FİLM VE VİDEO KÜLTÜRÜ

Hollywood, daha 1920’ye gelindiğinde büyük stüdyoların sayıca artması ve yıldız sisteminin ortaya çıkması sonucu yılda yaklaşık 800 film çekilen bir endüstri ve dünyadaki en önemli film endüstrisi haline gelmişti.

Henry Ford’un 1908’de ürettiği T modeli ve 1913–14 yıllarında geliştirdiği montaj sistemi Fordizm olarak anılan yeni bir üretim biçiminin doğmasına yol açmıştır.

Hollywood sinemasının klasik döneminde yapılan filmlerde etkili olan anlatı tarzı “klasik anlatı” ya da “klasik Hollywood anlatısı” olarak anılır. Bu anlatı biçimi, dünyanın başka coğrafyalarındaki anaakım sinemalar üzerinde de etkili olmuştur.

Anti-tekel yasası, boş zaman etkinliklerinin değişmesi, televizyonun yaygınlaşması, film yapım maliyetlerinin artması ve bağımsız sinemanın gelişmesi sonucu stüdyolar güçlerini kaybetmeye başladı.

Yeni film yapım anlayışının en önemli özelliklerinden biri, daha hızlı bir kurgunun önem kazanmasıdır.

Ayrıca, 1982’de Ateş Arabaları (Chariots of Fire, Hugh Hudson, 1981) “en iyi film” dâhil dört dalda ödül kazanmasıyla başlayan, ertesi yıl Gandi (Gandhi, Richard Attenborough, 1982), 1999’da Âşık Shakespeare (Shakespeare in Love, John Madden, 1998) ile süren ve 2011’de Zoraki Kral (The King’s Speech, Tom Hooper, 2010) ile taçlanan Britanya yapımı filmlerin ve sinemacıların Oscar başarıları da dikkatlerden kaçmamalıdır.

Luc Besson’un, 1985 yılı yapımı Metro adlı filmi birçok film kuramcısı tarafından en iyi filmlerinden biri olarak kabul edilir. Sarı ve dimdik saçları olan, tuhaf bir serseri, Paris metrosunun sistemini bozarak kaçmaya çalışırken, karşısına kentin altında yaşayan, hiç bilmediği bir yeraltı kültürü çıkar.

Yeni İran filmleri, 1985’den sonra toplumsal konularla ilgilenmeye başladı. Özellikle ailenin karşılaştığı sorunlar ele alındı. Abbas Kiarostami ve Mohsen Makhmalbaf ’ın öncüleri oldukları ve etkileri bugün de sürmekte olan Yeni İran Sineması, yeni-gerçekçilikle ilişkilendirilen humanist bir sinema olarak değerlendirilebilir.

Bollywood adıyla da anılan ve Hollywood kadar eski bir geçmişe sahip olan Hint sineması dünyada çekilen filmlerin yaklaşık dörtte birini üretmektedir Yılda 700 filmin yapıldığı Hindistan’da, popüler melodramların, şarkılı ve danslı filmlerin yıldızları toplumsal olarak önemli bir statüye sahiptirler.

Klasik anlatı sineması şef­faf, açık ve kolayca anlaşılır bir anlatı olma iddiasın­ dadır. Filmin renk, ses, müzik, kurgu gibi biçimsel ögelerinin anlatının hizmetin­de olduğu klasik anlatı formunda izleyici kaçınılmaz sona doğru yönlendirilir. Oyunun adı gerçekmişgibilik (verisimilute), yani “gerçek”tir. Ancak, klasik anlatı örneklerinde, perdede gerçek olarak beliren durumun analizi onun gerçeklik açı­sından ne kadar sınırlı ve ideolojik olduğunu bizlere gösterir.

Klasik anlatı, düzen/düzenin bozulması/düzenin yeniden kurulması formülü­ ne dayanır. Diğer seçenekler klasik anlatının dışındadır.

Britanya'da sinemacılar Thatcherizm’i destekleme­miştir.

Los Angeles’da 1997’de British Film Of­fice açıldı. BBC ve Channel Four gibi televizyon kuruluşlarının film yapımına ilgileri artı ve bu kuruluşlar 1990’lar boyunca Britanya filmlerinin önde gelen yapımcıları oldular. Bu kurumların da desteğiyle, politik sinemanın önde gelen isimlerinden Ken Loach’ın imzasını taşıyan filmler uluslararası festi­ vallerde Britanya’ya prestijli ödüller kazandırdı. 1997’de İşçi Partisi’nin iktidarı devralmasıyla Britanya si­neması için durum olumlu anlamda değişmeye başladı.

Avustralya, Yeni Zelanda ve İrlanda sinemalarının tamamı kültürel kimlik sorunu, yerel ile küresel arasındaki ilişki, ulusal sinemaya ve yerli film kültürlerine devlet yardımı gibi konular bağlamında zengin bir tartışma malzemesi sunmaktadırlar.

Anglofon ülkeler arasında ulusal sinemanın desteklenmesi yönündeki ekonomik kararların ilk kez alındığı ülke İrlanda'dır.

Eurimages 1989'da kurulmuştur.

Hollywood’un, Batı kültürünün hâlâ baskın bir unsuru olduğu düşünüldü­ ğünde, Avrupa sinemasının kendi kimliğini büyük ölçüde Hollywood’dan fark­ lı biçimde, ‘öteki’yle ilişkisi üzerinden inşa ettiği söylenebilir. Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya gibi ülkelerde sinema endüstrileri filmleri daha çok kendi se­ yircilerini hedef­leyerek gerçekleştiriyorlar. Böylece, bu sinemalar evrensel olmak iddiasındaki ancak fazlasıyla Amerikan orta sınıfının dünyasını temsil eden Holl­ ywood’un aksine, ulusal kültürel özelliklerine dikkati çekmeyi amaçlıyorlar. Mo­ dernliğin kendisi gibi, onun bir ürünü olarak evrensel olmak iddiası taşıyan ‘Sanat filmi’ olgusu da bu bağlamda önem kazanmaktadır.

‘Sanat sineması’, genellikle anaakım sinema dışında kalan, filmsel anlatı ve sinemanın biçimsel araçları çerçevesinde deneysel ve yenilikçi yapımlara işaret eden bir kavramdır. Sanat sineması, klasik anlatıdan farklı olarak neden­sonuç ilişkisine, zaman ve mekân açısından devamlılığa önem vermeyen, karakterin ya da karakterlerin belli bir amacının ya da hedefinin olmadığı, hikâyeden çok bir durumun ya da sorunun önem kazandığı, yönetmenin mesele ettiği tarihsel ya da güncel, toplumsal ya da özellikle varoluşla ilgili felsefi konuların ele alındığı bir sinema anlayışıdır. ‘Sanat filmi’ anlatısı iki unsurun katkısıyla ilerler: gerçekçilik ve yaratıcı/sanatçı olarak yönetmenin kişisel uslubu.

Yeni Dalga Fransa'da gelişmiştir.

Farabi Sinema Kurumu 1983'te kurulmuştur.

Dev perdeli salonlarda 35 mm formatın sağladığı kusursuz görüntüye giderek yaklaşan dijital gösterimler ya­pılmaktadır.  Dijital sinema salonlarının sayısı 2010’da bütün dünyada iki katından fazla artarak 36.103’e ulaşırken, bu salonların 22.060’ı dijital üç boyutlu göste­rim teknolojisiyle donatılmıştır. Doğru cevap E' dir.