FİNANSAL KURUMLAR - Deneme Sınavı - 5

Emisyon genel anlamda, bir ülkede kâğıt para, tahvil, bono ve hisse senetleri gibi değerlerin ilk kez piyasaya sürülmesidir. Merkez bankaları için bahsedilen emisyon banknot emisyonudur.

Enflasyon hedeflemesi, Merkez Bankaları’nın para politikasının fiyat istikrarını sağlamaya ve sürdürmeye yönelik olarak kurumsallaştırdığı bir para politikası rejimidir. Merkez Bankaları bu rejimde belirlenen ve ilan edilen enflasyon hedefine belirli bir süre sonunda ulaşacaklarını taahhüt etmekte ve para politikası araçlarını sadece belirlenen hedefe ulaşmaya yönelik olarak bağımsız bir şekilde kullanmaktadır.

Fiyat istikrarının sağladığı faydalar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Açık Piyasa İşlemleri (APİ)
APİ, para politikası uygulaması çerçevesinde merkez bankasının kısa vadeli faiz oranlarının belirlenen düzeylerde oluşmasını sağlamak ve finansal piyasalardaki likiditeyi etkin bir şekilde düzenlemek amacıyla, menkul kıymet alım ve satımı ile para piyasası işlemleri yapması olarak tanımlanmaktadır. Banka, piyasadaki likidite açığı ya da fazlasının geçici olduğu koşullarda repo ve ters repo işlemlerine başvurmaktadır. Bu işlemlerin yanı sıra piyasada kalıcı likidite sıkışıklığının olduğu durumlarda menkul kıymetlerin doğrudan alımı, piyasada kalıcı likidite sıkışıklığının olduğu durumlarda ise doğrudan satımı işlemi yapılmaktadır.

Merkez bankaları piyasadaki likiditeyi azaltmak istediğinde bu oranı (mevduat munzam karşılığı) yükseltmekte, artırmak istendiğinde ise düşürmektedir.

T.C Merkez Bankası 1725 sayılı yasa ile kurulmuştur.

Mevduat bankaları şu faaliyetleri gerçekleştirirler:

Fakat geri kalmış bölgeler için fizibilite etütleri yaptırarak girişimcileri bu alanlara yönlendirmek, ‘katılım bankalarının’ faaliyetleri arasındadır. Doğru cevap D’dir.

Mevduat, belli bir süre sonunda veya istenildiğinde çekilmek üzere bankalara faizle yatırılan paradır. Factoring, her türlü mal ve hizmet satışlarından doğan, fatura veya fatura yerine geçen belgelere dayalı, vadeli alacakların factoring şirketine temlik edilmesi karşılığında finansman ve tahsilat hizmetlerinin sunulmasıdır. Forfaiting, ihracat-ithalat işlemlerinden doğan vadeli alacak ve borçların rücusuz olarak forfaiting kuruluşlarına (forfaiter) satılmasından doğan ve iskonto işlemi olarak tarif edilen bir finansman tekniğidir. Türev araç ise değeri başka bir finansal varlığın veya malın değerine doğrudan bağlı olan finansal araçlardır. Doğru cevap B’dir

Sümerbank, 1934 yılından sonra kurulmuş olan bir devlet bankasıdır. İstanbul Bankası, Osmanlı Bankası ve Ziraat Bankası ise Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulmuş olan bankalardır. Türkiye İş Bankası ise İzmir İktisat Kongresi’nde alınan önemli kararlar sonrasında 1924 yılında kurulmuştur. Cumhuriyet dönemindeki ilk büyük özel sektör bankası olan Türkiye İş Bankası, ülkenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak amacıyla, gerek sanayi gerek ticaret sektörlerine kredi vermek ve gerekse sanayi ve ticari girişimlerde bulunmak görevlerini üstlenmiştir. Doğru cevap E’dir.

2002 yılında Güçlü Ekonomiye Geçiş Programını yürürlüğe konulmuştur. Bankacılık sektörünü sağlamlaştırmak ve rehabilite etmek amacıyla Bankalar Kanunu’nda radikal değişiklikler yapılmış, bankaların faaliyetleri ve denetimi konusunda uluslararası kriterler uygulamaya konmuştur. Sermaye yeterliliğini karşılayamayan bankalar Fon’a alınırken, kamu bankalarının görev zararlarını Hazine üstlenmiş, krediler yeniden sınıflandırılmış, sorunlu krediler için karşılık ayrılmış, banka bilançoları enflasyona göre güncellenmiştir. Doğru cevap C’dir.

Seçeneklerde verilen fonksiyonların hepsinin mevduat bankalarının temel fonksiyonlarından biri olmasına rağmen soruda açıklaması yapılan fonksiyon kaydi para yaratımıdır. Çünkü kaydi para, banka parası da denilen ve hiçbir fiziksel yapıya sahip olmayan, sadece bankaların hesaplarında alacak ve borç kaydı düşülmek suretiyle yaratılan bir değişim aracıdır. Doğru cevap B’dir.

