GÜVENLİK SİSTEMLERİ

HIRSIZ ALARM SİSTEMLERİ
Can ve mal güvenliğini tehdit eden unsurların başında hırsızlık gelmektedir. Elektronik alarm sistemlerinin ilk kısmı olan Hırsız Alarm Sistemleri, kurulu bulunduğu mekâna izinsiz girişleri tespit edecek, sirenler vasıtasıyla çevrede yaşayanları uyaracak, haberleşme imkânları ile mekânın sahibine ya da alarm takip merkezine bilgi vererek gerekli durumlarda kolluk kuvvetlerinin olaydan haberdar edilmesini sağlayacak şekilde çalışan sistemlerdir. Kitabımızın bu bölümüne konu olan Hırsız Alarm Sistemleri genellikle iç mekâna uygun çevre birimlerin anlatılacağı kısımları kapsamaktadır.

Farklı bileşenlerin bir arada çalışması ile oluşan Hırsız Alarm Sistemlerinin parçaları aşağıda listelenmiştir:

• Hırsız Alarm Sistem Merkezi
• Tuş Takımı (Keypad)
• Hareket Algılayıcısı
• Manyetik Kontak
• Cam Kırılma Algılayıcısı
• Ağırlık Algılayıcısı
• Titreşim Algılayıcısı
• Panik Butonları
• Dâhili ve Harici Sirenler ve Flaşörler
• Telefon, GSM ve İnternet Modülleri
• Uzaktan Kumanda
• Kablolar ya da Kablosuz Bağlantı
• Aküler ve Kesintisiz Güç Kaynakları

Tuş Takımı (Keypad)
Tuş takımı, her hırsız alarm sisteminde kullanılan ve üzerindeki tuşlar vasıtası ile genellikle alarm kodunun girilerek sistemin aktif veya pasif hale getirilmesini sağlayan çevre cihazlardır.

Yangın algılama sistemini oluşturan
ürünler aşağıda listelenmiştir. B
• Yangın Algılama Sistem Merkezi
• Duman Algılayıcılar
• Sıcaklık algılayıcılar
• Gaz Algılayıcılar
• Işın Algılayıcılar
• Alev ve Kıvılcım Algılayıcılar
• Yangın Butonları (Kır-Bas Butonlar)
• Siren ve Flaşörler
• Yönlendirme Tabelaları
• Telefon, GSM ve İnternet Modülleri
• Kablolar ya da Kablosuz Bağlantı
• Aküler ve Kesintisiz Güç Kaynakları
• Söndürme Sistemleri

Harici sirenin amacı, çevre sakinlerini uyarmak, emniyet güçleri ve acil durum ekiplerine bilgi vermek ve hırsızların korkarak kaçmasını sağlamak şeklinde üç başlık altında toplanabilir.

İyonizasyon Duman Algılayıcılar: Küçük duman parçalarını algılayarak sistem merkezine sinyal gönderen iyonizasyon duman algılayıcılar, bu algılama esnasında duman içerisindeki radyoaktif maddelerden faydalanırlar.

Sabit Sıcaklık Algılayıcılar: Isı artışını algılamak yerine ortam ısısı daha önce belirtilen değere ulaştığında sinyal gönderen algılayıcılardır.

Alev ve Kıvılcım Algılayıcılar
Alev ve kıvılcım algılayıcılar, özellikle yangının başlamasından sonra hızlı yayılacağı akaryakıt istasyonları, kimyasal üretim tesisleri gibi mekânlarda kullanılan ve başlangıç esnasında çıkan kıvılcımı ve/veya ilk alevleri algılayarak sisteme sinyal gönderen algılayıcılardır.

Siren ve Flaşörler
Yangın algılayıcı sistemlerde kullanılan siren ve flaşörler yangın algılanan bölgede bulunan kullanıcıları uyarmak ve tahliye işlemini başlatmak için kullanılır.

Yangınların bir sebebinin patlayıcı gazların ortama sızması olduğu düşünülürse, yangın eylemi oluşmadan önce önlem alınması için ortama yayılan gazın algılanarak kullanıcılara bildirilmesi büyük önem taşır. Gaz algılayıcılar patlayıcı/parlayıcı gazları algılayarak merkeze sinyal gönderen algılayıcılardır.

