EKONOMİNİN GÜNCEL SORUNLARI

Üretim imkânları eğrisi temel olarak sabit teknoloji düzeyinde üretim faktörlerinin tam ve etkin kullanılması durumunda üretilebilecek mal veya hizmetlerin sınırını göstermektedir.

C, F ve D noktalarıdır. Çünkü üretim imkanları eğrisi üzerindeki her nokta üretim faktörlerinin tam ve etkin kullanıldığı, yani tam istihdamdaki, farklı üretim miktarlarını ifade eder.

A- Evet. Üretim yöntemine göre GSYH hesaplamanın iki yönteminden biri budur

B- Hayır, üç yöntemle hesaplanır. Bunlar: üretim yöntemi, gelirler yöntemi ve harcamalar yöntemidir

C- Hayır. Nominal değil 'reel' değer deflate edilmiş değerleri gösterir

D- Hayır, vermez. Bunlara net ihracatın da eklenmesi gerekir

E- Hayır. Reel değil 'nominal' GSYH o yılın değerleriyle hesaplanır

B,C,D ve E seçenekleri doğru iken A seçeneği yanlıştır. Çünkü ülkenin ekonomik büyüklüğünü gösterme hususunda reel GSYH nominal GSYH' dan daha iyi bir göstergedir.

Hangi ülkelerin orta gelir düzeyinde oldukları belirlenirken genel kabul gören sınıflandırma ise ülkelerin kişi başına düşen GSMH değerlerinin ölçüt alındığı Dünya Bankası sınıflandırmasıdır.

Orta gelir tuzağı, bir ekonominin belirli bir gelir düzeyine yükseldikten sonra uzun yıllar
bu gelir düzeyinde sıkıştığı ve bir üst gelir düzeyine yükselme konusunda başarısız kaldığı ekonomik durumu temsil etmektedir.

Orta gelir tuzağı kavramının ilk kez ortaya atıldığı yıllarda orta gelirin referans değeri olarak ABD’nin kişi başına düşen geliri kullanılmaktaydı. O yıllarda ABD’nin kişi başına düşen gelirinin %20’si orta gelir olarak kabul edilmekteydi.

Geleneksel emek yoğun üretimin terk edilememesi, İstenilen yatırım düzeyine ulaşılamaması, İşgücünün niteliğinin düşük olması ve Kurumsal yapının zayıf olması kitabın sayfa 40-41'de orta gelir tuzağında kalan ülkelerin özellikleri arasında zikredilmiştir. Bu ülkelerin bir başka özelliğinin de 'ihracata konu olan malların düşük teknolojili' olmasıdır. Soru kökü olumsuz olduğu in (a) seçeneğine bunun tersi olan 'Yüksek teknoloji ihracatının toplam ihracat içindeki payının yüksek olması' ifadesi konulmuştur. Çoğunlukla yüksek teknoloji ürünü ihraç eden ülkeler orta gelir tuzağına takılmazlar.

Çin alt-orta gelir grubunda tuzaktan en erken kurtulan ülke olarak görülmektedir. 17 yıl alt-orta gelir grubunda yer alan ülke, 2019 yılına kadar geçen 10 yıllık sürede üst-orta gelir grubunda yer almaktadır ve ülkedeki kişi başına düşen gelir bugün 10 bin doların üzerindedir. Çin’in bu büyüme trendini sürdürmesi durumunda yakın zamanda yüksek gelirli ülkeler statüsüne çıkması yüksek bir olasılık olarak görülmektedir.

Yüksek katma değerli ürün yükte hafif, pahada ağır ve teknoloji içeren üründür. Bu örnekler ünitede birebir yer almamakla birlikte soru öğrencilerin analiz yapabilme yeteneğini ölçmeye yöneliktir. Yine de tarımsal ürünlerin yanına havacılık endüstrisi gibi teknoloji ağırlıklı tek seçenek konularak öğrencinin ikilem de kalmaması amaçlanmıştır.

İktisat terminolojisinde ekonomik (iktisadi) büyüme toplam veya kişi başına düşen üretim miktarındaki reel artışlar şeklinde tanımlanır.

Üretim imkânları eğrisi temel olarak sabit teknoloji düzeyinde üretim faktörlerinin tam ve etkin kullanılması durumunda üretilebilecek mal veya hizmetlerin sınırını göstermektedir.

Üretim imkânları eğrisinin içbükey çizilmesinin nedeni artan fırsat maliyetidir. Üretim imkânları eğrisi azalan fırsat maliyeti durumunda dışbükey, sabit fırsat maliyeti durumunda ise sabit eğimli bir doğru şeklinde çizilir.

Gayrisafi Millî Hasıla bir ülke vatandaşlarının belirli bir dönemde yurt içinde veya yurt dışında ürettikleri nihai mal ve hizmetlerin parasal değeridir.

Genel olarak değerlendirildiğinde ise üretim faktörlerinin verimliliği ile birlikte teknoloji düzeyi, ar-ge ve inovasyon faaliyetleri, işgücü piyasasının yapısı, kurumsal yapılar gibi birçok faktör sürdürülebilir büyümenin dinamikleri arasında yer almaktadır.

Her ekonominin kalkınma sürecinde belirli aşamalardan geçtiğini öne süren Amerikalı iktisatçı Walt Whitman Rostow’a göre kalkınmanın ilk aşaması geleneksel toplum aşamasıdır. Tarımsal üretiminin ağırlıklı olduğu bir üretim yapısını ifade eden bu aşamada ekonomik sistem de durağandır.

Ülkelerin orta gelir tuzağına yakalanmalarının nedenleri:

Bolivya 33 yıldan uzun bir süreyi Alt-Orta gelir grubunda geçirmiştir.

Türkiye düşük gelir düzeyinden alt-orta gelir düzeyine ilk kez 1953 yılında yükselmiştir.

Beşeri sermaye temel üretim faktörlerinden olan işgücünün bilgi, beceri, kabiliyet gibi niteliklerini tanımlayan bir kavramdır. Bilgi, beceri ve kabiliyetlerin temelinde ise eğitim yatmaktadır.