ENGELLİ MEVZUATI VE MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 12

Etik kuralların yazılı forma dönüştürülmesinin temel gerekçeleri bulunmaktadır. Kuralların kalıcılığını sağlarken, kurallar doğrultusunda caydırıcılık sağlamak ve kuralların aşıldığı ya da ihlal edildiği durumları süreç başında önlemeye çabası bu gerekçeler arasında yer almaktadır. Ek olarak bilim alanı veya meslek üyelerince dikkat edilmesi ve gerektiği şekilde davranılması hususunda ortak
bir standart oluşturmak da kuralların yazılı forma dönüşme nedenleri arasında gösterilebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

İki kavrama ilişkin farklılıklar şöyle ifade edilebilir:

Profesyonel ilişki kurmaya yardımcı olabilecek önerilerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
• Saydamlık: Tarafların birbirlerine karşı açık olmalarını ifade etmektedir. Daha geniş bir ifadeyle hem hizmet alan kişi hem de hizmet sağlayan personel duygu ve düşüncelerini açıkça anlatmalıdırlar.
• Empati: Bireyin kendini karşısındaki bireyin yerine koyarak onun duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışmasıdır.
• İçtenlik: Tarafların birbirlerine karşı samimi ve dürüst olması şeklinde ifade edilebilir.
• Bireyi merkeze alma: Hizmet sunan personelin engelli bireye sürecin odağında yani merkezinde ve önemli olduğunu hissettirmesidir.
• Etkili iletişim becerilerinin kullanımı: Personelin hizmet sunduğu engelli bireye karşı anlaşılır, açık ve bireyin anlayacağı düzeyde bir dil kullanımı tercih etmesidir.
• Güçlü yönlere vurgu yapma: Engelli bireylere hizmet sunarken nitelikli bir profesyonel ilişki için, aksayan ya da olumsuz yönlerden çok, engelli bireyin güçlü ve olumlu yönlerine vurgu yapmak önemli bir basamaktır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yasal sorumlulukları bilme standardı, hizmet sağlayan personelin görev tanımıdır. Kısaca hizmet sağlayan personelin görevi kapsamında yapmakla yükümlü olduğu, yapmadığı, eksik ya da yanlış yaptığı durumlarda cezai bir işlem gerektirecek rol ve davranışları ifade etmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Engelli bakım ve rehabilitasyon hizmetleri birçok alandaki uzmanı ilgilendiren bir süreçtir. Bu doğrultuda hizmet sağlayan personel ihtiyaç hâlinde; öğretmen, özel eğitim uzmanı, doktor, psikolog, diyetisyen, optisyen, odyolog ve fizik tedavi uzmanları ile birlikte çalışabilmelidir. İş birliği ve ekip çalışması sürecine hangi uzmanın katılacağı engelli bireyin gereksinimlerine ve bireysel özelliklerine göre değişiklik gösterebilir. Daha öz bir anlatımla engelli bireylere sunulacak bakım ve rehabilitasyon hizmetleri disiplinler arası bir çalışmayı gerektirebilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bir yöntemin seçilmesindeki ana amaç, hizmet sağlanan kişinin sorunlarının çözülerek gereksinimlerini en işlevsel, en ekonomik yolla gidermektir. Bu amaçla tercih edilecek yöntem ve teknikler hizmet sağlayan ile hizmet sağlanan bireylerin kişisel özellikleri doğrultusunda belirlenmelidir. Engelli birey ve ailesinin özellikleri, bakım ve rehabilitasyon uygulamalarında kullanılacak yöntemi belirlerken faydalanılan bilgilerdir. Dolayısıyla sadece hizmeti verenin değil, hizmeti alanın özellikleri de doğru yöntemin seçilip uygulanmasında önemlidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Uygulama sonrasında yapılan kayıt altına alma ya da kayıtları birleştirmenin gerekçeleri arasında aşağıdaki maddeler yer almaktadır: Resmî raporlara dayanak sağlamak,  Hizmet sağlanan kişilerin dosyalarını düzenlemek, Yapılan uygulamaları kalıcı hâle getirmek, Personelin kişisel gelişimine yardımcı olmak, Olası bilimsel araştırmalara veri sağlamak, Personel eğitiminde kullanmak, Personelin uygulama sürecini ve kendisini değerlendirmek. Doğru cevap A seçeneğidir.

Bakım ve rehabilitasyon uygulamalarında hizmet sağlayan personel farklı inanç ve kültürlere sahip bireylerle karşılaşabilmektedir. Bu noktada meslek etiği ve uygulama standartlarının bir gereği olarak hizmet sağlayan personel, engelli bireyin kültürel özelliklerine saygı duymalıdır. Ayrıca
kültürel özellikleri tanımak ve saygı duymak ilgili standardın yalnızca ilk basamağıdır. Bu bağlamda personel tarafından öğrenilen kültürel değerler doğrultusunda engelli bireyin ve ailesinin en uygun
hizmeti alacakları uygulamalara yer verilmelidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Bu tarz bilgilendirmeler aracılığıyla engelli birey ve ailesine bakım ve rehabilitasyon sürecinde yaşanan sorunlar, problemi ortadan kaldırma olasılıkları, olanakları, kaynakları ile ilgili bilgi aktarılır. Bu noktada gaye ailenin sürece aktif katılımını sağlamaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Profesyonel ilişki kurma biçimleri birkaç başlık altında incelenebilir: Gerçek ilişki, aktarım
(transferans) ilişkisi ve çalışma iş birliği şeklinde sıralanabilir. Gerçek ilişki hayatın doğal akışında iki ya da daha fazla insan arasında gerçekleşen ve profesyonellik barındırmayan ilişki olarak tanımlanır. Engelli bakım ve rehabilitasyon sürecinde kurulan ilişki de her ne kadar hizmet sağlayan personel profesyonel olsa da sonuç itibariyle iki insan arasında gündelik hayat kapsamında olan bir ilişkiyi ifade ettiği için bir yönüyle gerçek bir ilişkidir. Çalışma iş birliği ise hizmet sağlayan personel ve engelli bireyin hedeflenen sonuçlara ulaşmak için kurduğu etkileşimsel ilişki olarak tanımlanır.

(II) sosyal devlet anlayışı ve (IV) insan hakları

Bakım hizmetleri

Rehabilitasyon hizmetleri

III, IV, V

Geçici ve misafir bakım

Psikososyal destek hizmetleri

Randevu ayarlanarak ilk ziyareti gerçekleştirmek için uzman, bakıma gereksinimi olan birey ve ailesi ile görüşür.

Rehabilitasyon amaçlı sosyal etkinlik programları

Gelişimsel destek programları

Sosyal rehabilitasyon