ELEKTRİK ENERJİSİ İLETİMİ VE DAĞITIMI - Deneme Sınavı - 2

Güç kondansatörler ve senkron motorlar sırası ile statik ve dinamik faz kaydırıcılar olarak reaktif güç kompanzasyonunda kullanılırlar.

Yanlış bağlantı sırası yapma hatası, faz sırası değişimini açıklar.

Yıldırım veya ani açma kapamaların oluşturduğu gerilim dalgalanmaları, salınımlara örnektir.

Elektrik enerjisi iletim ve dağıtım sistemlerinde meydana gelen arızalar, giderilmedikleri takdirde abone tesislerinde, enerji dağıtım hatları ve transformatörlerinde, enerji iletim hatlarında, hatta santrallerde zararlara yol açabilirler.

Sigortalar elektrik devrelerinde, elektrik akımının fiziksel etkilerine karşı kasıtlı olarak zayıflatılmış, açma elemanı olarak tanımlanabilir. Sigortalar, kullanıldıkları devrede, öncelikle şebekeyi korumayı amaçlar.

Nominal akımın 5-10 katında ani açma yapan ve bu sebeple motor devreleri vb. yerlerde tercih edilen sigortalar, C tipi olarak piyasada bulunur.

Resimde görülen sigorta türü, otomatik sigortadır.

Elektrik enerjisi iletim ve dağıtım sistemlerinde, yıldırım veya ani açma gibi çok hızlı oluşan yüksek gerilim darbeleri için, ark boynuzları hava yalıtkanının iyonizasyonu ve delinmesi için gereken süre nedeniyle zamanında görev yapamayabilir. Bu sebeple, elektrik enerjisi iletim ve dağıtım sistemlerini istenmeyen aşırı gerilimlere karşı daha güvenli bir şekilde koruyan parafudurlar kullanılırlar.

Resimde görülen koruma elemanı paratonerdir.

İki röle arasındaki hata algılama farklılığı % 5’in üzerinde olmamalıdır. Hatayı algılama ve karar verme süreci bir röle için ne kadar hızlı gerçekleşirse, hatanın şebekeye, alıcı yüke ya da canlılara zarar verme riski o derece azalacaktır.

Paratoner, Faraday kafesi ya da koruma hatlarına uygulanan yıldırım topraklamasında esas alınacak topraklama direnci 10 ohm ve altı olmalıdır.

Topraklama: Elektrik tesislerinde aktif olmayan bölümler ile sıfır iletkenleri ve bunlara bağlı
bölümlerin, bir elektrot yardımı ile toprakla iletken bir şekilde birleştirilmesine topraklama denilmektedir. Buna göre doğru cevap A'dır.

Hatlarda iletkeni taşımak için kullanılan çok düşük iletkenlik özelliği gösteren plastik, mika, seramik (porselen) gibi malzemeler izolatördür. Doğru cevap D'dir.

Kısa Devre: İşletme gereğince birbirlerine karşı gerilim altında bulunan iletkenler (aktif kısımlar)
arasında bir izolasyon hatası sonucunda iletken bir bağlantının meydana gelmesi durumudur. Doğru cevap E'dir.

Anahtar: Elektrik devrelerini açıp kapamaya yarayan bir işletme aracıdır. Buna göre doğru cevap C'dir.

Kullanım amacına göre ise
düz bir hatta iletkeni taşıyan direklere taşıyıcı direkler, hattı belli bir yerde tespit etmek amacıyla
kullanılan direklere durdurucu direkler, hattın başladığı ve bittiği yerde kullanılan direklere nihayet (son)
direkler denir. Buna göre doğru cevap A'dır.

TT şebeke tipinde şebekenin yıldız noktası topraklanmış veya yeteri kadar bir empedans üzerinden
topraklanmıştır. Tesisteki madeni kısımlar işletme topraklamasından ayrı olarak topraklanmaktadır. Buna
koruma topraklaması denir. Buna göre doğru cevap C'dir.

Radyatör: Transformatör yağının soğutmasını sağlar.

Demir nüve: Manyetik akı oluşmasını sağlar. Doğru cevap A'dır.

Reaktif güç kompanzasyonunun yapılması ile şebekeden çekilen reaktif gücün dolayısıyla akımın
azalması sonucunda:
• Şebekenin enerji (güç) taşıma kapasitesi artacak,
• Şebeke iletkenlerinin kesitleri azalacak,
• Şebekedeki gerilim düşümleri azalacak,
• Şebekedeki kayıp güçler azalacak,
• Hatlarda açma kapama yapan kesici ve ayırıcılar büyük seçilmeyerek sistem en verimli hale
getirilecektir. Doğru cevap E'dir.