HABERCİLİĞİN TEMEL KAVRAMLARI

Türkçeye fotoğraf gazeteciliği olarak çevrilen ve haber fotoğrafçılığı kavramını karşılayan “photojournalism” yani fotoğraf gazeteciliği kavramı, Zelizer ve Allan  tarafından, “fotoğraf ya da imajların haberin bir parçası olarak birlikte kullanılması” şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Fotoğrafın, fotoğraf olarak basın dünyasına girişi ilk olarak Amerika’da gerçekleşmiştir. New York Daily Graphic gazetesi 1880 yılında, yarım ton baskı yöntemiyle orijinalden üretilen ilk fotoğrafı yayınlamıştır. Doğru cevap B'dir.

Dönemin foto muhabirleri genel olarak, 1. Dünya Savaşı sonrasında servetlerini kaybetmiş olan soylular, burjuvalar ya da yüksek kültür sahibi kişilerden oluşmaktadır.
Bu dönemde haber fotoğrafçılığı konusunda öne çıkan isim ise Erich Solomon olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Savaş foto muhabiri Robert Capa tarafından İspanya İç Savaşı sırasında çekilen ve dünyanın en iyi haber fotoğraflarından biri kabul edilen “Cumhuriyetçi Askerin Ölümü” (Death of a Loyalist Militiaman, 1936) fotoğrafı, Vu’de yayınlanmıştır. Doğru cevap D'dir.

New York Times foto muhabiri Damon Winter, 2011 yılında Amerikan ordusunun Afganistan’daki operasyonlarını akıllı cep telefonuyla çekerek “Picture of the Year” yarışmasında 3.’lük ödülü almıştır. Doğru cevap E'dir.

Fotoğrafta mümkünse en çok beş kişi bulunmalıdır. Ancak bir olayla ilgili kalabalığı
göstermek için geniş açı çekilen fotoğraflar da kullanılabilir. Doğru cevap A'dır.

Chapnick, “iletişim ve içerik” olgularının, “foto muhabirliğinin yapı taşları” olduğunu belirtmektedir. Doğru cevap B'dir.

Associated Press foto muhabiri olan ve 2. Körfez Savaşı sırasında çektiği fotoğrafla
2005 yılında Pulitzer fotoğraf ödülünü kazanan Murad Sezer’dir. Doğru cevap C'dir.

Estetiğin bağımsız bir bilim dalı olduğunu ilk defa ileri süren, Alexander Baumgarten’dir. Doğru cevap D'dir.

Horton kavramı, “bir fotoğrafla öykü anlatmak”, “bir kamerayla habercilik yapmak”, “zamandaki bir anı kaydetmek”, “çok kısa bir zamanda anlık gerçekleşen bir öyküyü bir imajla özetlemek” şeklinde tanımlar. Doğru cevap E'dir.

Haber fotoğrafı en genel anlamıyla bir habere ilişkin bilgi veren, haberi destekleyen ve habere konu olan olayın gerçekleştiğini belgeleyen fotoğraflar olarak tanımlanabilir.

Foto muhabiri adı verilen ve ürettikleri haber fotoğraflarıyla kitlelere haber ileten kişilerin yerine getirdiği mesleğe haber fotoğrafçılığı adı verilir.

Osmanlı Döneminde dönemde gerek basında fotoğraf kullanımı gerekse haber fotoğrafçılığının gelişimi açısından öne çıkan yayın
organı, II. Abdülhamit döneminde Ahmet İhsan Tokgöz’ün (1868-1942), 27 Mart 1891’de yayınlamaya başladığı Servet-i Fünun dergisi olmuştur.

Haber fotoğrafçılığı mesleğinin yükselişi ve haber fotoğrafının yaygın kullanımı, ilk olarak 20. yüzyılın başlarında ve coğrafi olarak da özellikle Almanya'da gerçekleşir.

Solomon, fotoğraflanması zor olan olay ve kişileri yerinde ve zamanında fotoğraflayarak, yeni bir haber fotoğrafçılığı anlayışının doğmasını sağlamıştır. Dikkat çekmeyen hafif ve küçük makineleriyle yaptığı flaşsız çekimler sayesinde, olay ve kişilerin
bulunduğu ortamlarda rahatça çalışmış; fotoğrafları çekmenin yanı sıra haber metinlerini de kendisi yazmıştır.

Alman foto muhabirliği anlayışından etkilenen Vu dergisi, Lucian Vogel tarafından 1928’de Fransa’da kurulmuş ve yayın hayatına başlamıştır. Vu, 1954 yılına kadar yayın hayatını sürdürür.

Haber medyasının görece daha demokratik ve bağımsız bir yapıya kavuşması adına, 1990’larda Amerika’da başlayan yurttaş fotoğrafçılığı hareketi, dijital teknoloji ve internet teknolojilerindeki olanaklarla birlikte sivil vatandaşların da haber üretimine katılmasını gündeme getirmiştir.

Foto röportaj, belirli bir konunun kapsamlı ve birbiriyle ilişkili birden çok fotoğraf yoluyla aktarımıdır.

Haber fotoğrafının diğer özellikler ise şu şekilde özetlenebilir:
• “Fotoğraf olay hakkında bilgi vermeli; olay, haberle ilgili olmalıdır. Olaya tanıklık etmelidir.
• Haber fotoğrafı aksiyon, hareket içermeli, içeriğinde haberin hikayesi, gerçekleşen olaydan ilginç kareler bulunmalıdır.
• Haberi tamamlamalı, desteklemeli, güçlendirmelidir.
• Fotoğrafın daha çok ilgi uyandırması için değişik açılardan, diğer deyişle yüksekten, alçaktan ya da dar-ve geniş- açılardan çekilmelidir.
• Fotoğraf haberin gerçekleştiği yerde çekilmeli, haberdeki eylemi vermelidir.
• Fotoğraf doğal olmalı, yapmacık olmamalıdır.
• Fotoğrafta mümkünse en çok beş kişi bulunmalıdır. Ancak bir olayla ilgili kalabalığı göstermek için geniş açı çekilen fotoğraflar
da kullanılabilir.”

Haber fotoğrafçılığı mesleği ve bu görevi üstlenen foto muhabirinin nitelikleri sekiz maddede sıralanmaktadır. Bu maddeler şu
şekilde özetlenebilir:
1. Bir iletiyi yaymaya yönelik fotoğrafçılıktır. Foto muhabirinin amacı, okuyucunun hızlı algılayabilmesi için iletiyi açık bir şekilde
iletmektir.
2. İletişim ortamı gazeteler, haber dergileri ve haber ajansları gibi basılı kitle iletişim araçlarıdır.
3. Bildirme amaçlıdır. Foto muhabirinin bütün çabası, zekası ve becerisi bir haberin belirli yönlerini bildirmeyi amaçlar.
4. Bu süreçte sözcükler ve fotoğrafların birleşiminden oluşan bir dille iletişim kurulmaktadır.
5. Konusu insandır.
6. Foto muhabiri büyük bir kitleyle iletişim kurmaktadır. Bu yüzden mesaj, birçok farklı insan tarafından anında anlaşılabilecek
kadar özlü olmalıdır.
7. Foto muhabirinin fotoğrafları, iletileri daha etkili hale getiren, yetenekli bir editör tarafından sunulmaktadır.
8. Foto muhabirliğinin temel düşüncesi, bugünün karmaşık dünyasında toplumu bilgilendirmenin kaçınılmaz gerekliliğidir.