GÖRSEL KÜLTÜR - Deneme Sınavı - 13

Devam eden yüzyıllardan da çarpıcı örneklere rastlamak mümkün. 1830 yılında Eugene Delacroix’nın resmettiği ve Temmuz Devrimi’ni konu edindiği Liberty Leading the People adlı çalışmasını sadece “hoş” bir resim olarak değerlendiremeyiz (Resim: 5. 9). Özgürlüğü temsilen yer verdiği kadın özgürlük yolunda kaybedilenler boyunca devam etmektedir. Delacroix, ülkesi –Fransa- için savaşamamış olsa da resmi ile destek vermektedir. Kardeşi ile yazışmalarında resmi ile ülkesine hizmet ettiğini vurgulamaktadır.

Osmanlı’da Amiral Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye eserini harita ve görsel okuryazarlık açısından son derece önemli bir eser olduğunu vurgulamamız gerekir.

Alman savaş uçaklarının General Franko’nun emriyle yakıp yıktığı yerlerden biri de küçük bir Bask şehri olan Guernica’dır. Tarih ise Nisan 1937’dir. Picasso da bu tarihi olaylara ve yıkımlara tanıklık etmektedir. Kendi içsel tartışmaları içerisinde söz konusu olan bu bombalamaların ve askeri harekatın insan hayatı için bedeline yer vermektedir. Kasabanın ismiyle Guernica olarak adlandırdığı tablosuyla gerçekleşen olaylara ilişkin duygusal bir tepki ortaya koymaktadır. Doğru seçenek C'dir.

Yazıya ilişkin ilk çalışmalar küçük kil
tabletler üzerinde yer alıyor. İsa’dan önceki yüzyıllarda farklı
coğrafyalarda ve farklı uygarlıklar tarafından ticarete ilişkin
kayıtların tutulmaya başlandığı ve bunun için kil tabletlerden
yararlanıldığını anlıyoruz. Sümerlerin “Çivi Yazısı” ile
ticarete ilişkin bu kayıtları tutmalarının yanında, Mısır’da
“hiyerogliflere” tanıklık ediyoruz.

Doğru cevap D'dir.

Görsel içeriğe ilişkin temelde sorgulanmak istenen “anlamdır”. Biçim ve anlam arasındaki yapı dikkate alındığında sorgulama yapılırken şu ilişkilerden yararlanılabilinir:
• Biçim-Yapı İlişkisi
• Semboller ve sembolize ettikleri arasındaki ilişki
• Görsellerin, kültürel temeller ve sosyal etkileşim ile
ilişkileri.

Buna göre doğru cevap E'dir.

Bireyin tanıklık ettiklerine karşı “görsel okuryazar” olabilmesi için en azından şu temel değerlendirmeleri yapabilmesi gerekir:
• Görsel parça veya bütünlerin konusunu anlayabilmeli,
• Görsel parça veya bütünlerin içinde bulundukları
kültürel yapıda kazandıkları ve sahip oldukları anlamı anlayıp
yorumlayabilmeli,
• Görsel parça veya bütünlerin stil ve düzenini görsel yapı
açısından değerlendirebilmeli,
• Görsel parça veya bütünlerin üretilmesinde kullanılan
teknikleri inceleyebilmeli,
• Görsel çalışmanın estetik değerini değerlendirebilmeli,
• Görsel çalışmanın değerini, amacı ve hedef kitlesi
açısından değerlendirebilmeli,
• Görsel öğe veya bütünün ortaya koyduğu topyekün
sinerjiyi, etkileşimi, yeniliği, etkin yanını ve hissettirdiklerini
de tartışabilmeli.

Buna göre evrensel bakmaktan önce hedef kitle ve amaç açısından değerlendirme önceliklidir. Doğru cevap E'dir.

İletişim teknolojilerinin hızla gelişmesi ile bilgisayarların ve internetin hayatımıza girmesi, görsel iletişim açısından “Big Bang” (Büyük Patlama) olmuştur. Kanadalı Marshall McLuhan da işte bu yüzden “araç mesajdır” diye
tanımlamıştır. Doğru cevap E'dir.

Hayat her zamankinden çok daha fazla görsel. Çağdaş hayatın çoğu bölümü ekranlar üzerinde gerçekleşiyor. Bu doğrultuda, insan deneyimi her zamankinden çok daha fazla görsel ve görselleştirilmiş durumda. Buna göre doğru cevap E'dir.

