükler, ticaret politikaları gibi konuları kapsamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi birlik ülkelerinden biri değildir?
Soru 16
Etnik açıdan heterojen toplumsal yapı bu ülkenin yetkililerini, sürekli olarak parçalanma endişesiyle yaşamak zorunda bırakmaktadır. Tarihsel açıdan, coğrafi konumundan ötürü, büyük devletlerin bazen işgaline bazen de karşılıklı rekabetine maruz kalan bu ülkenin kültüründe, yabancı işgaline karşı hep şüphecilik ve korku hâkimdir. Aynı zamanda ülke yetkilileri, yabancı işgal güçlerinin, kendi içlerindeki bazı etnik grupları (Belucistan ve Güney Azerbaycan gibi) ayaklandıracağı endişesi taşımaktadır. Bu ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 17
İran Şahı’nın, ABD ile yakın ittifakı, milliyetçi grupların iktidara gelmesine neden oldu. Milliyetçi Başbakan Musaddık, petrol alanlarını millîleştirdi. Bunun üzerine İngiliz ve Amerikan gizli servislerinin ortaklaşa düzenlediği ve Şah’ın da destek verdiği bir halk gösterileri ile Musaddık yönetimi görevden alındı. Yeniden iktidarı ele geçiren Şah, ABD ile ilişkileri geliştirdi. Fakat yumuşama döneminde, ABD’den beklediği mali yardımı alamayan İran, Sovyetler Birliği ile yakın ilişkiler içerisine girdi. Aynı zamanda Amerikan yönetimi ile ilişkilerini korudu. Ancak yaşanan ekonomik sıkıntılar, İran’da İslam Devrimi’ne yol açtı (Mohsen M. Milani, 2002: 219 - 245). İslam Devrimi, İran Şahı Pehlevi’ye karşı halkın ayaklanmasıyla kaç yılında ortaya çıkmıştır?
Soru 18
Coğrafi büyüklüğü, nüfus sayısı, doğal kaynakları ve ekonomik imkânları açısından zayıf devlet özelliklerini gösteren bu ülke bu yetersizliklerini dengeleyebilmek amacıyla özellikle askerî imkânlarını geliştirmiştir. Şu anda bölgede nükleer güce sahip tek devlettir. İleri askerî teknolojiye sahip olan bu ülke, iyi eğitimli bir halka ve ABD’nin koşulsuz ekonomik, siyasi ve askerî desteğine sahiptir. Mevcut topraklarının, savunma stratejileri açısından yetersiz olması, yeterli nüfusa sahip olmamasından ötürü askere alacak kişilerin bulunmaması ve Arap ülkelerinin de bu ülkenin varlığını ilk kurulduğu yıllardan itibaren günümüze kadar tanımamaları, hatta 1967 ve 1973 yıllarında bu ülke yönetimine karşı savaş açmaları gibi faktörlerden ötürü, bu ülke dış politikasında önceliği, ulusal güvenlik, toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlık kavramları almaktadır. Bu nedenle bu ülkenin dış politika yapım sürecinde askerî makamların gözle görülür etkisi bulunmaktadır. Bu ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Soru 19
Aşağıdaki devletlerden hangisi Balkan Antantı üyesi değildir?
Soru 20
Özal, ekonomi ile dış politika arasında yakın ilişkinin bulunduğunu söylemiştir. Uluslararası sistemin, serbest ticaret sistemine doğru evrildiğini ve devletler arasında ekonomik karşılıklı bağımlılığın arttığını vurgulayan Özal, Türkiye’nin, dış faktörlerin de etkisiyle öncelikle ekonomik dönüşüm geçirmesini önerdi. Bu anlayışa uygun olarak Özal, Türkiye’nin de dahil olduğu, komşu ülkeler arasında ekonomik bölgesel oluşumlara ön ayak olmaya başladı. Böylece Türkiye, çevresinde barış ve uzlaşma kuşağı oluşturabilecekti (G. Gürbey, 2003:285-306). Bu düşünceler ışığında Türkiye aşağıdakilerden hangi ülke ile ilişkilerini düzeltmek için iki ülke arasında ekonomik iş birliğini geliştirmeye gayret etti?