İKTİSADİ BÜYÜME - Deneme Sınavı - 7

Üretim sürecinde kullanılacak bilginin tesadüfler sonucunda değil, bilinçli bir çalışma süreciyle ortaya çıkabildiğini ileri süren içsel büyüme modeli Ar-Ge modelidir. Ar-Ge modeli’ni ortaya çıkması Romer’in 1986 tarihli çalışması ile olmuştur.

Robert E. Lucas

Sergio Rebelo

Romer’in 1986 tarihli çalışması ile olmuştur

Ar-Ge Modeli

Kenneth J. Arrow

Ticari küreselleşmenin bazı göstergeleri şu şekilde sıralanabilir: • Reel dış ticaretin büyüme oranı, • Ticari hizmetler ihracatının sanayi malları ihracatına oranı, • İmalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı, • Dış ticaret hacminin (ithalat + ihracat) GSYH’ye oranı, • İhracatın veya ithalatın GSYH’ye oranı, • İthalat vergilerinin toplam ithalat hacmine veya GSYH’ye oranı, • Gizli ithalat engelleri, • Kıtalar arası dış ticaretin büyüme oranı, • Ortalama tarife oranı ve değişimi.

Uluslararası ticaretin tamamen serbest olduğu ortamlarda aynı malların fiyatının birbirine eşitleneceğini ifade eden iktisadi kanundur. Örneğin iki ülkede yetişen buğdayın kilogram fiyatı bu kanuna göre zaman içinde birbirine eşitlenecektir. Bu kanunun işlemesi ve tek fiyatın ortaya çıkması için ülkeler arasında vergi farklılıkları kalkmalı, taşıma maliyetleri sıfıra eşit olmalı ve mallar birbirinin aynı (homojen) olmalıdır.

Finansal küreselleşme düzeyi ile ilgili çeşitli göstergeler kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

Üretimin küreselleşmesi, şirketlerin sınır ötesinde bağlı şirket kurarak, yatırım yaparak, iştirake girerek veya fason imalat anlaşmaları yoluyla üretim faaliyetlerini çeşitli ülkelere yaymaları, üretimin farklı aşamalarını ve şirketin üretim, pazarlama ve finans gibi birbirinden farklı işlevlerini başka ülkelerde yerine getirmeleridir.

Teknolojinin küreselleşme düzeyi ile ilgili çeşitli göstergeler kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

İthal ikameci sanayileşme stratejisi küreselleşme derecesini azaltıcı faktörlerden biridir.

Karşılaştırmalı Üstünlükler küreselleşme derecesini arttırıcı faktörlerden biridir.

Neo-Klâsik Büyüme Teorisine göre, dış ticaret üretim faktörlerinin etkin kullanımını sağlar. Dış ticaret sadece düzey etkisine sahiptir, uzun dönemli büyüme üzerinde etkisi yoktur. Uzun dönemli büyümenin belirleyicisi dışsal teknolojik değişmedir.

Uluslararası ekonomik bütünleşme sonunda ülkelerin toplam beşeri sermaye stoklarının artacağını bunun da büyüme oranını yükselteceğini öne süren iktisatçı Romer’dir.

Jagdish Bhagwati büyümenin ülke refahını azaltabileceği bu duruma “Yoksullaştırıcı Büyüme” adını verir. Yoksullaştırıcı büyüme durumunda ticaret hadlerindeki bozulma nedeniyle oluşan refah kaybı ekonomik büyüme nedeniyle oluşan refah artışından daha fazladır ve ülke büyümesine rağmen “yoksullaşmaktadır”.

Ekonomik Küreselleşme; “Ticaretin, üretimin, yatırımın, finansal faaliyetlerin, teknolojinin, ekonomik sistem ve ideojilerin uluslararasılaşması ve bağımlılaşma süreci” olarak tanımlanır.

B şıkkı dışındakiler yanlıştır

1870-1914 yılları arasında yani sanayi devriminin ardından yaşanmış olan dönemdir.

Dönemin temel özelliği hızlı bir biçimde düşen taşımacılık maliyetleri, serbest ticaret nedeniyle büyük bir dış ticaret hacmi patlaması ve buna paralel olarak işgücü ve sermayenin önemli ölçüde hareketli hale gelmesidir.

Post-Keynesyenler ekonomik büyümede toplam talebin önemine dikkat çekerler.