ENGELLİLERDE RUH SAĞLIĞI - Deneme Sınavı - 3

Yetişkin engelli bireylerle yapılan çalışmalarda da engelli kadınların %90'ı kişiler arası iletişimde şiddete maruz kalmıştır.

Çocuk ihmali,çocuğun beslenme, giyinme, barınma gibi en temel fiziksel gereksinimlerinin; korunma ve güvenlik gibi duygusal ihtiyaçların; uyaran, sosyal etkileşim ve yaşa uygun olarak otorite ihtiyacı gibi psikososyal gereksinimlerin görmezden gelinmesi, karşılanmamasıdır.

I.Yaş dönemine uygun olmayan cinsel davranışlar,

II.Önceleri sevdiği biriyle yalnız kalmaktan korkma

III.Başka çocuklarla oyun oynamaktan kaçınma

Üç madde de cinsel tacize uğramış çocuklarda gözlenebilecek davranışlardandır.

Yalnızlık-yoksunluk: Çocukların evden ayrılması ve eşin kaybı

Yetkinsizlik: Otoritenin yitimidir.

Yetersizlik: Yaşlanmaya bağlı fiziksel açıdan giderek güç kaybına uğramadır.

Yoksulluk: Emeklilikle başlayan gelirin ve ekonomik güç kaybı, alım gücünün azalması durumudur.

Yeti yitimi: Zihinsel ve sosyal becerilerin azalması veya kaybı ya da deformasyonudur.

Geleneksel toplumsal yapı içinde yaygın bir şekilde erkeksi (masculine) ya da kadınsı (feminine) olarak tanımlanan davranışları, tutumları, değerleri, düşünme biçimlerini, konuşma ya da yürümeyi, giyinmeyi ve kişinin bedenini süslemesini kapsayan özellikler toplamına Geleneksel Cinsiyet Rolü adı verilir.

Ekolojik kuramda, mikrosistem, mezosistem, ekzosistem ve makrosistem olmak üzere dört alt sistem belirtilmekte olup bireyin içinde bulunduğu bireysel, ailesel, çevresel ve toplumsal katmanlardan etkilendiği vurgulanmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Ekzosistem de kitle iletişim araçları, yasal düzenlemeler gibi bireyin doğrudan içinde bulunmadığı veya doğrudan önemli rol oynamadığı resmî ya da gayri resmî sosyal yapılardır.  Doğru cevap C’dir.

Maslow (1948) insanların ihtiyaçlarını belli kademelerden oluşan bir piramit şeklinde açıklamıştır. İhtiyaçlar Hiyerarşisine göre bu piramidin en altında bir insanın en temel ihtiyacı olan fizyolojik ihtiyaçları (örn., yeme-içme, uyuma) yer almaktadır. Piramidin yukarılarına çıktıkça da güvenlik, ait olma-sevme-sevilme, saygı ve kendini gerçekleştirme ihtiyacı gelmektedir.  Doğru cevap D’dir.

“Vakıflar Yönetmeliği” hükümleri gereğince annesi ya da babası olmayan muhtaç çocuklara ve engellilik oranı en az %40 ve üzerinde olan engelli bireylere muhtaç aylığı bağlanmaktadır. Engelli bireyin muhtaç aylığından yararlanabilmesi için 18 yaşını doldurmuş olması, mahkeme kararı veya kanunla bakım altına alınmamış olması, sosyal güvencesinin olmaması, hiçbir kurumdan maaş almaması ve mal varlığının muhtaç aylığı miktarını geçmemesi gerekmektedir. Doğru cevap C’dir.

Ülkemizde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunun güvencesi altında olmayan ve yeterli ödeme gücü bulunmayan engelli bireyler Genel Sağlık Sigortasından faydalanabilmektedir. Bakım gereksinimlerinden ise Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı Bakım Hizmetleri Daire Başkanlığı sorumludur. Doğru cevap D’dir.

Rehberlik Araştırma Merkezleri tarafından özel eğitim hizmetlerine uygunluğuna karar verilen engelli bireylere özel eğitim hizmetlerinin nerede, ne zaman, ne kadar süreyle, kimler tarafından ve hangi amaçları gerçekleştirmek üzere uygulanacağını gösteren belirten bir kurumdur. Doğru cevap E’dir.

Engelli kimlik kartı, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri tarafından düzenlenmektedir. Doğru cevap D’dir.

Engelli çocuğu olan ve çalışan annelere erken emeklilik hakkı, 01.10.2008 tarihinden sonra çalıştıkları süre için geçerlidir. Yarı (kısmi) zamanlı çalışma hakkı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. maddesinde, işçiler için de 4857 sayılı İş Kanununun 13. ve 74. maddesinde yer almaktadır. Buna göre, engelli çocuğu olan annelere, doğumdan sonraki oniki ay boyunca yarı zamanlı çalışmaları karşılığında tam maaş ödeme hakkı getirilmiştir. Bir yaşından sonra da çocuğun engel oranı ve ailenin gelir düzeyi dikkate alınmaksızın, ebeveynlerden biri çocukları ilköğretim yaşına varana dek maaş ve özlük haklarının yarısı karşılığında yarı zamanlı çalışabilmektedir. Engelli çocuğu olan veya bu çocuğa bakım veren kamu, özel sektör ve serbest meslek çalışanları gelir vergisi indiriminden yararlanmaktadırlar. Gelir vergisi indirimine ek olarak, çalışan ebeveynlerin nöbet muafiyeti ve çocuğun günlük bakımı için izin kolaylığı hakkı bulunmaktadır. Yine kamuda çalışan ebeveynlerin/bakım verenlerin tayin ve refakat izni hakları mevcuttur.  Doğru cevap D’dir.

Bazı indirim hakları şu şekilde özetlenebilir:

Sonuç olarak, yukarıda belirtilen indirim hakları kurumlara ve yerel yönetimlere bağlı olarak değişebilmektedir. Doğru cevap E’dir.

2022 sayılı kanunda tanınan aylık hakkından ya- rarlanmak için ilde defterdarlıklara, ilçede de mal müdürlüklerine başvurulması gerekmektedir. Doğru cevap A'dır.

Ülkemizde engelli bireyler için sağlanan hakların yasal dayanakları temel olarak Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ne, Anayasa’ya ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’a dayanmaktadır.