GENEL UYGARLIK TARİHİ

Feodal toplum yapısı içinde ayrıcalıklı sınıfları oluşturan aristokratlar ve ruhbanlar, feodal üretim biçiminin devamından yanaydılar. Ancak sistem içinde zamanla nüfusları artan tarımsal kökenli sınıf, geçim sıkıntısı içine girdi. Uzun yıllardır durumlarında hiçbir iyileştirmeye gidilmeyen serfler arasında genel bir memnuniyetsizlik hakim oldu. Hiçbir maddi varlığı olmayan toplumun bu alt tabakası, düzen için bir tehdit olarak algılandı. Amaç düzenin devamlılığını sağlamak olduğundan bu kitlenin Avrupa dışına çıkarılmasına karar verildi ve Haçlı Seferleri örgütlendi. Doğru cevap B'diri

Burjuvazi: Yeniçağ Batı Avrupa’sının sınıfsal yapısı içinde yükselen sınıfı oluşturan, zenginliği ticarete dayalı olan, ekonomik yapıda üstünlüğü ele geçiren ve sonrasında siyasal yapıda hak arayışları içine giren, döneme damgasını vuran bir sınıftır. Ticaret sayesinde zenginleşen, kentlerde oturan, bu yüzden kendisine kent soylu anlamına gelen burjuvazi denilen tüccar sınıfı 15.yüzyıldan itibaren yükselişe geçmiştir. Doğru cevap E'dir.

İşçi Sınıfı: Yeniçağ Avrupa’sında ekonomik ve sosyal yapıda meydana gelen değişimle birlikte ortaya çıkan ve imalathanelerde iş bölümü esasına göre çalışan, ücret karşılığı emeklerini satarak geçinen yeni sınıfa verilen isim. Bu sınıfı oluşturanlar serfler ve zanaatçılardı.Doğru cevvap C'dir

Ortaçağ’ın kan soyluluğuna dayalı ayrıcalıklı sınıfı aristokratlar, bu değişime ayak uydurma çabası içine girdiler.  Bir kısmı  topraklarındaki serfleri, özgürlüklerini de bağışlayarak topraklarından çıkarıp, topraklarını çayır hâline dönüştürerek koyun sürüleri beslemeye başladılar. Bu iş için birkaç çoban yeterli olduğundan, sayıları gittikçe artan serfleri de beslemek zorunda kalmayacaklardı. Böylece elde ettikleri yünü satıp, kendi ihtiyaçlarını karşılama yoluna gittiler. Doğru cevap D'dir.

Yeni Çağdaki siyasal yapılanmaya baktığımızda, ilk aşamada mutlak monarşilerin oluşum sürecini görürüz. Bu süreçte Orta Çağdaki çok başlı feodal siyasal yapının değiştirilmesi ve iktidarın tek elde toplanması amaçlanmıştır. Kısaca bu, değişen ekonomik yapıya uygun bir siyasal yapılanma arayışıdır. Üretim biçimi değişmiş, üretim ilişkileri iş birliği ve iş bölümü esasına göre yeniden şekillenmiştir. Doğru cevap A'dır.

Kapitalizm, Ortaçağ’daki feodal sistemin sömürücü zihniyetini miras almıştı. Bu yapıda da ezilen sınıfların varlığı düşünsel yapıyı etkiledi. İdealize edilen hümanizm ile burjuvazinin kendi çıkarlarına göre kullanılan bireyciliğin, alt sınıfları ezmesi karşısında, düşünürler bir arayış içine girdi. Yaşanan bu çelişkiler ütopik kuramların ortaya atılmasına neden oldu.Genel olarak ütopyacı olarak nitelendirdiğimiz  düşünürlerin görüşlerini, içinde bulundukları kapitalist sistem ve bu sisteme karşı insanların mutluluğa nasıl erişebilecekleri arayışı şekillendirmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yeniçağ’da düşünsel yapıya insanı merkez alan hümanizm akımının hâkim olduğunu görüyoruz. Ortaçağ’daki feodal-dinsel ideolojiyi esas alan skolastizme karşı, Yeniçağ’da insanı temel alan akla dayalı bir düşünce sistemi gelişmeye başlayacaktır. Döneme damgasını vuran Rönesans’ın ideolojisini hümanizm akımı oluşturacaktır. Doğru cevap B'dir

