II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI - Deneme Sınavı - 16

"Edebiyat-ı Cedide şiirinin tanıtıcı taraflarından biri olan bu şiir yaklaşımı, bir duygu ve düşünce halini, bir görünüşü, belli bir noktadan alıp, doğal gelişimini bir bütün içinde anlatan, baştan sona birbirini anlam, ses ve söyleyiş bakımlarından tamamlayan birimlerden oluşan şiire verilen addır. Türk edebiyatı bu tarz şiiri Edebiyat-ı Cedide döneminde tanır." 

verilen pasajda anlatılan şiir yaklaşımı organik şiir olarak adlandırılmaktadır.

Edebiyat-ı Cedide 1895-1901 yılları arasındaki döneme verilen addır. Bu dönemde şiir yazan şairler ise başta Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin olmak üzere şöyle sıralanır: Süleyman Nâzif, Ali Ekrem Bolayır, Hüseyin Sîret, Celal Sahir Erozan, Faik Âli Ozansoy, Ahmet Reşit Rey. Şiirde yeniliği Tevfik Fikret ve Cenap Şahabettin’in eserlerinde aramak yerinde olur. İsmi geçen diğer şairler genellikle bunların getirdikleri yeniliklere bağlı kalmışlardır.

Tanzimat Dönemi’nin başından itibaren, gerek devlet işlerinin düzenlenmesinde gerekse de kültür ve sanat faaliyetlerinde Osmanlı İmparatorluğu’nun örnek aldığı ülke Fransa'dır.

Realizmin şiirdeki yansıması olarak görülebilecek Parnasçılığa bir tepki olarak ortaya çıkan edebi akım sembolizmdir.

Edebiyat-ı Cedide’nin Avrupa Edebiyatını en iyi tanıyan şairi, Cenap Şahabettin'dir.

Edebiyat-ı Cedide döneminde tanınan şairlerden biri olmayan Nazım Hikmet'tir.

Türk edebiyatında Parnas okulunun ilk ve önemli temsilcisi, Tevfik Fikret'tir.

Tevfik Fikret’in şiirinde, Türk şiiri bir duygu hâlini, bir görünüşü bütün hâlinde verme ve anlatma başarısına kavuşmuştur. Bu başarı şiirimizde köklü bir değişikliğin ifadesidir. Bunun için Servet-i Fünûn şiiri, şiir tarihimizde özellikle yenileşme döneminde son derece önemlidir. Bu tarz şiire de organik şiir denir.

Özdeş (Alm. Identisch), (Fra.Identique), (İng. Identical), (Lat. Identicus = aynı olan),(Es. T. Aynî) kelimesinden hareketle oluşturulan Einfühlung teriminin kelime anlamı içten duyma manasına gelir.

Şiir çözümlenmesinde dikkat edilmesi gereken unsurlar zihniyet, şiir dili, yapı, tema, ahenkdir.

Metnin kaleme alındığı dönemde geçerli olan zevk ve anlayışı ifade etmek için kullanılan terim zihniyettir.

Parnas okulunun önemli şairleri şunlardır: Théophile Gautier (1811-1872),
Leconte de Lisle (1818-1894), José Maria de Hérédia (1842-1905).

Parnas okulunun önemli şairleri şunlardır: Théophile Gautier (1811-1872), Leconte de Lisle (1818-1894), José Maria de Hérédia (1842-1905). Sembolizmin öncüleri olan Baudelaire, Verlaine, Rimbaud ve Mallarme de bu okulun ve romantizm döneminin şairleri arasından çıkmıştır.

Türk edebiyatında Parnas okulunun ilk ve önemli temsilcisi Tevfik Fikret’tir.

Sembolizm, realizmin şiirdeki yansıması olarak görülebilecek Parnasçılığa bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Tanzimat Dönemi’nin başlarından itibaren, gerek devlet işlerinin düzenlenmesinde gerekse de kültür ve sanat faaliyetlerinde Osmanlı İmparatorluğu’nun örnek aldığı ülke Fransa'dır.

Sembolizm, şiirde bireysel duyarlılığı ön plana alan bir akımdır. Tabiat ve dış dünya olduğu gibi değil; kişinin kendi duygularını nesnelere vermesiyle anlatılır.

Şiirleri, dışı özene bezene işlenmiş değerli taşlarla süslü; ama içi boş
bir mücevher kutusuna benzer.

Nitekim büyük bir akım olan sembolizmin dört öncüsü, Baudelaire, Verlaine, Rimbaud ve Mallarme bu okulun ve romantizm döneminin şairleri arasından çıktı.

Şiirde bireysel duyarlılığı ön plana alan  bir akımdır.