ENGELLİLERLE SOSYAL HİZMET

EHIS toplam 50 maddeden oluşan yeryüzünde engelli haklarını evrensel standart kurallar olarak düzenleyen tek ve benzersiz bir sözleşmedir.

İhtiyaç duyulan, ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve düzenlemeleri” içeren “makul düzenleme”

Sosyal modeli temel alan ve “engel ya da engelliliği” yetersizliği olan bireyin çevreyle etkileşiminin bir ürünü olarak EHİS, engelli bireylerin sosyal, sağlık, eğitim vb. alanlarda sağlanan hizmetlere ulaşmanın ve yaşanılan çevre bünyesinde mobilitenin/hareketliliğin sağlanmasının “erişebilirlik/erişilebilirlik” kavramının tam anlamıyla hayata geçirilmesiyle mümkün olacağını vurgulamaktadır.

Ana hatlarıyla “kaynaştırma yoluyla eğitim”, en az kısıtlayıcı ortam ilkesine göre engelli ya da dönemsel olabilmesi açısından özel eğitime gereksinim duyan bireylerin, akranlarıyla ve aileleriyle en fazla bir arada bulunabildikleri, eğitimde fırsat eşitliğine dayanarak ve özel eğitim tedbirlerinin alınarak genel eğitim sınıflarında sürdürülen eğitime karşılık gelen özel eğitim uygulamalardır.

İspanya’nın Salamanca kentinde 7-10 Haziran 1994 tarihleri arasında 92 ülkeyi ve 25 uluslararası organizasyonu temsilen 300’den fazla katılımcının yer aldığı konferans sonrası Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültürel Organizasyonu (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) (UNESCO) tarafından “Salamanca Bildirgesi (1994)” deklare edilmiştir (Dede, 1996). Bildirgenin amacı, “Herkes İçin Eğitim (Education for All)” mottosu ile özellikle özel gereksinimli çocuklar olmak üzere tüm çocukların eğitimine olanak tanıyan kaynaştırma eğitimini önceleyen köklü bir eğitim politikası dönüşümünü sağlamaktır.

Türkiye’de engelli bireylerin eğitimine yönelik yapılan yasal düzenlemeler tarihsel açısından incelendiğinde, ilk olarak 1949 tarih ve 5387 sayılı “Korunmaya Muhtaç Çocuklar Hakkında Kanun”un yürürlüğe konduğu görülmektedir.

Dünya Sağlık Örgütünün sayısal verilerine dünya nüfusunun yaklaşık %15’inin engelli olduğu, daha açık bir ifadeyle yaklaşık 1 milyar insanın engelliliğin herhangi bir formuna sahip olduğu tahmin edilmektedir.