HALK EDEBİYATINA GİRİŞ II

Konularına Göre Türküler: Türkülerin işlediği konulara göre tematik bir sınıflandırması şu şekilde yapılabilir.
a. Aşk ve sevda türküleri.
b. Gurbet türküleri.
c. Mizahi türküler.
d. Serhat türküleri.
e. Kahramanlık türküleri.
f. Eşkiya türküleri.
g. Tören türküleri.
h. Esnaf türküleri.
k. Çocuk ve Oyun türküleri.
l. Askerlik türküleri.
m.Çoban türküleri.

Türk halk şiirinde başta insanlar olmak üzere ölen canlılar (hayvanlar) ve kaybedilip uzağına düşülen özlenen mekânlar (sıla, yurt, memleket, vatan) için ağlatmak ve yas tutturmak anlatım tutumuyla söylenilen veya yazılan şiirlere “ağıt”
denilir

Mersiye: Divan şiirinde ölen
bir kişinin ardından yazılan
şiirlere verilen isimdir

Kaybedilen Vatan Toprağına Yakılan Ağıtlar

Türkiye Türkçesindeki “ninni” sözcüğüyle ifade edilen bu kavram ve olgu,
Azerbaycan Türkçesinde “laylay”, “Çuvaş Türkçesinde “nenne”, Kazak Türkçesinde “eldiy”, “besik jırı”, Kerkük Türkçesinde “leyle” ve “hüvdi”, Kırım Türkçesinde
“ayya”, Kırgız Türkçesinde “alday-alday”, Özbek Türkçesinde “allö”, Tatar Türkçesinde “bişik cırı”, “bölü cırı”, Uygur Türkçesinde “allay” sözleriyle ifade edilmektedir

Kafiyeli  Mâni diye bir mâni çeşiti yoktur.

Atma Mâniler bu tasnifte yer almamaktadır.

Sonat, Avrupa müzik türlerinden biridir.

Eski Türkler türküleri küy diye adlandırırlardı.

Türkülerde kıt’alar yapı bakımından iki bölümden oluşur. Birinci bölüm türkülerin asıl sözlerinin bulunduğu bölümdür. Bu bölüme “bent” adı verilir.

Bir yandan, İstanbul ve belki Bursa merkezli olarak “şar” (şehir) havalarıyla “şarkı”lar oluşurken, Malatya, Sıvas, Erzurum, Gaziantep gibi şehirlerde de bu şehirlerin adıyla adeta şehrin “marşı” imişcesine, şehrin adıyla “Malatya karşılaması”, “Malatya ağırlaması” veya “Malatya uğurlaması” gibi yerel kimliği yapan, taşıyan ve temsil eden havalar (ezgiler) oluşmuş ve bunlar şehirlinin icra ettiği halk oyunlarıyla bütünleşmiştir.

Bozlaklar usulsüz türkü türlerindendir.

Diğerleri konularına göre ayrılmışken kavuştaksız türkü yapılarına göre ayrılan türküler arasında bulunur.

Yuğ Töreni: Eski Türklerde cenaze töreni anlamındadır. Ağıtların bu törenlerde duyulması beklenir.

Söz konusu ağıt, asker için yakılmış bir ağıttır.

A şıkkındaki toy ninninin bir karşılığı değildir.

Bir kişiye övgüler içermesi bakımından A şıkkındaki türkünün büyük ihtimalle siparişle yazılmış olduğu söylenebilir.