GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE SİYASET - Deneme Sınavı - 8

Ülkelerin GSMH’sı kendi ulusal para birimleri ile hesaplanmaktadır. Uluslararası karşılaştırmalarda, ulusal para birimi ile hesaplanan GSMH değeri genellikle ABD dolarına çevrilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yapısal işsizlik, iş gücünün yapısıyla (becerilere, mesleklere, sanayilere ya da coğrafi bölgelere göre) iş gücü talebinin yapısı arasında uyumsuzluğun neden olduğu işsizlik türüdür. Ekonomik gelişmeyle birlikte ekonomik yapıda önemli değişiklikler olur. Özellikle ekonomik gelişme ile birlikte talep edilen malların bileşimindeki değişme, mal üretiminde kullanılan üretim faktörlerinin kullanılma oranını da değiştirmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Paul N. Rosenstein-Rodan (1943) tarafından geliştirilen Büyük İtiş Teorisi, az gelişmiş bölgelerin gizli potansiyellerinin harekete geçirilmesinin önemine dikkatleri çekmektedir. Bu kapsamda, ekonominin birbirini tamamlayan birkaç büyük sektöründe aynı anda büyük ölçekli yatırımlar ile başlatılan endüstrileşmenin yaratacağı büyük itiş ile kalkınma başlatılabileceği belirtilmektedir. Ekonominin birkaç önemli endüstrisinde yapılacak olan yatırımlar bu alt sektörler arasında olumlu bir sinerji yaratacaktır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Gelişmekte olan ülkeler 1970’lerden bu yana ekonomik kalkınmada gösterdikleri başarıya dayanarak kendi içlerinde sınıflandırılmaya başlanmışlardır. Gelişmekte olan ülkeler arasında yükselen ülkeler olarak gösterilen ilk grup, 1960’lı ve 1990’lı yıllar arasında çok konuşulan Asya Kaplanlarıdır. Asya Kaplanları; Hong Kong, Güney Kore, Tayvan ve Singapur’dan oluşmaktadır.

Doğru cevap A‘dır.

Sayfa: 38

En Az Gelişmiş Ülke sınıflandırması yapılırken göz önüne alınan üç kriter bulunmaktadır. İlki kişi başına düşen gayrisafi yurtiçi hâsılanın (GSYH) düşüklüğüdür. İkincisi, insan kaynaklarındaki zayıflık kapsamında değerlendirilen bebek ölümlerinin fazlalığı, eğitim ve beslenme imkânlarıyla okuryazarlık gibi alanlardaki eksikliklerdir. Üçüncüsü ise ekonomik faaliyetlerdeki iş gücü, imalat, ihracat, imalat sektörünün enerji kullanımı gibi alanlardaki yetersizliklerdir

Doğru cevap D‘dir.

Sayfa: 39

Küreselleşmenin gelişmiş-gelişmekte olan ülkeler ayrımına en önemli etkilerinden biri de gelişmekte olanların bir kısmı için aradaki ayrımı kaldırmasıdır. Bu durum yalnızca ekonomik farkın kapatılmaya başlandığı, bazılarının ise geride kaldığı anlamına gelmemektedir. Soğuk Savaş döneminin katı iki kutuplu dünyasında her zaman olmasa da ortak siyasal duruş sergileyebilen gelişmekte olan ülkeler artık aynı tutum içinde değillerdir. Gelişmekte olan pek çok devlet, gelişmiş ülkelerle çeşitli alanlarda ikili ve bölgesel iş birliğine gitmektedir. Diğer taraftan, bu ülkelerde küreselleşme sürecinde ön plana çıkan devlet dışı aktörler de birbirleriyle iletişim ve ortaklıklar kurmaktadırlar. Değişim tek yönlü ve yalnızca gelişmekte olan ülkelere ait değildir. Gelişmiş ülkeler de liberalizmin ekonomik ve siyasal değerlerine bağlılıklarını korumakla birlikte kendilerini bir arada hareket etmeye zorlayan komünizm tehdidinin yokluğunda gelişmekte olan ülkelerle ilişkilerinde siyasal ve ekonomik tutumlarını daha rahat biçimde belirlemektedirler

Doğru cevap B‘dir.

Sayfa: 39

Küreselleşmenin gelişmiş olan ülkeler üzerindeki olumlu etkileri dünya genelinde gelişmekte olan ülkelerde zenginleşen bir nüfusun gelişmiş ülkelerde üretilen ürünlere talebinin artmasıdır. Diğer bir olumlu etkisi ise gelişmekte olan ülkelerdeki ücretlerin düşüklüğünün dünya çapında enflasyonun yükselmesini frenleyecek oluşudur (Mansbach ve Rafferty, 2008: 586).

Doğru cevap C‘dir.

Sayfa: 37

ASEAN - Güneydoğu Asya Uluslar Birliği

1967 yılında Endonezya, Malezya, Filipinler, Tayland ve Singapur tarafından kurulan ASEAN’ın (Güneydoğu Asya Uluslar Birliği) kuruluş amacı komünizme karşı güç birliği oluşturmaktı. Günümüzde ise bu hedefinin ötesinde ekonomi, güvenlik, siyaset ve kültür alanlarında Avrupa Birliği benzeri kapsamlı bir bütünleşmeyi hedeflemektedir (Galbreath, 2008: 233). ASEAN’a kuruluşunun ardından Brunei Sultanlığı, Kamboçya, Laos ve Vietnam’ın katılmasıyla üye sayısı 10’a çıkmıştır. ASEAN’ın sağlıktan kültüre ekonomik bütünleşmeden çevre sorunlarına üye devletleri ilgilendirebilecek siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik hemen tüm alanlarla ilgili ortak çalışma programları ve hedefleri bulunmaktadır. ASEAN’ın sloganı “tek vizyon, tek kimlik, tek topluluk”tur (www.aseansec.org, 21.09.2012).