Reform daha iyi duruma getirmek için yapılan değişiklik, iyileştirme, düzeltme, ıslahat anlamlarına gelmektedir. Reform, 16.yüzyıl başlarından itibaren, Katolik Kilisesinin yozlaşmasına karşı çıkışla başlayan ve Protestanlık mezhebinin ortaya çıkışına yol açan, dinsel bir harekettir. Önce Almanya’da, daha sonra Fransa, İngiltere ve Kuzey Avrupa ülkelerinde etkili olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Ekonomik ve sosyal yapının değiştiği ve bir dönüşümün yaşandığı bu ortamda reform hareketinin başlatıcısı Luther olmuştur. Luther, kutsal kitabı esas alarak, kilise babalarının yazdıklarını, papalık bildirilerini, din adamlarının aracılığını ve papanın otoritesini reddetmiştir.Luther’in ileri sürdüğü görüşlerde öne çıkan nokta, inananların kendi kendilerinin rahipleri olduğu söylemidir. Doğru cevap C'dir.

16.yüzyılda Osmanlı haritacılığı Piri Reis’in eserleriyle gelişmiştir. Piri Reis 1513’te çizdiği büyük ölçekli dünya haritasını, Kristof Kolomb’un Amerika haritası ile Avrupa ve İslam haritalarından yararlanarak hazırlamıştı. doğru cevao D'dir

Yeniçağ’da Batı Avrupa’da ortaya çıkan, üretici güçlerin üretim araçlarından ayrılığı esasına dayanan, sermaye sahibi girişimci bir sınıf ile işçi sınıfının ekonomik ilişkisine dayalı sisteme Kapitalizm adı verilir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Siyasal birliğini en erken sağlayan Portekiz, coğrafi keşiflere ve sömürgecilik faaliyetlerine ilk başlayan Avrupa ülkesi olmuştur. Doğru cevap A şıkkıdır.

Hümanizm, Latince kökenli bir kelime olup “insancılık” anlamına gelmektedir. Rönesans Avrupa’sında antik dönem metinlerinin incelenmesiyle ortaya çıkan, insanı temel alan, insanın her şeyin ölçüsü olduğunu kabul eden düşünce akımına verilen isimdir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Ütopya, büyük ölçüde zihinde tasarlanmış, olması istenen, düşlenen ya da bazı verilerden yola çıkarak olacağı kabul edilen düşler, isteklerdir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Maniyerizm, 16. yüzyılın ikinci yarısında Rönesans sanatına karşı duyulan bir tepkinin sonucunda ortaya çıkmıştır. Rönesans’ın insanı ön plana alan, sıkı bir geometriye dayanan akılcı tutumuna karşı çıkma, katı kalıpları yıkma eylemidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Ekonomik ve sosyal yapının değiştiği ve bir dönüşümün yaşandığı bir ortamda reform hareketinin başlatıcısı Luther olmuştur. "Hristiyanların Başkaldırı ve Ayaklanmalardan Kaçınmalarına Çağrı" adlı eserini yazarak bu görüşlerini açıklamış, reformun başarısını prenslerin otoritesine bağlamıştır.  Doğru cevap D şıkkıdır.

Sanat eserlerinde, gerçek boyutlardan uzaklaşılan, abartılı ve özenticiliğin hâkim olduğu sanat anlayışının ortaya çıkması Rönesans döneminin sonucudur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Aydınlanma Felsefesi İngiltere’de başlayarak Fransa’ya geçmiş ve Fransız İhtilali’nin düşünsel yönünü oluşturmuştur. Doğru cevap A şıkkıdır.

16.yüzyılda kaleme alınan, Muhammed b.Emir el-Suudi el Niksari’nin Tarih-i Hind-i Garbi adlı eseri ise Amerika’dan ve coğrafi keşiflerden bahsetmektedir. İspanyol ve İtalyan kaynaklardan yararlanılarak yazılan eserde Kolomb, Balboa, Magellan, Cortes ve Pizarro’nun keşifleri anlatılmaktadır. Bu eser, Avrupalıların gerçekleştirdiği coğrafi keşifleri Osmanlıların yakından takip ettiğinin ve coğrafi eserlere verdiği önemin bir göstergesidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Siyaset biliminin kurucusu kabul edilen Machiavelli (1469-1527) Prens adlı eserinde İtalya’nın siyasal birliğini nasıl sağlayacağı sorununa çözüm önerileri getirirken Osmanlı Devletini örnek olarak göstermiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.