ENGELLİ MEVZUATI VE MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 10

Etik

Son yüzyılda insan haklarının gelişimine katkı sağlayan pek çok uluslararası çalışma yapılmıştır. Aralık 1948’de Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yayımlanan İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Kasım 1950’de taraf ülkelerce imzalanan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Kasım 1966’da BM Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu tarafından yayımlanan Uluslararası İşbirliği İlkeleri Bildirgesi (Bkz. Ünite 3), insanlara sağlanacak temel hak ve özgürlüklerde dil, din, ırk, soy, mezhep gibi farklılıkların önemli olmadığını ve her bir bireyin eşit haklardan yararlanması gerektiğini vurgulamışlardır.

2001 yılında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından hazırlanan işlevsellik, engellilik ve sağlık sınıflandırması çalışmasında çeşitli tanımlamalar ortaya konmuştur.

Meslek etiğinin temelinde bir beceri aktarılırken uygulama standardı denildiğinde genellikle bir tutumdan bahsedilmektedir.

Öte yandan “Bakım” kavramı Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde; bir kişinin beslenme, barınma, giyinme vb. gereksinimlerini üstlenme ve sağlama işi olarak tanımlanmaktadır.

Her ne kadar eski bazı yasal metinlerde ve uluslararası raporda “özürlü” kavramı kullanılıyor olsa da 2013 yılında gerçekleştirilen yasal düzenlemeyle birlikte “özürlü” yerinde “engelli” kavramı kullanılmaya başlanmıştır.

2005 yılında çıkarılan Engelliler Hakkında Kanun ve aynı yıl yürürlüğe giren Belediyeler Kanunu ise bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine temel oluşturan kanunlar olarak karşımıza çıkmaktadır.

habitasyon kavramını, “engellinin bireysel ve toplumsal ihtiyaçlarını karşılayabilmesini ve yaşamını bağımsız bir şekilde sürdürebilmesini sağlamayı amaçlayan fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler kazandırmaya yönelik hizmetler” olarak tanımlamıştır.

rehabilitasyon kavramı, “herhangi bir nedenle oluşan engelin etkilerini mümkün olan en az düzeye indirmeyi ve engellinin hayatını bağımsız bir şekilde sürdürebilmesini sağlamayı amaçlayan fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler geliştirmeye yönelik hizmetleri” olarak tanımlamıştır.

Mesleki sınırları ve yetkileri zorlayabilme

Belediyeler Kanunu 13.7.2005 tarihinde 25874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun özünde belediyelerin; görev yetki ve sorumluluklarını belirlemek amacıyla çıkarılmıştır. Bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin olarak da bu kanunla belediyelere belli rol ve sorumluluklar verildiği görülmektedir. Kanunun 3. Bölümünde yer alan 14. maddenin “b” bendinde: “Belediye hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır.” ifadesi yer almaktadır. Bu ifade engellilerin sosyal hayata uyum süreçlerindeki rehabilitasyon hizmetlerinde belediyelerin görevine vurgu yapmaktadır. Kanunun aynı bölümünde yer alan 38. maddesinin “h” bendinde ise belediyelerin bütçelerinden engellilere yönelik pay ayırmaları gerektiği vurgusu yapan “Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, engellilere yönelik hizmetleri yürütmek ve engelliler merkezini oluşturmak” ifadesi yer almaktadır. Belediye Kanunun bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine temel oluşturduğu s

Engelli haklarına ilişkin hazırlanmış ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından kabul edilmiş ve ulusal yasal düzenlemelerin içerisinde yer bulmuş en geniş kapsamlı çalışma BM Engelli Haklarına İlişkin Sözleşme’dir.

Ele alınacak olan bu yönetmeliklerin ilki “Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik (2005)” tir.

Gerçek ilişki

Zayıf yönleri ön plana çıkarma

Etik kuralların ihlali hizmet sağlayan personelin vicdani sorumluluğuna yol açabilirken yasal sorumlulukların ihlali halinde personel hukuki yaptırım ile cezalandırılır.

Çatışma barındıran ortamlardan uzaklaşabilme

Dr. Yalom

Bakım ve rehabilitasyon uygulama kayıtlarından gelir elde etmek

Didaktik bilgilendirme