II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI - Deneme Sınavı - 16

Üçü de 1908 yılında kurulan kadın derneği olduğu için doğru cevap E şıkkıdır.

II. Meşrutiyet devrinde en çok ilgi gören edebi tür, tiyatrodur. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

II. Meşrutiyet yıllarının hakim edebi akımı Natüralizm ve Sembolizm’dir. Bu nedenle doğru cevap D şıkkıdır.

II ve III

Tekellümî hikâyelerin temsil edilebilme kabiliyeti bulunmakla birlikte, çoğunlukla hareket unsurlarından yoksundurlar ve asıl mesajı “gösterme” ile değil “anlatma” ile verdikleri için temsile elverişli oldukları söylenemez. Bu hikâyelerde genellikle fiziki bazı özellikleri belirtilen iki kahraman konuşturulur. Onların karşılıklı konuşma ortamına sokulduğu kısım bir çerçeve hikâye, asıl mesajı taşıyan kısım ise kahramanların anlattıklarıdır.

Tekellümî hikâyeye en çok ilgi gösteren Şahabettin Süleyman’dır. Onun bu tip kalem tecrübelerinde hep kadın erkek münasebetleri üzerinde durulur. Kıskançlık ve bunun doğurduğu şiddetli geçimsizlik, cinayet, aşağılık duygusu içindeki hasta ruhlu yahut hassas mizaçlı kahramanların aşk ve evlilik üzerinde konuşmaları, belli başlı konulardır.

Fecr-i Âtî mensupları arasında hikâye ve romana yönelen isimler Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Refik Halit Karay, Şahabettin Süleyman, Cemil Süleyman Alyanakoğlu, Ali Süha Delilbaşı ve İzzet Melih Devrim’dir. Bunlardan ilk ikisi daha sonra Millî Edebiyat Hareketi çerçevesinde yollarına devam etmiş, diğerleri başka bir gruba katılmamıştır.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889-1974), Fecr-i Âtî mensubu olarak yazdığı hikâyelerini Bir Serencam (1914) adlı kitabında toplamıştır

Cebriyecilik: İnsan davranışlarının kendi iradesi dışında, kendisi için önceden Tanrı’nın belirlediği kaderle cereyan ettiğini ve dolayısıyla insanın fiillerinden sorumlu olamayacağını savunan görüş.

Şahabettin Süleyman'ın tiyatro eserleri: Fırtına (1910), Çıkmaz Sokak (1911), Ben...Başka! ve Kırık Mahfaza (Ben...Başka!. Tahsin Nahit ile, 1911).

Fecr-i Âtî’nin başka bir edebî yönelişe katılmayan yazarları içinde hikâye ve roman türünde en başarılı ismi Cemil Süleyman (Alyanakoğlu, 1886-1940)’dır. Âşiyan mecmuası ve Tanin gazetesinde yayımlanan hikâyeleri ona geniş bir şöhret sağlamış, hatta kendisine “Fecr-i Âtî’nin Halit Ziyası” gibi bakılmıştır. Fecr-i Âtî Kütüphanesi serisinin ilk yayını, onun Timsâl-i Aşk ( 1909) adlı hikâye kitabıdır.

Fecr-i Âtî’den başka herhangi bir topluluğa meyl etmemiş olan Ali Süha’nın yayımlanmış eserleri şunlardır: Roman: İkinci Gençlik (1923). Piyes: Kaybolan Ses (1946). Aktarma oyunlar: Arlezien (1937, Alphonse Daudet’ten), Alev (1940, H. Kistemackers’ten), Bir Günün Beyliği (1941, Yvan Noèden), Okumuş Adam (1942, Eugene Labiche’den). Tercümeleri: Kibarlık Budalası (1937, Molièrè’den), Adamcıl (1941, Molèirè’den)- Tarihte Halk Tiyatrosu (1947, Andrè Boll’dan).

Fecr-i Âtî’nin roman ve hikâye vadisinde başarılı diğer bir ismi de İzzet Melih
Devrim (1887-1966)’dir.
Hem baba hem anne tarafından sanatkâr şahsiyetler yetişmiş bir aileye mensuptur. Küçük yaştan itibaren Kudüs, Konya, İstanbul, Girit gibi Osmanlı memleketinin farklı kültür ve atmosferine sahip merkezlerde bulunması, Galatasaray Sultanîsi, İstanbul ve Paris hukuk fakülteleri gibi devrin en önde gelen okullarında okuması, Fransızca yanında Rumca, İngilizce, İtalyanca, Almanca gibi yabancı dilleri öğrenmesi ve bütün bunlara bağlı olarak daima iyi memuriyetlerle vazifelendirilmesi ondaki fıtri istidadı besleyip geliştirici rol oynamıştır.

Tekellümî hikâyeler çoğunlukla hareket unsurlarından yoksundurlar. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Fecr-i Âtî mensubu olarak yazdığı hikâyelerini Bir Serencam (1914) adlı kitabında toplamış olan yazarımız Yakup Kadri Karaosmanoğlu'dur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Cebriyecilik; insan davranışlarının kendi iradesi dışında, kendisi için önceden Tanrı’nın belirlediği kaderle cereyan ettiğini ve dolayısıyla insanın fiillerinden sorumlu olamayacağını savunur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Seçeneklerin tamamı fatalizm ile ilgili doğru bilgidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Şahabettin Süleyman’ın en uzun hikâyesi Hüseyin Veli Efendi, fikirleri vaktinden önce gelişmiş, zeki insanları cemiyetin kabullenmediği tezini savunur. Bu metin, Natüralist hikâyeye örnek gösterilebilecek cinstendir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Fecr-i Âtî’nin başka bir edebî yönelişe katılmayan yazarları içinde hikâye ve roman türünde en başarılı ismi Cemil Süleyman (Alyanakoğlu, 1886-1940)’dır. Âşiyan mecmuası ve Tanin gazetesinde yayımlanan hikâyeleri ona geniş bir şöhret sağlamış, hatta kendisine “Fecr-i Âtî’nin Halit Ziyası” gibi bakılmıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.