Aynı şekilde, cep telefonlarımızda uzun uzun yazılar yer almamaktadır. Kullanıcı işini kolaylaştırmak için “İkon” adını verdiğimiz belli bir anlam veya vurgu taşıdığına inandığımız görsel parçalardan yararlanır. Bu küçük göstergeler, cep telefonundan, televizyonumuzun uzaktan kumandasına kadar her anımızda bizlerledir. Doğru cevap A'dır.

Da Vinci, iki boyutlu bir yüzey üzerinde üç boyutlu bir etki üretebilmek ve eserindeki görsel öğeler arasında gerçek hayat deneyimine benzer etkiler uyandırabilmek için ‘derinlik’ ve ‘perspektiften’ yararlanıyor. Buna göre doğru cevap A'dır.

Mısır’da bitkiden üretilip kullanılan ve bir çeşit kağıt olan “Papirüs”
ile hayvan derisinden elde edilen ve Bergama Krallığı’nda
kullanılmış olan “Parşömen” kağıdı da bunlar içerisinde
sayılabilecek örneklerdendir. Doğru cevap B'dir.

İçinde bulunduğumuz yirmibirinci yüzyıl görüntülerin
önemli aracılık rolü oynadığı bir durumu ortaya koyuyor.
Farklı tartışmalarda ve yorumlardan da hatırlayabileceğiniz
gibi içinde bulunduğumuz yirmibirinci yüzyıl aynı zamanda
“ağ toplumu çağı” olarak da adlandırılıyor. Metinlerin,
fotoğrafların, filmlerin ve daha birçoğunun oluşturduğu
görsel düzenlemelerin yer aldığı sosyal ve yeni medyanın
yaygınlaşması ve yeni örgüler sunması ağ toplumu tanımını
da beraberinde getirmektedir.

Buna göre doğru cevap B'dir.

E şıkkındaki ifade, yanlıştır. Doğru cevap E'dir.

Papirüs, Cyperaceae ailesinden bir su bitkisi ve eski çağlarda bu bitkinin gövdesinden hazırlanan yazı kağıdının adıdır. Eski Mısırlıların yelken, bez, hasır ve yazı kağıdı olarak kullandıkları papirüs onlardan Yunanlılara daha sonra Romalılara intikal etti ve M.S. 3. yüzyılda yerini parşömen alıncaya dek kullanımı sürdürüldü. Doğru yanıt D'dir.

Amiral Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye eserini harita ve görsel okuryazarlık açısından son derece önemli bir eser olduğunu vurgulamamız gerekir. 1528’de ortaya koyduğu ve denizcilik için rehber olan eserinde farklı birçok haritaya yer vermiş ve o dönemde çözülememiş olan coğrafyalara görsel bir rehber olarak haritaları sunmuştur. Doğru yanıt E'dir.

Alman savaş uçaklarının General Franko’nun emriyle yakıp yıktığı yerlerden biri de küçük bir Bask şehri olan Guernica’dır. Tarih ise Nisan 1937’dir. Picasso da bu tarihi olaylara ve yıkımlara tanıklık etmektedir. Kendi içsel tartışmaları içerisinde söz konusu olan bu bombalamaların ve askeri harekatın insan hayatı için bedeline yer vermektedir. Kasabanın ismiyle Guernica olarak adlandırdığı tablosuyla gerçekleşen olaylara ilişkin duygusal bir tepki ortaya koymaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Araştırmalar beynimize yerleşen bilginin yüzde 75’inden fazlasının görsel süreçler sonunda oluştuğunu ortaya koyuyor. Doğru yanıt E'dir.

Marshall McLuhan; Kendisi “kıyıya vurmadıkları sürece balıklar suyun farkında değildirler” diyerek insan ve teknoloji ilişkisini metaforik biçimde tanımlamıştır. Doğru yanıt B'dir.

Gününün her anında çevresi görsel iletiler ile dolu bizlerin bu görme biçimlerini geliştirmesi de görsel okuryazar sayılabilmemizde temel adımlardan olacaktır. Martin Luther King, Jr.’ın vurguladığı gibi “görmek her zaman inanmak demek değildir.” Gördüklerimiz kadar göremediklerimizi de sorgulamak bizim sorumluluğumuz. Doğru yanıt A'dır.

Görsel iletişimin görseller kullanarak mesaj yollama ve alma süreci olduğunu söylemiştik. Bu bağlamda, görsel okuryazarlık da “görsel öğelerden anlam üretme veya anlam inşa etme becerisi” olarak tanımlanabilir. Doğru yanıt B'dir.