Mevduat bankaları bankacılık işlemlerini yürütebilmek için ihtiyaç duydukları fonları, öz kaynaklar ve yabancı kaynaklar olmak üzere başlıca iki kaynaktan elde ederler. Özkaynaklar, sermaye sahibi olan kişi ve kurumların koyduğu kaynaklar (ödenmiş sermaye) ile yedek akçeler ve YDAF (yeniden değerleme artış fonu) toplamından oluşmaktadır. Diğer taraftan yabancı kaynakları ise mevduatlar, sendikasyon kredileri, varlığa dayalı menkul kıymetler, bankalar arası para piyasası, Merkez Bankası reeskont kredileri, alınan nakdi teminatlar, çeşitli fon kesintileri, bloke paralar ve dalgalı fonlar oluşturur. Doğru cevap D’dir.

Varlık Finansmanı Fonlarının portföylerine, ipotekli konut kredileri haricindeki tüketici kredileri ile ipotekli krediler, motorlu kara taşıtları için verilen krediler, proje finansmanı ve kurumsal krediler, finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın gayrimenkul satışından kaynaklanan alacakları devralınabilmekte ve bu alacaklar karşılığında VDMK ihraç edilebilmektedir. Doğru cevap C’dir.

Kredi verme - veya plasman adı verilen fon kullanım fonksiyonu - mevduat bankacılığının en önemli fonksiyonudur. Bankaların fonlarını kullandıkları diğer alanlar ise menkul kıymetler ve iştiraklerdir. Merkez Bankası Reeskont kredileri ise bankalar için bir fon kaynağıdır. Bankalar tarafından önceden iskonto edilmiş senetlerin Merkez Bankası’na sunulması, Merkez Bankası’nın da bu senetleri tekrardan iskontoya tabi tutarak, karşılığında ilgili bankalara kredi vermesi işlemine reeskont işlemi denir. Doğru cevap C’dir.

Mevduat bankaları müşterilerine şu temel bankacılık hizmetlerini sunarlar:

ATM’ler ve kredi kartları ise ‘çağdaş bankacılık hizmetleri’ arasında yer alırlar. Doğru cevap C’dir.

Nakdi, gayrinakdi her cins ve surette kredi verme işlemleri

Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri

Nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dâhil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri Mevduat Bankaları tarafından gerçekleştirilmektedir. 

Doğru cevap: B seçeneğidir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda kurulmuş olan ilk ulusal sermayeli banka; Memleket Sandıkları’dır. İlk tarımsal kredi sandığı özelliği taşıyan kurum, 1861 yılında kurulmuştur.

Doğru cevap: C seçeneğidir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda kurulmuş olan ilk ulusal sermayeli banka ise; Memleket Sandıkları’dır. İlk tarımsal kredi sandığı özelliği taşıyan kurum, 1861 yılında kurulmuştur. 1868 yılında tasarruf toplama amacıyla Emniyet Sandığı kurulmuş olup bir süre sonra her iki banka da 1888 yılında kurulan Ziraat Bankası ile birleştirilmiştir. 1916 yılında yasayla kurulmuş bir kamu kurumu niteliği kazanan Ziraat Bankası, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Cumhuriyet dönemine geçen ve günümüze kadar gelen en köklü ulusal kuruluşlardan biridir.

Doğru cevap: B seçeneğidir.

Bankacılık sektörü 24 Ocak 1980 kararları ile Cumhuriyet kurulduğundan beri karşılaşmadığı rekabet kavramıyla karşılaşmıştır. Türk bankacılık sektörü 1980’den itibaren hızlı bir gelişme göstererek, uluslararası banka ve finans sistemi ile bütünleşme sürecine girmiştir. Söz konusu dönemde serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte, dış dünya ile ekonomik ve mali bütünleşmenin gerçekleştirilmesi gibi yapısal değişime yönelik politikalar hayata geçirilmiştir. Yine aynı yıllarda, tüm dünyada finansal pazarların serbestleştirilmesi eğiliminin ortaya çıkmasının, bunda önemli bir rolü olduğu söylenebilir.

Doğru cevap: A seçeneğidir.

Mevduat bankalarının en temel işlevi aracılıktır. Bu bankalar, ellerinde fon fazlası olan kişi ve kuruluşlarla, faaliyetlerini yürütebilmek için ek kaynaklara gereksinme duyan kişi ve kuruluşlar arasında aracılık yaparlar. Diğer bir deyişle, fon fazlası olan kişi ve kuruluşlarla, fon isteminde bulunanlar arasında köprü görevi görürler. Bu yönüyle bankalar, finansal sistemin en temel aracı kurumu olarak ekonomide önemli bir işlevi yerine getirmektedirler.

Doğru cevap: C seçeneğidir.