HABER TÜRLERİ

136

Spor bölümü

Irak

Boş zamanın varlığı

Homeros “Illiada Destanı”

19.yy

Sporting Life

Servet-i Fünun

1953

1990'lar

Ancak hiçbir ekonomik ve siyasal gelişme sporun ve dolayısıyla spor haberciliğinin gelişmesin-de Sanayi Devrimi kadar etkili olmamıştır. Sanayi Devrimi sadece üretimsel anlamda bir değişimi ifade etmemektedir. Sanayi Devrimi, üretim kadar, enerji kaynakları kadar, ekonomi kadar, tüketim, kentleşme, göç, suç, yabancılaşma, popüler kültür gibi birçok olgu ve sorunu da beraberinde getirmiştir. Örneğin Sanayi Devrimiyle birlikte fabrikalar kurulmuş, fabrikalarda makineler ve makinelerde buhar veya elektrik enerjisi kullanılmış, fabrikalarda çalışacak işçiler köylerden gelmiş, yeni kentler oluşmuş, gecekondular ortaya çıkmış, suç ortaya çıkmış, yabancılaşma ve anomi gibi toplumsal sorunlar ortaya çıkmıştır. Artık hiçbir şeye sahip olmayan bu yeni şehirli işçileri toplumsal, siyasal, ekonomik sorunlardan uzak tutmak, bir başka ifadeyle de onları oyalamak için hem basın hem de spor kullanılmıştır. Zaten hem basının hem de sporun kitleselleşmesi tam da bu döneme denk gelmektedir.

Gerçekten de spor haberciliğinin varlığından söz edebilmek için hem sporun toplumsal bir olgu olması, yapılması veya izlenmesi bağlamında toplumsal bir gereksinim haline gelmesi ve hem de basının kitleselleşmesi gereklidir. Basının kitleselleşmesi için

Basının toplumsal bir gereksinim olması gerekir.

İnsanların gazete okuyacak eğitim ve kültür düzeyine ulaşması gerekir.

İnsanların satın alacak ekonomik erişkinliğe ulaşması gerekir.

Gazetenin kâğıt gibi, mürekkep gibi ham maddelerinin kitlesel olarak üretilmesi gerekir.

Üretim için ekonomik ve teknolojik koşulların gelişmesi gerekir.

Dağıtım kanallarının ekonomik olması, güvenli olması gerekir.

Spor haberciliği diğer habercilik türlerine oranla daha az maliyetlidir. Haber konusu ve haber olayı arama, ulaşma ve diğer haber üretim maliyetleri spor haberciliğinde çok daha düşüktür. Bunun en önemli nedeni ise haber kaynaklarının spor habercilerine ulaşmada istekli ve hevesli olmasıdır. Bunun için de birçok haber üretim maliyeti haber kaynakları tarafından üstenilmektedir.

Spor haberciliğinin hedef kitlesi de diğer habercilik türlerine göre ciddi bir biçimde farklılaşır. Örneğin ekonomi haberciliğinin hedef kitlesi ekonomi dünyasının aktörleri, yatırımcılar, özellikle de küçük yatırımcılar, neredeyse tamamen orta yaş ve üzeri erkekler, gelir ve eğitim anlamında üst gruplar gibi bir kategoriyi ifade etmektedir. Ancak spor haberciliğinin hedef kitlesi sporun hedef kitlesidir. Yani gençler ve yaşlılar, kadınlar ve erkekler, şehirde yaşayanlarla köyde yaşayanlar, ekonomik olarak üst gruptakiler ve alt gruptakiler, engelliler ve engelli olmayanlar, futbola ilgi duyanlarla güreşe ilgi duyanlar, herhangi bir takımı tutanlar, bir yıldızın fanı olanlar spor haberciliğinin hedef kitlesidir. Spor haberciliğinin bu denli geniş bir kitleye hitap edebiliyor olması tirajının/izlenme oranının/tıklanma sayısının yüksek olmasına, tirajı/izlenme oranını/tıklanma sayısını yükseltmesini sağlamaktadır.

