HAVACILIK TERMİNOLOJİSİ

ICAO’nun üstlendiği en önemli görev, havacılık sektörü için uluslararası standartların oluşturulması amacı ile sorunları araştırmak ve en iyi uygulamaları bulmak için sektör ve sivil toplum grupları gibi paydaşları bir araya getirmektir.

Teşkilat yapılanmasındaki amaçlar doğrultusunda belirlenmiş olan hedefler dört alt başlık halinde incelenmiştir. Bunlar; Sivil Havacılık Kurumlarının Güçlendirilmesi, Teknoloji Transferi ve İnsan Kaynakları Geliştirme, Altyapı ve Hizmetler ve ICAO SARP’lerinin Teşvik Edilmesi’dir.

ICAO SARP’lerinin Teşvik Edilmesi
• ICAO’nun Standartlarının ve Tavsiye Edilen Uygulamalarının (SARP – Standards and Recommended Practices), politikalarının ve prosedürlerinin tek tip uygulanmasının teşvik edilmesi
• TCB tarafından ICAO SARPs uyumlu teknoloji tarafından geliştirilen standartlara uygun olarak uygulanan projeler, İyileştirici Eylem Tedarikini garanti eder
• Sivil havacılık çalışma süreçlerinde ve altyapısında tespit edilen eksiklikleri ele alan uygun düzeltici eylemin uygulanması
• Eğitim, ekipman veya uzmanlık için hem acil hem de uzun vadeli gereksinimleri karşılayın
Düzeltici eylem planlarının geliştirilmesi
• Denetimle ilgili proje belgelerinin hazırlanması – ICAO SARP’lerine uygunluk.

r. ICAO temel ilkelerine dayanarak 6 Batı Avrupa ülkesi (Belçika, Almanya, Fransa, Lüksemburg, Hollanda ve İngiltere) Aralık 1960’da EUROCONTROL
(Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı) kurulmuştur.

Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı’nın kurulması ile ilgili tüm konular 2003 yılında tamamlanmış. Faaliyetlerini 2003 yılından itibaren sürdüren EASA’nın yönetim kurulu,
(i) Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin,
(ii) Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilen anlaşmalar çerçevesinde temsil edilen ülkelerin ve
(iii)gözlemci statüsündeki ülkelerin temsilcilerinden oluşur.

EASA’nın sorumlu olduğu konular aşağıdaki gibidir:
• Avrupa Birliğine havacılık düzenlemeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak,
• Üye Devletleri denetleme yetkisi de dahil olmak üzere havacılık güvenliği kurallarının uygulanmasını tanımlamak ve izlemek.
• Havacılık ürünlerinin geliştirilmesi, üretimi ve bakımı ile ilgili kuruluşların onayı da dahil olmak üzere, hava aracı ve hava aracı parçaları için tip onayları vermek,
• Avrupa Birliği dışı üçüncü ülke uçak operatörlerinin AB hava sahasında uçuşlarının onaylamak,
• Uçuş emniyeti analizleri ve araştırmalarının yapılmak,

IATA ile ilgili temel bilgiler:
1. Yaklaşık 260 havayolunu veya toplam hava trafiğinin %83’ünü temsil ediyor.
2. Küresel erişime sahiptir.
3. IATA üyelerinin uçuşları toplam trafiğin %83’ünü temsil etmektedir.
4. Nisan 1945’te Havana, Küba’da kuruldu.
5. 1945’te ilk kurulduğunda çoğunluğu Avrupa ve Kuzey Amerika’da olmak üzere 31 ülkeden 57 üyesi vardı. Bugün dünyanın her yerinde 117 ülkeden 260 üyesi var.
6. Güvenlik, güvenlik, çevre, hizmetler, işin basitleştirilmesi ve sektör içinde ilişkilerin kurulmasına yardımcı olmak öncelikleri arasındadır.
7. IATA’nın Faturalandırma ve Ödeme Planı, seyahat acentesi bilet satışlarından havayollarına yılda üretilen 270 milyar doların üzerindeki akışını yöneterek sektörün finansal omurgası olarak hizmet eder.

