FİLM VE VİDEO KÜLTÜRÜ

Giriş bölümünün ilk parafrafının inceleyiniz.

Giriş bölümünü inceleyiniz.

Dünya Sinemasının Gelişimi bölümünü inceleyiniz.

Dünya Sinemasının Gelişimi bölümünü inceleyiniz.

Üç boyutlu filmler açısından Japonya en büyük uluslararası pazar olarak dikkati çekmekte ardından da Britanya gelmektedir.

Fordist endüstrinin temel özellikleri dikey tekelleşme, kitlesel üretim ve sabit oligolopolistik pazar yapısıdır.

Klasik anlatı sineması şef­faf, açık ve kolayca anlaşılır bir anlatı olma iddiasındadır. Filmin renk, ses, müzik, kurgu gibi biçimsel ögelerinin anlatının hizmetin de olduğu klasik anlatı formunda izleyici kaçınılmaz sona doğru yönlendirilir. Oyunun adı gerçekmişgibilik (verisimilute), yani “gerçek”tir. Klasik anlatı, düzen/düzenin bozulması/düzenin yeniden kurulması formülüne dayanır. Sanat sineması ise, hikâyeden çok bir durumun ya da sorunun önem kazandığı bir sinema anlayışıdır.

1982’de Ateş Arabaları (Chariots of Fire, Hugh Hudson, 1981) “en iyi film” dâhil dört dalda ödül kazanmıştır.

Avrupa Konseyi’ne bağlı bir ortak yapım fonu olarak 1989’da kurulan Eurimages, “sanat sineması”nın destelenmesi misyonunu benimseyerek Avrupa ülke sinemaları arasındaki işbirliğini yeni bir boyuta taşır.

Genç seyirciyi hedef­leyen ve pahalı yapım özelliklerine sahip, ilk örneği Jean-Jacques Beineix’in Diva filmi olan “Fransız yeni dalgası” akımının örnekleri arasında Beineix’in Betty Blue (1986), Luc Besson’un Metro (Subway, 1985) ve Nikita (1990), Leos Carax’ın Kötü Kan (Mauvais Sang, 1986) adlı filmleri yer alır.

Bireysel filme karşı çıkan bu sinemacılar, “Saf­lık Yemini” diye anılan bir kurallar listesi hazırladılar. Buna göre; çekimler stüdyo dışında yapılmalı, sahne ve set stüdyoya taşınmamalı (hikâye özel bir sahne donanımını gerektiriyorsa stüdyo dışında uygun bir mekân seçilmeli.); ses kesinlikle görüntülerden ayrı olarak üretilmemeli, ya da tam tersi (sahne içinde üretiliyor olmadığı sürece müzik kullanılmamalı.); kamera el kamerası olmalı (film kameranın durduğu yerde çekilmemeli, kamera filmin olduğu yerde olmalı.); film renkli olmalı ve özel ışıklandırma kullanılmamalı (çekilecek sahnede filmin pozlandırması için yeterli ışık yoksa sahne kesilmeli ya da tek bir lamba kullanılmalı.); optik numaralar ve filtreler kullanılmamalı; film gelişigüzel aksiyon içermemeli; zamansal ve coğrafi yabancılaşmalara başvurulmamalı. (yani film şimdi ve burada geçmeli.); tür filmleri çekilmemeli; film formatı 35 mm olmalı ve yönetmen jenerikte belirtilmemelidir.

Eski Sovyet Cumhuriyetleri ile “Doğu Blok”u ülkelerinde öncülüğünü 1930’larda Sovyetler Birliği’nin yaptığı “toplumsal gerçekçilik”, onaylanmış estetik modeldi; dağıtım ve gösterim devlet tekelindeydi.

Hollywood filmlerinin rekabeti ile geçmişte olduğu gibi bugün de baş etmek durumunda olan Latin Amerika sinemaları günümüzde eskiye göre daha az marjinal görünmektedirler.

“Yeni Tayvan Sineması” sonrası yönetmenlerinin ilgi odağı ise kent yaşamıdır. Genç sinemacılar, filmlerinde Tayvan’ın “postmodern” görünümlerini perdeye getirerek gençlik alt-kültürünü, azınlık kültürlerini ele almayı tercih etmektedirler.

Sine­ma sektörünün bir süredir müzikten oyuncağa, televizyondan video ve bilgisayar oyunlarına ve internete ikincil ve yeni pazarlara da yönelmiş olması; Hollywood stüdyolarının geçtiğimiz yüzyılın sonlarında ulusötesi şirketler tarafından satın alınmaları; Dolby Digital ses sisteminden bilgisayar destekli özel efekt teknolo­jisine, Imax gibi daha büyük ekran deneyimi ve dijital üç boyutlu filme (3D) si­nemanın yeni iletişim mecraları karşısında mevzi kaybetmemek için başvurduğu ve hızla yaygınlaşan yeni görsel-­işitsel teknolojiler; uluslararası ortak yapımların sayılarının giderek artması; sinema oyuncularının ve yönetmenlerin hareketlilik­lerinin küresel ölçekte hızlanmış olması; uluslararası film festivallerinin sayılarındaki artış; küresel film ve program akışının artık yalnızca Batı’dan dünyanın geri kalan kısmına doğru sürmesinin yanında, sınırlı da olsa dünyanın birçok ülkesin­den Batı’ya doğru da bir akışın sözkonusu olması günümüzde sinemanın küresel boyutta kazandığı önemi gözler önüne seren gelişmeler olarak değerlendirilebilir.