DOĞUM BİLGİSİ VE SUNİ TOHUMLAMA - Deneme Sınavı - 9

Sağım sıralaması:

1. sırada, ilk doğumunu yapmış inekler,
2. sırada, yeni doğum yapmış sağlıklı inekler,
3. sırada, sağlıklı inekler,
4. sırada, mastitis geçirip iyileşen inekler,
5. sırada, mastitis sağaltımı gören inekler.

Sütteki mikroorganizmaların çoğalmasını önlemek için, ineği sağdıktan sonra en geç 30 dakika içinde, sağılan sütün soğutma tankına dökülmesi gerekir.

Oksitosin, alveollerde yapılan sütün sinüs laktiferusa iletilmesini sağlar ve buradaki süt sağımla dışarı alınır. Oksitosinin etki süresi 15-20 dakika arasındadır. Bu nedenle, bu süre içinde sağımın tamamlanması gerekir.

Mikroorganizmalar meme bezine girmek için meme başı kanalı duktus papillarisi geçmek zorundadırlar.

Laktosebum, meme başı kanalını oluşturan hücreler tarafından üretilir. Buna meme başı keratini adı da verilir. Laktosebum sabun benzeri bir maddedir. Bu özelliği ile meme başı kanalını tıkar. Aynı zamanda bakterisit ve bakteriyostatik etkisi de vardır. Bu özelliği ile de laktosebum, mikroorganizmaların yıkımlanmasını sağlar ve dolayısı ile memenin kimyasal olarak savunma sistemine de katkıda bulunmuş olur.

Rotari: Sağımcı ortada durur ve inekler onun etrafında daire şeklinde dönen bir platform üstünde sıralanmışlardır. Bu sistemle 200-300 ineği bir sağımcı sağabilir.

Süt inekleri, genellikle 12 saat ara ile günde iki kez sağılır.

Meme başı kanalının çevresinde, sütün kendiliğinden akmasını önleyen kaslar (sfinkter) bulunur.

Doğumdan sonra plasentanın atılması ile östrojenin prolaktin üzerindeki baskılayıcı etkisi ortadan kalkar ve sütün salgılanması; yani laktasyon başlar. Sütün indirilmesi oksitosin hormonu ile sağlanır. Oksitosin hormonunun yapımı, yavrunun meme başlarını emmesi veya sağma ile meme başlarına yapılan sinirsel uyarımla uyarılır. Oksitosin, alveollerde yapılan sütün sinüs laktiferusa iletilmesini sağlar ve buradaki süt sağımla dışarı alınır. Oksitosinin etki süresi 15-20 dakika arasındadır. Bu nedenle, bu süre içinde sağımın tamamlanması gerekir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Fürstenberg Rozeti: Duktus papillarisin meme başı sinüsüne açıldığı yerde bulunan güçlü kas kıvrımlarından oluşan ve meme başı kanalını tıkayarak mikroorganizmaların meme bezine girişini engelleyen önemli bir yapıdır. Sağım işlemi de mekanik olarak kanalların süt ile yıkanmasını sağlar ve bu şekilde mikroorganizmaların memede barınmasına engel olur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Transferrin, mastitisli memelerde, kandan süte geçerek bakterilerin hücre duvarında demirin bağlanmasını sağlayarak bakterilerin üremesini engelleyen bir maddedir. Transferrin böylece memenin savunmasına katkıda bulunur. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Laktosebum, meme başı kanalını oluşturan hücreler tarafından üretilir. Buna meme başı keratini adı da verilir. Laktosebum sabun benzeri bir maddedir. Bu özelliği ile meme başı kanalını tıkar. Aynı zamanda bakterisit ve bakteriyostatik etkisi de vardır. Bu özelliği ile de laktosebum, mikroorganizmaların yıkımlanmasını sağlar ve dolayısı ile memenin kimyasal olarak savunma sistemine de katkıda bulunmuş olur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Sağımhane Sağım Sistemleri: Daha çok büyük işletmelerde kullanılan bu sistem, işletme içerisinde sağımhane olarak adlandırılan ayrı bir yere kurulur. Sağım zamanı inekler bu alana getirilir ve sağılır. Sağım sırasında ineklere yem verme olanağı da sağlayan bu sistemde, aynı anda çok sayıda (8-12-16 gibi) inek sağılabilir ve elde edilen süt, süt toplama hattı aracılığı ile süt tankına alınır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Rotari sağım sisteminde sağımcı ortada durur ve inekler onun etrafında daire şeklinde dönen bir platform üstünde sıralanmışlardır. Bu sistemle 200-300 ineği bir sağımcı sağabilir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Sağıma başlamadan önce, olası meme hastalığının sürüye yayılmasını önlemek için, sağılacak inekler hasta olma olasılığı en azdan en çok olana göre sıralanmalı ve bu sıra ile sağıma alınmalıdırlar. Sıralama aşağıdaki gibidir.
1. sırada, ilk doğumunu yapmış inekler,
2. sırada, yeni doğum yapmış sağlıklı inekler,
3. sırada, sağlıklı inekler,
4. sırada, mastitis geçirip iyileşen inekler,
5. sırada, mastitis sağaltımı gören inekler.
Eğer olanak var ise, sağaltımları süren ineklerin iyileşene kadar farklı bir sağım makinesiyle sağılmaları iyi olur. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Makineli sağımda süt, meme başından, memelik lastiği içinde oluşturulan basınç yardımı ile emilir. Sağım sırasında makinenin basınç tulumbası tarafından meme başlarına uygulanan emme değerine “vakum değeri” denir ve mm Hg veya cm Hg olarak değerlendirilir. Genel olarak makineli sağımda 380 mm Hg (= 38 cm Hg) basınç (vakum) değeri uygulaması önerilir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Sağım sonrası ayakta tutma: sağımhaneden çıktıktan sonra ineklerin yaklaşık bir saat kadar ayakta kalmaları gerekir. Bunu sağlamak için en sık uygulanan yöntem, sağım sonrası ineklerin yemlenmesidir. Bu süre içinde meme başındaki daldırma sıvısı kurur. Böylece meme başı deliği kapanır ve mikropların memeye girişi engellenir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Son sütün boşaltılması: Sağım sonrası memede kalan sütler, mastitis oluşumuna neden olmaktadır. Sağım işlemi bittikten sonra memedeki son sütün boşaltılması için hafif masaj uygulanması gerekir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Bakterisit: Canlılarda ya
da laboratuar deneylerinde
bakterileri fiziksel, kimyasal
etkiyle öldüren etken.

Bakteriyostatik: Bakterileri öldürmeden onların üremesini durduran herhangi bir fiziksel, kimyasal ya da biyolojik etken