Türkiye’de ilk spor haber ajansı 1953 yılı Kasım ayında Spor Haberler Ajansı Cem Ata-beyoğlu ve Nuri Bosut tarafından kurulmuştur. Ajans 11 gazeteye günlük ortalama 8-20 sayfa spor haberi geçmiştir

Kulüpler

Federasyonlar

Uluslararası düzeydeki spor örgütleri (UEFA, FIFA, FILA vb.)

Sporcuların kendisi, sosyal medya hesapla-rı, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Teknik direktörlerin kendisi, sosyal medya hesapları, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Yöneticilerin kendisi, sosyal medya hesapları, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Menajerlik hizmeti veren kişi ve kurumlar

Taraftarların kendisi, sosyal medya hesapları, özellikle cep telefonlarıyla çekilmiş görüntüler

Ünlü kişiler, iş adamları, sanatçılar ve politikacılar

Kulüpler

Federasyonlar

Uluslararası düzeydeki spor örgütleri (UEFA, FIFA, FILA vb.)

Sporcuların kendisi, sosyal medya hesapla-rı, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Teknik direktörlerin kendisi, sosyal medya hesapları, eşleri, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Yöneticilerin kendisi, sosyal medya hesapları, akrabaları ve yakın arkadaş çevresi

Menajerlik hizmeti veren kişi ve kurumlar

Magazin dünyası, eğlence yaşamı

Güvenlik kameraları ve amatör video çekimleri

Taraftarların kendisi, sosyal medya hesapları, özellikle cep telefonlarıyla çekilmiş görüntüler

Ünlü kişiler, iş adamları, sanatçılar ve politikacılar

Spor dallarının yönetimi bağlı bulundukları fedarasyonlar tarafından gerçekleştirilir.

Haberciler modern haber ve bilgi kaynaklarına başvurmak durumundadır. Bu yeni kaynaklar içinde veri bankaları, internet siteleri, sosyal medya hesapları ön plana çıkmaktadır. Artık spor habercileri bu modern bilgi kaynaklarından eni haber konularına ulaştıkları gibi, haberleri için gerekli bilgiyi de bu kaynaklardan sağlamakta, böylece haberleri hem daha zengin hem de daha güvenilir olmaktadır.

Spor karşılaşmaları

Karşılaşma duyurusu

Geçmiş karşılaşma sonuçları (İstatistikler, ilginç olaylar, rekorlar vb.)

Karşılaşma hazırlıkları (Taktikler, sakat ve cezalı oyuncular, yeni transferler, yönetim ve ekonomik faktörler vs.)

Karşılaşma sonucu (Skor, tartışmalı pozis-yonlar, kahramanlar, sonucu getiren hare-ketler, kırılma anları vs. )

Karşılaşma sonrası haberler (Demeçler, tartışmalar, iddialar vs. )

Transferler

Söylentiler, dedikodular

Transfer görüşmeleri

 Transfer anlaşmaları

Ayrılıklar

Yönetim haberleri (Kulüp ve Federasyon düzeyinde)

Yönetimin Açıklamaları

Yönetim Seçimi

Yönetimsel SorunlarYasal düzenlemeler (Kulüp, Federasyon, Uluslararası örgütler ve TBMM)

Yönetmelik ve Tüzük Değişiklikleri

Kanun değişiklikleri

Cezalar (Kulüp, Federasyon ve Uluslararası örgütler düzeyinde)

Ceza beklentisi

Verilen cezalar

Cezalara itiraz

Cezalarla ilgili tartışmalar/polemiklerSorunlar

Alt yapı sorunları

Ekonomik sorunlar

Eğitim sorunları

Haberci haber üretmez, haber yapar. Haberci kendisi dışında var olan bir şeyi haberleştirir. Bu da büyük ölçüde “görmek”le, “fark etmek”le ilgilidir. Bir Spor habercisi, “masada” haberin sadece ve sadece yazılacağını bilmelidir. Haber dışarıdadır.  Spor habercisi olayları bir taraftar gözüyle görüyorsa, bir izleyici gibi değerlendiriyorsa başarılı olması mümkün değildir.