GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE SİYASET - Deneme Sınavı - 12

Satın alma gücü paritesi: Ülkeler arası fiyat farklılığını ortadan kaldırarak farklı
para birimleri cinsinden elde edilen toplam gelir ile satın alınabilecek mal ve hizmet miktarını ölçen bir millî gelir hesaplama yöntemidir.

Yaşam beklenti süresi en uzun olan üç ülke şöyle sıralanır:

1. İsviçre

2. İsveç

3. Norveç

Sovyetler Birliği ve Çin olmak üzere komünist ülkeler bloğu II. Dünya ülkelerini oluşturmaktadır.

G-7: Dünyanın gelişmiş ülkeleri olarak kabul edilen İngiltere, Almanya, İtalya, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, ve Kanada’yı bir araya getiren
uluslararası bir platformdur. Son yıllarda genişleyerek G-20 şeklini almıştır. G-20 ülkeleri arasında G-7 ülkelerine ilave olarak Türkiye, Suudi Arabistan, Endonezya, Meksika, Arjantin, Brezilya, Güney Kore, Çin, Hindistan ve Rusya gibi ülkeler yer almaktadır

Immanuel Wallerstein tarafından teorize edilen Dünya Sistemi Kuramı çerçevesinde ortaya konulan bir diğer sınıflandırma ise merkez, çevre ve yarı çevre sınıflandırmasıdır. Buna göre, merkez (center) olarak tanımlanan ülkeler küresel kapitalist sistemde ham madde ithal ederek işlenmiş sanayi malı ihraç edebilen endüstrileşmiş ülkeleri kapsar. Çevre (periphery) kategorisi içerisinde yer alan ülkeler ise merkeze ham madde ihraç eden ve işlenmiş ürün ithal eden tarım ülkelerinden oluşmaktadır. Bu iki kategorinin dışında kalan ara kategori ise yarı çevre olarak isimlendirilmektedir. Yarı çevre ülkeler (semi-periphery) pek çoklarınca uluslararası sistemin taşeronları olarak nitelendirilmektedir.

Merkantilizm: Kökleri XVI. yüzyıla uzanan değerli madenlerin arttırılması ile
ekonomik güç arasında ilişki kuran korumacı ekonomi siyasetidir.

İngiltere Mohandas Gandhi’nin başını çektiği pasif direniş hareketine karşı koyamamış ve 1947’de Hindistan’ın bağımsızlığını tanımak zorunda kalmıştır

Parson’a göre
(a) Modern toplumlarda sosyal statü için başarı önem kazanmakta iken geleneksel toplumlarda doğumla kazanılan akrabalık ve aile bağları önemlidir, (b) geleneksel toplumlar etnik, dinsel vb. özgüllükler üzerine inşa edilmişken modern toplumlar çoğulculuk ve çeşitlilik üzerine kuruludur. Bu anlamda çeşitlilik üzerine inşa edilen modern toplumlar kayırmacı değil daha eşitlikçidir. (c) Modern toplumlarda geleneksel toplumların aksine gelişmiş bir iş bölümü ve uzmanlaşma farklı toplumsal katmanlar arasında farklılaşmalara yol açmaktadır. (d) Modern toplumlarda geleneksel toplumların aksine duygusal yansızlık gereği kamusal ve özel hayat arasında kesin bir ayrıma gidilir. Bu çerçevede iş hayatı ve özel hayat birbirinden ayrılır.

(e) Modern toplumlarda bireyler seçimlerinde özgürdür. Alınan kararlar
kolektif değil, bireyseldir

Bağımlılık kuramcıları azgelişmişliğin kaynağını içsel koşullardan ziyade dışsal koşullarda aramaktadır.

Sefaleti ve açlığı sona erdirmek,  Binyıl Kalkınma Hedefleri listesinde belirlenen sekiz makro hedefin ilk sırasında yer almaktadır.

Satın alma gücü paritesi ülkeler arası fiyat farklılığını ortadan kaldırarak farklı para birimleri cinsinden elde edilen toplam gelir ile satın alınabilecek mal ve hizmet miktarını ölçen bir millî gelir hesaplama yöntemidir.

Okur yazarlık oranlarının düşüklüğü gelişmekte olan ülkelerdeki sosyal gelişmişlikle ilgili sorunlarından biridir.

Amerika Birleşik Devletleridurumları kritik olarak değerlendirilen ilk on başarısız devletlerden biri değildir.

Sınırları üzerinde egemenliği zayıflayan ve başta güvenlik olmak üzere temel kamu hizmetlerini yerine getirmekte acziyete düşen devletleri adlandırmak için kullanılan kavram başarısız devlet kavramıdır.

Immanuel Wallerstein tarafından teorize edilen Dünya Sistemi Kuramı çerçevesinde ortaya konulan bir diğer sınıflandırma ise merkez, çevre ve yarı çevre sınıflandırmasıdır.

Batı Dünyasının Avrupa dışındaki keşifleri 1415 yılında Portekizlilerin Cebeli Tarık yakınındaki Ceuta’ya ve sonrasında Bojador’a adım atmaları ile başlar.

Kökleri XVI. yüzyıla uzanan değerli madenlerin arttırılması ile ekonomik güç arasında ilişki kuran korumacı ekonomi siyaseti merkantilizmdir.

Dekolonizasyon İkinci Dünya Savaşı sonrasında kolonilerin hızla bağımsızlıklarını kazanarak sömürgeciliğin sona ermesi sürecini ifade etmektedir.

Bağımsızlığını kazanmış pek çok ülkenin eski sömürge güçleri ile olan ekonomik, siyasal ve kültürel bağlarının devam etmesi durumunu ifade eden kavram neo-kolonyalizmdir.

Martin Lipset, ekonomik büyüme ve demokratikleşme arasındaki ilişkinin altını çizen siyasal ekonomik bir perspektif geliştirmiştir.