II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI - Deneme Sınavı - 12

Süreyya’nın denize açıldığı günlerde Suat’la Necip müzik üzerine konuşurlar.

Suat piyano çalar, Necip de dinler.

Bir gün Necip’in tifoya yakalandığını ve bağ evinde hasta yattığını öğrenen Suat, ...

Romanda Necip, Suat ve Süreyya Edebiyat-ı Cedide romanlarında yer alan pek çok karakter gibi iç sıkıntısı duyan, umutsuz, karamsar kişilerdir.

Üçüncü birimde Suat ve Süreyya, Boğaziçi’nde kiraladıkları yalıya yerleşirler.

Mirat­ı Şuûn Gazetesi yazı heyetine verilen ziyafette bir araya gelen gazetenin imtiyaz sahibi Hüseyin Baha, başyazarı Ali Şekip, yazarları Saip, Sait, Raci Ahmet Cemil ve idare memuru Ahmet Şevki’dir. Bir tarafa “yeni”yi temsil eden Ahmet Cemil vardır. Karşısında ise Raci bulunmaktadır. Hüseyin Baha ve Ali Şekip, Ahmet Cemil’e daha yakındır. Ahmet Cemil’in Mülkiye Mektebi’nden arkadaşı olan Gencine­yi Edeb’in yazarı ve sahibi Hüseyin Nazmi de “yeni şiir” taraftarıdır.

Mirat-­ı Şuûn Gazetesi yazı heyetine verilen ziyafette bir araya gelen gazetenin imtiyaz sahibi Hüseyin Baha, başyazarı Ali Şekip, yazarları Saip, Sait, Raci Ahmet Cemil ve idare memuru Ahmet Şevki’dir. Bir tarafa “yeni”yi temsil eden Ahmet Cemil vardır. Karşısında ise Raci bulunmaktadır. Hüseyin Baha ve Ali Şekip, Ahmet Cemil’e daha yakındır. Ahmet Cemil’in Mülkiye Mektebi’nden arkadaşı olan Gencine­-yi Edeb’in yazarı ve sahibi Hüseyin Nazmi de “yeni şiir” taraftarıdır.

Mai ve Siyah romanında Ahmet Cemil’in babasından kalan Süleymaniye’deki küçük ve mütevazı ev huzurun mekânıdır. Bu evde sürdürülen hayat, karşılıklı anlayış üzerine kurulmuş­tur. Görevler ve sorumluluklar bellidir. Ahmet Cemil bu sorumluluğu adeta babasından devralmıştır. Evini yönetecektir.

Mai ve Siyah romanında bir başka mekânı Raci münasebeti ile tanırız. Bu da eğlence muhiti olan Beyoğlu çevresidir. Beyoğlu çevresindeki insanların yaşama tarzlarının dikkatlere sunulduğu bu satırlarda Ahmet Cemil ile Raci arasındaki farklılık hissettirilmiştir.

Esere Ahmet Cemil’i ön plana alarak baktığımızda bu romanın hayal-­hakikat çatışması üzerine kurulduğu söylenebilir. Ancak eser yalnız Ahmet Cemil’i anlatmakla kalmaz. Sürdürülen hayatı da eleştirel gerçekçi bir dikkatle dile getirir. Hüseyin Nazmi ile Ahmet Cemil birlikte düşünüldüğünde, metnin “maddî imkân­-imkânsızlık çatışması” üzerine kurulduğu ileri sürülebilir. Ahmet Cemil ile Raci ilişkisi Ahmet Cemil’in idealize edilmiş bir tip olduğunu düşündürecek cinstendir. Matbaa çevresini merkezî mekân alarak esere baktığımızda, metnin XIX. yüzyıl sonlarında basın hayatının problemlerini konu alan bir eser olduğu ileri sürülebilir. Eserde insan başarısında maddi imkânın son derece önemli olduğu dikkatlere sunulmuştur. Kişilerin hemen hepsinde maddi imkân aramada ve temin etmede ortaklık hissedilmekte ve hatta hayal-­hakikat çatışmasının arkasında bile sözü edilen maddi imkân-­imkânsızlık karşılaşmasının varlığı dikkati çekmektedir.

Yedinci bölümde, düğünden bir yıl sonra gerçekleşen Göksu’deki ziyafet anlatılmaktadır. Bu bölüm, eser içinde ayrı bir öneme sahiptir. Romandaki birimler Göksu’daki ziyafetten önce ve sonra olmak üzere iki grupta ele alınabilir. Yani romanın yapısında sözü edilen ziyafet bir değişme noktasıdır.

Romanda Göksu dönüşü Bihter odasında kendi kendisine “muhabbet değil, aşk” istediğini söyler. Üvey analıkla savaşacağı yolunda karar alır. Bihter “sevmek, sevmek” istediğini kendi kendisine dile getirir. Böylece elde ettiğiyle yetinmeyen bir Bihter karşımıza çıkar. O, başka şeyler istemektedir. Bu, bize Madam Bovary’nin Emma’sını düşündürür.

Aşk-ı Memnu kişileri Bihter ve Nihal çevresinde birleşenler olmak üzere iki gruba ayırmak ve bunlar arasındaki ilişkilerde yüklendikleri işlevlere göre değerlendirmek isabetli olur.

Aşk-ı Memnu romanı baştan sona Adnan ve Bihter’in evliliğinin yalıda sebep olduğu farklı halleri anlatan bölümlerden oluşmuştur denilebilir.

Mehmet Rauf, “ilk eserim son üstadıma” diyerek Eylül’ü Halid Ziya’ya adamıştır.

Realist edebiyattan gelen bir tesirle gerçekleştirilmiştir. Cevap A şıkkıdır.

Söz konusu Ahmet Cemil ise hayal-hakikat çatışması üzerine kurulmuştur. Cevap A şıkkıdır.

Aşk-ı Memnudaki Bihter karakteri ile gerçekleşmiştir. Cevap A şıkkıdır.

Diğer ifadeler yanlıştır. Cevap D şıkkıdır.

Ele alınan konular: Aşk,tutku, güzellik,musiki ve şiirdir. Cevap A şıkkıdır.