İLETİŞİM BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 20

İletişimde kullanılan iki tür koddan söz edilebilir. Bunlardan ilki semboller ve bu sembollerin dil bilgisi kuralları içerecek biçimde düzenlenişinden oluşan sözel kodlardır. Bütün diller sözel kodlardan oluşur; yani sembol, harf ve sözcüklerden. Türkçeyi, sözcüklerin oluşumu ve cümle kuruluşunu düşünün. Bu sistematik düzenleme, tıpkı diğer dillerde olduğu gibi tamamen rastlantısal bir biçimde oluşmuştur. Örneğin, ben-Türkçe-konuşabiliyorum cümlesinde, ben-özne, Türkçe-belirtisiz nesne ve konuşabiliyorum-yüklemdir. Cümle, özne-nesne-yüklem birlikteliğinden meydana gelir. Sözel olmayan kodlar ise beden hareketlerinden, jestlerden ve mimiklerden, giyimler ve süslenme biçimlerinden, şaşırma, korkma ve heyecan ifade eden seslerden oluşur. Aslında sözcükleri içermeyen bütün kodlar sözel olmayan kodlar olarak tarif edilebilir. Doğru cevap D'dir.

Gürültü, kodlama ve kodaçımı sürecinde ileti ya da mesajın anlaşılırlığına herhangi bir biçimde engel olan her şeydir. Yüksek sesler, dikkat dağıtan görüntüler ve sıra dışı davranışlar, fiziksel gürültü olarak nitelendirilirken akılsal, ruhsal ve anlamsal olarak da ortaya çıkabilir. Doğru cevap C'dir.

Geri Besleme , geri dönüt ya da alıcının kaynaktan gelen iletiye cevabı olarak tanımlanabilir. Söylenildiği gibi yüz yüze ya da eş zamanlı iletişimde kaynak alıcı, alıcı kaynak hâline dönüşebilmektedir. Dolayısıyla geri besleme eş zamanlı gerçekleşebilir. Yüz yüze ve eş zamanlı olmayan iletişim süreçlerinde de geri besleme söz konusudur. Doğru cevap E'dir.

Reklamın verildiği ya da yaptırıldığı ajans burada kaynaktır. Firma, herhangi bir reklam ajansına yaptırdığı reklamında bu yeni şampuanın saç dökülmesini tamamen önlediğini iddia etmektedir. Yani ileti ve mesaj olarak kodlanmış metin şampuan ile ilgili bu iddiayı dillendirmekte ve alıcının, yani hedef kişinin ya da kitlenin, bu iddiaya inanarak bu şampuanı almasını istemektedir. Bu reklamın alıcısı, yani hedef kişisi ya da kitlesi doğal olarak saç dökülmesi sorununu yaşayanlardır. Bu kitlenin var olan alışkanlığını de- ğiştirerek bu şampuanı almaya yönelik bir davranış değişikliği göstermesi istenmektedir. Süreç olarak iletişim bu etkiyi hedefler. Doğru cevap D'dir.

İleti ya da mesaj olarak kodlanan metnin, olduğu gibi kabul edilmemesi müzakere yoluyla tartışılır hâle getirilmesi müzakereci okumadır. Aslında bu okuma biçiminde egemen sistemin ürettiği kültürel bağlam benimsenmiştir ancak yine de alıcı, bu kültürel bağlama ait metni sorgular. Bu metnin atıfta bulunduğu egemen sisteme ait konuya özgü değişiklikler yapılmasına yönelik düşünceler geliştirir. Doğru cevap D'dir.

Kaynağın istediği biçimde gerçekleşen okuma yeğlenen okumadır. Bu okumada, var olan kültürel bağlam, bu bağlamı var eden egemen sistemin istediği gibi yeniden üretilir. Doğru cevap A'dır.

Kitap, resim, fotoğraf, yazı, heykel, mimari, peyzaj gibi iletişimsel bir metin yaratmak için kültürel ve estetik uzlaşımları, ortaklıkları kullanan temsili araçlardır.