  

Verilen görselden de anlayacağımız üzere güvenlik ikinci sıradadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Çıkış Cihazları: Sistem tarafından alarm verilmesi durumunda sirenlerle sesli uyarıyı sağlayan, internet, telefon ya da GSM aracılarıyla kullanıcı veya alarm takip merkezlerini bilgilendiren çevre ürünleri, çıkış cihazları olarak adlandırılmaktadır. Çıkış cihazlarının aktif olması için sistem merkezinin bu cihazları devreye alması gereklidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Hareket algılayıcıları,üzerlerinde bulunan led hareket algılanması durumunda yanarak sistem merkezine veri gönderildiğini bildirir. Son yıllarda çıkan algılayıcılara yanlış algılama yapılmasının önlenmesi amacıyla birden fazla değere göre algılama özelliği eklenmiştir. Zaman içerisinde farklı hassasiyete ve özelliklere göre değişik türleri de üretilen hareket algılayıcılarının hassasiyet dereceleri de ayarlanabilmektedir. Bu hassasiyet ayarları sayesinde özellikle evcil hayvan bulunan mekanlarda gereksiz alarm tetiklemelerinden korunmak için algılayıcılar belirli boy ya da ağırlığın altındaki canlıların sinyal yaratmayacağı
şekilde düzenlenir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Vibrasyon Algılayıcısı adı ile de karşımıza çıkan titreşim algılayıcılar, üzerine monte edildikleri kısmın titreşimini algılayarak çalışırlar. Dışarıdan zorlama ile girilmesi muhtemel duvar ya da benzeri elemanlara monte edilerek yıkılma, patlatılma vb. durumlarda sistem merkezine sinyal göndermek üzere ayarlanırlar. Kasa ve değerli ürün dolaplarında kullanımları da mevcuttur. Titreşim algılayıcıların devreye girmesi için bağlı bulundukları yere bir darbe uygulanması gereklidir. Algılayıcının hangi şiddetteki darbede devreye gireceği önceden ayarlanır. Doğru cevap B seçeneğidir.

A,B,C ve E seçenekleri harici sirenlerin amaçları arasında belirtilmişken D seçeneği dahili sirenin kullanım amaçlarından biridir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yangın,maddenin ısı ve oksijenle birleşmesi sonucu oluşan kimyasal olaydır. Oluşabilmesi için yanıcı madde,ısı ve oksijenin bir arada bulunması gerekir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Adresli Yangın Algılama Sistemleri: Daha büyük mekanlar için tasarlanmış adresli yangın algılama sistemlerinde farklı bölgelere ayrılan alana ait her bir çevre ürünü ayrı ayrı adresler ile sistem merkezi üzerinden görüntülenir.
Daha maliyetli olan bu sistemlere alışveriş merkezleri, hastaneler, okul ve yurt binalarında sıkça rastlanmaktadır. Alarm yaratılması durumunda sinyali gönderen çevre cihaz kesin olarak belirlenir. Bu sayede geniş alanlarda
yangın noktasına müdahale hızlanmaktadır. Adresli yangın algılama sistemleri akıllı sistemler olarak da karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sıcaklık artış ve sabit sıcaklık algılayıcılar:Sıcaklık algılayıcı yangın algılama

İyonizasyon algılayıcılar,optik algılayıcılara göre daha uygundur

Ortamdaki ısı artışına göre merkeze sinyal gönderen: Sıcaklık Algılayıcılar 

Patlayıcı ve parlayıcı gazlarla merkeze sinyal gönderen:Gaz algılayıcılar 

Doğru cevap E seçeneğidir.

Bazı yangın butonlarının üzeri bir cam ile korunmaktadır. Bunun sebebi sadece acil durumda camın kırılarak butona basılması, hatalı kullanımların önlenmesidir. Bu sebeple bu butonların bir diğer adı da kır-bas butonlardır. Bu tür butonlar tek kullanımlık olup üzerindeki cam kırıldıktan sonra tekrar kullanım için yenisi ile değiştirilmesi gereklidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yangın algılama sistemlerinde kullanılan kabloların iç kısmı hırsız alarm sistemlerinden çok da farklı değildir. Farklı sayıda ve kalınlıkta iç kablo çeşitleri mevcuttur. Önemli farklılık yangın anında veri akışını koruyacak olan alüminyum folyo ve sert plastik dış tabakadır. Yangın sistemlerinde kullanılan kabloların diğer kablolardan kolay ayırt edilmesi için renkleri genellikle kırmızıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.