İKTİSADİ KALKINMA

Geçim kesimi kavramı tarım kesimi yerine kullanılmaktadır.

Sınırsız emek arzı İle kalkınma teorisi nüfusun hızla artması ve bunun büyük bölümünün geleneksel kesimde ve en az geçim düzeyinde bir ücrete razı olması varsayımına dayalı olarak ortaya atılan teoridir.

Bir ekonomi içinde yapısal olarak farklı ekonomik kesimlerin yan yana bulunmasına İktisadi İkilik denir.

İmalat üçüncül sektör sınıfına girmez.

Azgelişmişliği ve gelişmişliği yaratan faktörün kapitalist gelişme ve yayılma olduğunu öne süren yaklaşım bağımlılık yaklaşımıdır.

Hammadde fiyatlarının dünya pazarında serbestçe belirlenmesi yapısalcı yaklaşımın uluslararası ekonomik ilişkilerin ortaya çıkardığı olumsuzlukları aşmak için az gelişmiş ülkelere sunduğu önerilerden biri değildir.

Ülkelerin kalkınma düzeyleri arasındaki farklılıkların temelinde her ülkenin uluslararası ticarette farklı düzeyde uzmanlaşmış olmaları yatmaktadır görüşü yapısalcı yaklaşıma aittir.

Fiyat değişmelerine karşı duyarsızlık batılı toplumsal sistemin sosyo-psikolojik özelliklerinden değildir.

Rostow’a göre kalkış, kalkınma sürecinin süreklilik göstermeye başladığı, bir başka deyişle kendini besleyen büyümenin başladığı dönemidir.

Y faktörü V faktöründen etkilendiği gibi X faktöründen de etkilendiği için kısır döngü teorisinin varsayımlarına ters düşmektedir.

Geleneksel iktisada dayalı yaklaşımlar kalkına ile yapısal değişim süreci arasındaki ilişkiden hareketle ülkeler arasındaki niteliksel farklar üzerinde durmuşlardır. Piyasalardaki darlık, girişimcilerin eksiliği, arz-talep arasındaki uyumsuzluk, üretim teknolojisindeki eksiklikler az gelişmiş ülkelerin tipik özellikleridir. Geleneksel iktisada dayalı yaklaşımların odak noktası ulusal ekonomilerin iç dinamikleri ve gelişmiş ülkelerin makro ekonomik sorunlardır.

Ülkelerin kalkınma için gerekli olan ekonomik ve sosyal dönüşümleri gerçekleştirememiş olmaları kalkınmanın önündeki engeldir.Diğerleri az gelişmiş ekonomilerin özellikleridir.

Efektif talep satın alama gücü ile desteklenmiş olan satın alam isteğidir.

Gelişim aşamaları yaklaşımına göre toplumların gelişim süreçleri doğrusal olduğu ileri sürülür. Bu aşamaların sayısı ise beş adettir: Geleneksel toplum aşaması, kalkışa hazırlık aşaması, kalkış aşaması, olgunluk aşaması ve kitle tüketim çağıdır.

Net kalkınma hızı aynı zamanda kişi başına gelir artış hızı olarak da bilinir. Gelir artış hızından nüfus artış hızının çıkarılması ile elde edilir.

Gelişme aşamalarına yöneltilen eleştiriler aşamalar arasında açık ve kesin bir ayrımın olmadığı ve bir aşamayı tanımlayan özelliklerin diğer aşamaları da tanımlamakta olduğudur. 2, 3 ve 4 ise kısır döngü teorisine yöneltilen eleştirilerdir.

Yapısalcılık yaklaşımı az gelişmişliğin nedenlerini ülke içi faktörler ve bağımlılık yaklaşımı olmak üzere iki model ile açıklamaktadır.

Yapısalcılar tarafından geliştirilen model bir merkez-çevre modelidir. Bu modelin oluşturulmasında karşılaştırmalı üstünlükler ve dış ticaret teorisinden yararlanılmıştır. Model göre az gelişmişliğin başlangıcı olarak sanayi devrimi sonrası ortaya çıkmış bir durumdur.

Üretime girmesi gereken fonların dışarı akması, sağlıksız ilişkilerin sonucunda üretim yapılarının çarpıtılıp yapısal değişim ile gerçekleşecek olan kalkınmanın önünün kesilmesi merkez-çevre modelince açıklanır. Diğer seçenekler bağımlılık modelinin açıkladığı unsurlardır.

Dünya ekonomik düzenini açıklamakta başarılı olsa da bu düzen alternatif olabilecek fonksiyonel bir düzen ortaya koymadığı için eleştirilmiştir. Etkenlerin birbirini döngüsel olarak etkilediği model kısır döngü modelidir Merkez ve çevre olarak iki grup yerine merkez, yakın çevre ve çevre olarak ayrım Dünya Teorisi, Modelinde yer verilmiştir. Homojen olmayan yapılar olarak modelleme ve sömürge faaliyetleri ise ikilik teorisinde yer almıştır.