Tam hak ve ayrıcalıklara sahip IATA Üyeliği ancak aşağıdaki durumlarda elde edilebilir:
• IATA Operasyonel Güvenlik Denetimi (IOSA) kaydı,
• Üyelik Departmanı tarafından idari inceleme,
• Tüm başvuru ücretlerinin ve üyelik aidatlarının ödenmesi.
• Bir IOSA’nın başarıyla tamamlanması,
• IOSA kaydına ek olarak sonuçlanacaktır.

Hava Taşımacılığı Eylem Grubu (ATAG – TheAir Transport Action Group), hava taşımacılığı endüstrisinin tüm sektörlerini temsil eden, kar amacı gütmeyen bir dernektir. ATAG, ticari havacılık sektörünün uzun vadeli sürdürülebilirlik konularında birlikte çalışması için bir platform sağlar.

DHMİ’nin stratejik amaçlar, hedefler ve performans göstergeleri aşağıda listelenmiştir.
• Hava seyrüsefer emniyetini en üst düzeyde sağlamak.
• Uluslararası standartlarda havaalanı işletmeciliği hizmeti vermek.
• Bölgesel hava ulaşım merkezi olmak.
• Bölgesel hava eğitim üssü olmak.
• İnsan kaynaklarının optimal yönetimi ile hizmetlerde kalite ve verimliliği artırmak.

Havaalanı, Heliport, Yer Hizmetleri ve Terminal İşletmeleri
Sivil havacılıkta kullanılacak her türlü iniş-kalkış pistlerinin (sivil faaliyetlerin gerçekleştirildiği havaalanları, helikopter iniş-kalkış alanları, deniz hava tesisleri gibi) yer seçimine ait kriterleri belirlemek, uygulamaları denetlemek SHGM’nin sorumluluğundadır.
• Havaalanı İşletme Kuruluşları: Havaalanı işletmecileri, havaalanı işletiminden sorumlu olan ve SHGM tarafından Havaalanı Yapım, İşletim ve Sertifikalandırma Yönetmeliği (SHY-14A) uyarınca ruhsatlandırılan kuruluşlardır.
• Heliport İşletme Kuruluşları: Helikopterlerin iniş, kalkış ve yer hareketlerine tamamen veya kısmen uygun olan ve Heliport
Yapım ve İşletim Yönetmeliği çerçevesinde SHGM tarafından onaylanan heliportların işletiminden sorumlu kuruluşlardır.
• Terminal İşletme Kuruluşları: Sivil hava ulaşımına açık havaalanlarında, yap-işletdevret modeli, kiralama ve benzeri şekillerde terminal işletmek üzere SHGM tarafından lisans verilen kuruluşlardır.
• Yer Hizmetleri Kuruluşları: Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22) hükümlerine göre havaalanlarında sunulan
hizmet türlerinden yer hizmetleri vermeye yetkili ve SHGM tarafından ruhsatlandırılan kuruluşlardır.

Havacılık mevzuatlarının yapılma amaçlarını;
• yerdeki insanların korunması,
• yolcuların ve yüklerin korunması,
• kokpit ve kabin mürettebatının korunması,
• dünya çapındaki sivil havacılık faaliyetlerinin standartlaştırılması,
• uçuşa elverişli ve güvenilir bir sivil hava aracı operasyonunun sağlanması, şeklinde özetleyebilinir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Teşkilat yapılanmasındaki amaçlar doğrultusunda belirlenmiş olan hedefler dört alt başlık halinde incelenmiştir. Bunlar; Sivil Havacılık Kurumlarının Güçlendirilmesi, Teknoloji Transferi ve İnsan Kaynakları Geliştirme, Altyapı ve Hizmetler ve ICAO SARP’lerinin Teşvik Edilmesi’dir.
• Sivil Havacılık Kurumlarının Güçlendirilmesi
• İdari teşkilatlanma ve Sivil Havacılık Otoritesinin kurulması
• Sivil havacılık düzenleyici çerçevesi
• Ekonomik ve finansal çalışmalar
• ICAO standartlarının uygulanması için destek
• Sivil havacılık/havaalanı ana planlarının geliştirilmesidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

