EVDE YAŞLI BAKIM HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 11

Yaşlıda komplikasyonların gelişiminin önlenmesi için;

• Kan şekeri ölçümü

• Kan basıncı ölçümü

• Ayak muayenesi

• İdrarda protein varlığına yönelik test

• Kolesterol testi

• Göz muayenesi

• Diş kontrolleri

• EKG (Kalp grafisi) takibinin yapılması gerekir

Kronik Bronşit: Artarda en az iki yıl tekrarlayan ve en az üç ay boyunca devam eden, çoğu günler görülen ve diğer solunum ya da kalp hastalıklarına bağlanamayan öksürük ve balgam çıkarma ile karakterize bir hastalıktır. Solunum yollarında salgı yapan bezlerin sayı ve hacmindeki artış neticesinde gelişen salgı miktarının fazlalığına bağlı olarak oluşur. Salgı yapan bezlerin sayı ve hacmindeki artış solunum yollarının duvar kalınlaşmasındaki önde gelen nedendir ve bu da solunum yollarında tıkanmaya sebep olur.

Hospis kavramı terminal dönem hastalar ile ailelerine yoğun bakım olanakları sağlayan bir yaklaşımdır. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Amfizem: Alveol denilen hava keselerinin duvarlarının yıkımı ile meydana gelen bir hastalıktır. Duvar yıkımı hava boşluklarının anormal ve kalıcı şekilde genişlemesine ve akciğer esnekliğinin kaybolmasına yol açar. Sonuç olarak küçük hava yollarında tıkanmalar meydana gelir.

Kısa süreli sunulan evde bakım hizmetleri, tıbbi hizmet ağırlıklıdır ve çoğunlukla hastalıktan sonra iyileşme dönemi içinde verilmektedir. Bu süre, genel
olarak 30 gün ile sınırlandırılmıştır.  Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Evde Bakım ekibi açısından, evde bakım hizmeti verilirken birbiri ile iç içe geçmiş farklı uygulamalar söz konusudur. Bu evde bakımın olumsuz yönlerinden biridir. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Evde bakım, bir ekip çalışmasıdır ve hekim, fizyoterapist, psikolog, diyetisyen/ beslenme uzmanı, sosyal hizmet uzmanı, uğraşı terapisti, konuşma terapisti, bakım hemşiresi, evde bakım yardımcıları bu ekibin doğal parçalarıdır. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

KOAH gelişiminde en önemli risk faktörü sigara içimidir. Gelişmiş ülkelerde KOAH gelişiminden %80-90 oranında sigara kullanımının sorumlu olduğu bildirilmektedir. Sigara içenlerde içmeyenlere oranla KOAH gelişiminde belirgin artış olmaktadır (sigara kullananlarda 9-30 kat daha sık KOAH gelişmektedir).

Sprey ilaç uygulama: Yaşlıya aşağıdaki önerilerde bulunabilirsiniz;

• Cihazın kapağını çıkarın. Birkaç kez sallayın.

• Derin bir nefes alın, sonra nefesinizi tam olarak verip akciğerlerdeki havayı boşaltın.

• Dik durun, cihazı ağzınıza yerleştirin, derin ve yavaşça bir nefes alırken tüpe basın ve nefes almaya devam edin.

• Nefesinizi 10 saniye tutun, sonra burundan yavaşça verin.

• İkinci kullanım için en az 30 saniye, tercihen 3-5 dakika bekleyin.

• Ağzınızı su ile çalkalayın.

Aşağıda yer alan gruplarda görülme riski daha yüksektir;

• Şeker hastalığı olanlar

• Tansiyon yüksekliği olanlar

• Şişmanlar (obezler)

• Yaşlılar

• Ailesinde diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalığı bulunanlar

• Sigara içenler

KBH’lı yaşlının evde bakımında temel ilkeler hastanın tedavisi ve hastalığına uyum sağlamasında destek vermek ve komplikasyonların ve atakların gelişiminin önlenmesidir. Bakımda ele alınması gereken konular aşağıda verilmiştir;

• Kan basıncı yüksekliğinin kontrol altına alınması

• Ödem takibinin yapılması

• İştahsızlığa bağlı yetersiz beslenmenin desteklenmesi

• İlaç tedavisine uyumun desteklenmesi, reçeteli ilaçların düzenlenmesi

• Diyaliz programına uyumun desteklenmesi

• Özel diyete (protein, tuz ve potasyumdan kısıtlı) uyumun desteklenmesi

• Cilt sorunlarının, özellikle kaşıntı ve kuruluğun giderilmesi

• Fistül takibi ve bakımı konusunda bilgilendirme yapılması

Kanamaya bağlı gelişen inme, tedavisinde kanamanın durdurulması esastır, gerekli koşullarda hastaya cerrahi müdahale yapılır. Tedavide diğer amaçlar kanı boşaltmak ve beyin ödemini azaltmaktır. Bunun içinde kortizon tedavisi ve konsantre IV sıvı tedavisi yapılır.

İnmeli yaşlıda görülebilecek sorunlar;
• Yutma güçlüğü,
• Beden hijyen gereksinimini karşılamada yetersiz kalmak,
• Beslenme yetersizliği,
• Hareket kısıtlılığı,
• Felçli tarafın kullanılmamasına bağlı sorunlar,
• İdrar ve gaita inkontinansı (kaçırma),
• İletişim kurma sorunu, konuşamama ya da kendini ifade etme yetersizliği,
• İlaçlarını kullanma bilgisine sahip olmama,
• İdrar boşaltımında bozulma,
• Yaralanma riski (düşme, yanma vb,)
• Besinleri aspire etme riskidir.

Alzheimer Hastalığının evreleri;
• Erken dönemde; hafif ve genellikle ihmal edilen belirtiler vardır. Unutkanlık, yorgunluk, kelimeleri hatırlayamama, yeni şeyleri öğrenememe, sosyal davranış ve karar verme bozukluğu olur. Uzak geçmişi daha hatırlar iken yakın geçmişi hatırlayamazlar.

Haftalık Yapılması Gereken Bakımlar
• Saç banyosu
• Vücut banyosu

Kısmi yatak banyosu: Hastaların boyun, eller, üreme organı, vücudun belirli bölgesinin temizliğinin yapıldığı banyo şekli.

Doğru cevap D'dir.

Yatak yaraları sıklıkla geliştiği alanlar, kürek kemiklerinin çıkıntıları, leğen kemiğinin çıkıntıları, kuyruk sokumu, dirsekler, topuklar ve avuç ayalarıdır.

Doğru cevap E'dir.

İskemik inmede, 

• Tansiyon kontrolü,
• Solunum desteği,
• Kan şekeri düzenlenmesi,
• Hipertermiyi önleme,
• Antiödem tedavisi,
• Yutma fonksiyonunun değerlendirilmesi,

• İV ve NG beslenme,
• Erken pasif/aktif egzersizler yer alır.