Doğru cevap A‘dır.

Sayfa: 42

G-20 Ülkeleri

İlk olarak en gelişmiş 7 ülke arasında oluşturulan ve daha sonra Rusya’nın da katılımıyla G-8 adını alan gelişmiş ülkeler forumunun küresel ekonomik krizler karşısında yetersiz kalışı, yükselen ekonomileri de uluslararası alanda daha etkin kılacak bir platforma ihtiyaç duyulduğunu ortaya koymuş ve G-20 bu düşünce çerçevesinde ortaya çıkmıştır. G-20’nin üyeleri; G-8 üyelerini de kapsayan 19 ülke ve Avrupa Birliği’dir. 1990’lı yıllarda çoğu yükselen ülkede yaşanan ekonomik kriz ve bu ülkelerin küresel ekonomik yönetişim mekanizmalarında yeterince temsil edilmedikleri düşüncesiyle oluşturulmuştur. G-20, uluslararası sistemdeki dönüşüme ayak uyduracak biçimde gelişmiş ve yükselen ekonomileri bir araya getiren bir uluslararası platformdur. Gelişmiş ülkeler dışında G-20’nin üyeleri; BRICS ve MIST ülkeleriyle Arjantin ve Suudi Arabistan’dan oluşur. G20 ülkelerinin liderleri 2000’den bu yana yıllık toplantılarda düzenli olarak bir araya gelmektedirler. Temel amaçları küresel ekonomide istikrarı ve sürdürülebilir büyümeyi sağlamak, olası ekonomik krizleri önlemek ve yeni bir uluslararası mali yapı kurmaktır (www.g20.org, 30.09.2012).

Doğru cevap E‘dir.

Sayfa: 47

Apartheid, Güney Afrika’da uzun yıllar uygulanan ırk ayrımcılığıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

1860’lardan sonra keşfedilmeye başlanan yeraltı madenleri Güney Afrika’nın sosyal ve siyasi hayatında en önemli dönüm noktasını temsil eder. Elmas ilk olarak 1867 yılında bugünkü Cape Town şehrinin kuzeyinde keşfedilmesine rağmen, 1869-1870’lere kadar Güney Afrika’ya ciddi bir nüfus göçü olmamıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Güney Afrika’da meydana gelen maden devriminden sonra madenlerin kontrolü için iç mücadele dönemi başlamıştır. Daha çok Afrikaans kökenlilerle İngiliz kökenliler arasında başlayan bu sürtüşmeler 1889-1902 Anglo-Boer Savaşı’na yol açmıştır. Siyahların iki beyaz ırkın arasında kaldıkları bu savaş, ülkedeki iki beyaz ırkın güç mücadelesi olarak hatırlanmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bir yazar ve gazeteci olan Solomon T. Plaatje’nin Genel Sekreterliğine seçildiği Güney Afrika Yerli Ulusal Kongresi, 1923 yılında adını Afrika Ulusal Kongresi olarak değiştirdi. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yükselen yahudi düşmanlığının farkında olan Hertzog Hükûmeti 1937 yılında yaptığı bir düzenlemeyle yahudilerin Güney Afrika’ya göç etmesini yasakladı. Aynı yasayla beyaz topluma entegre olamayacak olan diğer Avrupalıların da ülkeye girişi kısıtlandı. Doğru cevap C seçeneğidir.

1900’lerin başından beri her geçen yıl pekişen ırk ayrımcılığı politikası Afrikaansların 1948 yılında tek başlarına iktidar olmasıyla yeni bir dönemece girdi. 1948’de iktidara gelmesinden sonra Malan liderliğindeki Ulusal Parti Afrikaanslara öncelik veren ve diğerlerini dışlayan bir polikayı 1950’lerde düzenledikleri yasalarla uygulamaya başladı. Doğru cevap E seçeneğidir.

Apartheid’e karşı mücadele eden gruplar açısından 1960’lar silahlı mücadelenin başladığı yıllardı. 1961 yılında ANC, Umkhonto we Sizwe adı altında silahlı örgütlenmeyi başlattı. Doğru cevap E seçeneğidir.

11 Şubat 1990 tarihinde De Klerk’in yaklaşık 27 yıldır hapiste olan Nelson Mandela’yı serbest bırakması, Güney Afrika siyasi hayatında önemli bir dönüm noktası oldu. Doğru cevap D seçeneğidir.

Güney Afrika’daki ilk demokratik seçimler 27 Nisan 1994’te gerçekleştirildi ve seçim sonuçları da 6 Mayıs 1994’te açıklandı. Doğru cevap D seçeneğidir.

Güney Afrika, Afrika kıtasında AIDS’in rakamsal olarak en yüksek olduğu ülkedir. İstatistiklere göre Güney Afrika’da yaşayan her beş kişiden birisi HIV ya da AIDS virüsü taşımaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

İnsani Kalkınma İndeksi: Gelişmişliğin farklı boyutlarını bir arada ele alan İnsani Kalkınma İndeksi, ortalama yaşam süresi ve okuryazarlık oranı gibi sosyal ve kişi başı gayri-safi milli hasıla gibi ekonomik niteliği ağır basan göstergeler ile daha kapsayıcı ve bütüncül bir gelişme analizi sunmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.