ICAO temel ilkelerine dayanarak 6 Batı Avrupa ülkesi (Belçika, Almanya, Fransa, Lüksemburg, Hollanda ve İngiltere) Aralık 1960’da EUROCONTROL (Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı) kurulmuştur. Türkiye’nin 1989 yılında 6 Avrupa ülkesinden sonra sistemin içerisine dahil olan 5. (genelde ise 11.) ülke olmuştur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI – Airports Council International) 1991’de dünyanın dört bir yanındaki havaalanı operatörlerinin ortak çıkarlarını temsil etmek ve hava taşımacılığı endüstrisindeki ortaklarla iş birliğini teşvik etmek amacıyla dünya çapındaki bir ilk olarak kurulmuştur. 34 ülke ve bölgede 270’den fazla havalimanını temsil etmekte olan bölge ofisi, ACI Latin Amerika-Karayip (Panama Şehri, Panama) dir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Hava Taşımacılığı Eylem Grubu (ATAG – The Air Transport Action Group), hava taşımacılığı endüstrisinin tüm sektörlerini temsil eden, kar amacı gütmeyen bir dernektir. kISA adı ATAG'dır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Hava Aracı Bakım Teknisyeni: Hafif, döner katlı veya büyük hava araçlarına bakım yapmak üzere SHGM tarafından lisans verilmiş meslek grubudur. Hava aracı teknisyenleri hava aracı gövde yapılarının, motorların, elektronik ve aviyonik sistemlerin muayenesini (kontrolünü), bakımını ve onarımını gerçekleştirir. Doğru cevap E şıkkıdır.

AIRE; Airlines International Representation in Europe (Avrupa Havayolları Uluslararası Temsilciliği)'nın kısaltmasıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Teşkilat yapılanmasındaki amaçlar doğrultusunda belirlenmiş olan hedefler dört alt başlık halinde incelenmiştir. Bunlar; Sivil Havacılık Kurumlarının Güçlendirilmesi, Teknoloji Transferi ve İnsan Kaynakları Geliştirme, Altyapı ve Hizmetler ve ICAO SARP’lerinin Teşvik Edilmesi’dir. 

Teknoloji Transferi ve İnsan Kaynakları Geliştirme
• Uluslararası danışman ve eğitmenlerin hizmetleri
• Sivil Havacılık Eğitim Merkezlerinin (CATC – Civil Aviation Training Centres) kurulması ve geliştirilmesi
• İnsan kaynakları ihtiyaç değerlendirmesi
• Eğitim ihtiyaç değerlendirmesi ve eğitim planları
• Yurt içi ve yurt dışında eğitim
• Ekipman tedarikçileri tarafından eğitim
• TRAINAIR: ICAO uyumlu eğitim paketleri geliştirmek ve sunmak için birlikte çalışan eğitim organizasyonları ve endüstri ortaklarından oluşan bir iş birliği ağıdır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO);Altyapı ve Hizmetler
• Havaalanları
• Hava seyrüsefer sistemleri ve ekipmanları
• Güvenlik sistemleri ve ekipmanları
• Havaalanı yönetim sistemleri
• Bakım programları
• Organizasyon
• Güncellemedir.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşanan gelişime (FAA’in kuruluş yolculuğu) benzer olarak ilk sivil hava taşımacılığı 1933 yılında 5 uçaklı bir filo ile “Türk Hava Postaları” ismi ile başlamıştır. Doğru cevap C şıkkıdır.