• İletişim, kaynak ile alıcı arasında eş zamanlı ya da değil, bir bilgi aktarım sürecidir.
• İletişim, kaynak tarafından kodlanan iletilerin ya da mesajların alıcıya uygun bir kanal yardımıyla
iletimidir.
• İletişim, alıcıda, hedef kişide ya da kitlede herhangi bir etki yaratarak duygu, düşünce, davranış,
tutum ve alışkanlık değişikliği amaçlayan bir etkinliktir.
• İletişim, rastlantısal bir biçimde ve üzerinde belirli bir uzlaşmaya varılmış kodlama yöntemleri ile
bir araya getirilen sembollerle belirli anlamların yaratımı ve bu anlamların değiş tokuşudur.
• İletişim, var olan kültürel bağlamı kabul ettiren ve genleştiren anlamların üretimi ve bu kültürel
bağlamı biçimlendiren egemen sistemin değerleri ile ilgili toplum üyelerini ikna etme sürecidir.
• İletişim, içinde yeşerdiği kültürel bağlamın devamlılığını sağlayan metinlerin aktarımıdır.
• İletişim, var olan kültürel bağlam ile ilgili iletilen iletilerin ya da mesajların alıcı, yani hedef kişi ya
da kitle tarafından tartışılarak, sorgulandığı ve bu tartışma ve sorgu sonunda yeni anlamlar içeren
iletilerin ya da mesajların üretildiği bir anlam değiş tokuşudur.

Gürültü, kodlama ve kodaçımı sürecinde ileti ya da mesajın anlaşılırlığına herhangi bir biçimde engel olan her şeydir. Yüksek sesler, dikkat dağıtan görüntüler ve sıra dışı davranışlar, fiziksel gürültü olarak nitelendirilirken akılsal, ruhsal ve anlamsal olarak da ortaya çıkabilir

Kod, belirli bir zaman ve mekânda aynı kültürün üyeleri tarafından kabul görmüş ve paylaşılan anlam sistemidir. Sembollerin hangi bağlamda ve nasıl kullanılacaklarını; iletilerin ya da mesajların oluşturulması için nasıl biraraya getirileceklerini belirleyen kurallar
ya da uzlaşımlardan oluşur.

İletiyi sembole dönüştüren teknik ve fiziki nesnelere de araç denir ya da daha teknik bir ifade ile söylemek gerekirse iletinin sinyale dönüşmesini
sağlayan bu araçlardır (Fiske, 2003: 35). Radyo alıcıları ve vericileri bir araçtır; konuşmaları ses dalgalarına dönüştürür: ses dalgaları ise bir kanal. Televizyon bir araçtır; alıcıları ve vericileri yardımıyla görüntü ve sesleri, ışık ve ses dalgalarına dönüştürür: ışık ve ses dalgaları ise araç. Bir başka örnek daha verelim. Telefon da bir araçtır; konuşmaları, konuşmaya ait sembolleri ses dalgalarına dönüştürür ve yine ses dalgaları ise kanaldır.

Doğru cevap ileti/mesajdır.

Televizyon mekanik ve elektronik aksanlardan meydana gelmiş bir araçtır.

önemli. Sadece iletişimin sözel bir süreç olması
ve dille ilgisi nedeniyle önemli değil bu kültürel
bağlam. Örneğin, merhaba sözcüğünü ele alalım.
Eğer dil bilgimiz ana dilimiz ile sınırlıysa sözcüğün
İngilizce (Hello), Fransızca (Bonjour), Almanca
(Hallo) ya da İtalyanca (Ciao) karşılıklarını duyduğumuzda bize hiçbir şey ifade etmez. İletişim için
aynı dili konuşuyor olmak tabii ki önemli ancak
burada sözünü ettiğimiz çok daha ötesi; anlamların üretimi ve değişimi olarak iletişim söz konusu
olduğunda kültürel bağlamın ne anlama geldiği.
Yine bir örnek verelim. Hepimiz Türkçede ‘sümen
altı etmek’ deyiminin ne anlama geldiğini biliriz.
Sümen, “üzerinde yazı yazmaya ve arasında evrak
saklamaya yarayan deri kaplı, altlık”tır (Türk Dil
Kurumu Sözlüğü’ne göre)

İletişim sürecinin önemli ögelerinden birisi araçtır. Sunumsal araç ise; ses, yüz ve beden gibi konuşulan sözcüklerin, ifadelerin, jest ve mimiklerin doğal dilini kullanan araçlardır.

Geri Besleme; alıcının kaynaktan gelen iletiye cevabı olarak tanımlanır. Bu durumda sınavda verilen yanıtlar bir geri beslemedir.